ေဒၚစု ႏွင့္ အေပါင္းအပါတစု မေျပာရဲေသာ အမွန္တရား ကို ေဒါက္တာ ခင္ေမာင္ညြန္႔ေျပာျပီ ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• °°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°

“ကုလသမဂၢအေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ လုပ္ေနတဲ့သူကို
ကၽြန္ေတာ္ေျပာရရင္ ပုဂၢိဳလ္ေရးအရမသိပါဘူး။ အဲ့ဒီလူ ဘန္
ကီမြန္း ကိုယ္ႏႈိက္ကကိုက ကၽြန္ေတာ္တို႔က လက္မခံပါဘူး
ဆိုတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာကို လက္ခံပါလို႔ေျပာေနတာကိုက မွားေနတယ္”

“ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ကသူ႕ဆီကို စာေတာင္ေရးတယ္။ ဒီလို
ဒီလိုပဲ ခင္ဗ်ားသည္ UN အႀကီးအကဲျဖစ္ၿပီးေတာ့ အခ်ဳပ္အျခာ
အာဏာပိုင္တဲ့ႏိုင္ငံေတြ စုေပါင္းထားတဲ့ UN လိုေနရာမ်ိဳးကေန
အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံကို ခင္ဗ်ားအေနနဲ႔ အတင္း
အဓမၼၾသဇာေပးခြင့္မရွိဘူး။ ကၽြန္ေတာ္က စကားေျပာရင္ နည္းနည္း
ေငါ႔တာေလးပါတတ္တယ္။ ခင္ဗ်ားအေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္ကို သံုးခါ
ေလးခါေလာက္လာလို႔ ျမန္မာအေၾကာင္း၊ ျမန္မာ့တိုင္းရင္းသားေတြ
အေၾကာင္း ဘယ္ေလာက္သိသလဲ။ ဒီလိုေမးခြန္းေမးၿပီး ပို႔တယ္။
သူ႔ဆီေရာက္ မေရာက္ေတာ့မသိဘူး။ ဒါပဲ ကၽြန္ေတာ္တို႔က
တတ္ႏိုင္တယ္။ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္လဲ ကၽြန္ေတာ္ေျပာရဲပါတယ္။
အျပင္မွာေတြ႔လဲ ေျပာဦးမယ္။ သူ အကယ္၍ အဲ့ဒီရာထူးစြန္႔သြားလဲ
ေနာက္တက္မယ့္လူရွိတယ္။ ဘယ္ ကုလသမဂၢညႊန္ၾကားေရးမွဴး၊
အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးကမွ အဲ့ဒီလို လုပ္မစားဘူး။ ဦးသန္႔ ဆိုတာ
ေ၀လာေ၀း။ ဒါေတြကအေတာ္ခက္တယ္။ ဒါက တစ္ပိုင္း။”

“ကၽြန္ေတာ္ငယ္ငယ္က ႀကီးသည္ထိေအာင္ ကၽြန္ေတာ့္ဆရာႀကီးေတြ
ျဖစ္တဲ့ ဆရာဦးေဖေမာင္တင္၊ မစၥတာဂ်ီအိပ္ခ်္လုစ္။ ေရွးေဟာင္းသုေတ
သနဌာန၊ သမိုင္းဌာန၊ ျမန္မာစာဌာနမွာ အလြန္ထင္ရွားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ႀကီး
ႏွစ္ဦးျဖစ္တဲ့ သူတို႔ကိုဖိတ္ေခၚၿပီးေတာ့ ေဆြးေနြးပြဲလုပ္တယ္။ အဲ့ဒီလို
လုပ္ေတာ့ အထူးသျဖင့္ ဆရာဦးေဖေမာင္တင္က ေျပာသြားတယ္။
ဘာလဲဆိုေတာ့ ... မ်ိဳးဆက္သစ္ လူငယ္ပညာရွင္အေပါင္းတို႔၊
တို႔ဗမာမွာ ဆို႐ိုးရွိေနတယ္။ ပုဂံရာဇ၀င္ကိုေျပာရင္ တုတ္ထမ္း
ေျပာရမယ္လို႔ေျပာၾကတယ္။ တုတ္မထမ္းၾကပါနဲ႔ တပည့္တို႔၊
*ေပါက္တူးထမ္းပါ*တဲ့။ တုတ္ထမ္းေျပာတယ္ဆိုတာ
တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ အျငင္းပြားရင္ ႐ိုက္ၾကႏွက္ၾကနဲ႔
မေကာင္းဘူးတဲ့။ အမွန္တရားရွာေဖြလို႔ရွိရင္ ေျမႀကီးက သက္ေသ
ထူထားတယ္။ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားေတာင္မွ တစ္သက္လံုး သူမေကာင္း
တာမလုပ္ထားပါဘူး။ ေကာင္းတာေတြခ်ည္းပဲလုပ္တယ္ဆိုတာကို
ေျမႀကီးကို သက္ေသထူခဲ့တယ္။ ဘုရားေတာင္မွ သူလုပ္ခဲ့တဲ့
ေကာင္းမႈေတြအားလံုး ေျမႀကီးထဲျမဳပ္ေနတယ္။ အဲ့ဒီေတာ့
သုေတသနနည္းအရ တူးၾကည့္တဲ့။”

“လက္ခံတာမခံတာအပထားၿပီး ေျမႀကီးက ထိန္းထားတာကို
တူးၾကည့္။ အမွန္တရား ေပၚလိမ္႔မယ္။ အဲ့ဒီအမွန္တရားကို
အတင္းျငင္းလို႔လဲမရဘူး။ မလိုခ်င္လို႔လဲမရဘူး။ လိုခ်င္လို႔လဲ
မရဘူး။ အဲ့ဒီေတာ့ အခုဒီေန႔ အာကုန္ေအာ္ေအာ္ေနတဲ့ လူ႕
အခြင့္အေရးကပ္၊ ဟိုကပ္ဒီကပ္ ဘာကပ္ညာကပ္ၿပီး ေအာ္ေနတဲ့
ပုဂၢိဳလ္တို႔သည္ အမွန္တရားျဖစ္တဲ့ သုေတသနနည္းနဲ႔ သမိုင္း
နည္းနဲ႔ စစ္ၾကည့္တဲ့အခါၾကေတာ့ ရွိသလား မရွိသလားေပၚလာ
ပါလိမ္႔မယ္။”

“ဒီကိစၥနဲ႔ပက္သက္ၿပီးေတာ့ ေက်ာင္းဖတ္စာေကာ္မတီမွာ ကၽြန္ေတာ္
အႀကီးအက်ယ္ေျပာခဲ့ရတယ္။ ပညာေရးတကၠသိုလ္ဆီကို အဲ့ဒီစကား
၀င္လာတယ္။ ဒါက ဒီဘက္ပိုင္းမွာ။ လမ္းစဥ္ပါတီေခတ္တုန္းကေနာ္။
သမိုင္းစာအုပ္ေတြျပဳစုတဲ့အခ်ိန္က်ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္လည္းပါတယ္။
ပညာေရးတကၠသိုလ္ကေပါ႔။ အဲ့ဒီေတာ့ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေတြထဲမွာ
အဲ့ဒီ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတာကို တစ္ေယာက္ကသြင္းလာတယ္။ အဲ့ဒီပုဂၢိဳလ္
ကေတာ့ သူ႕အေၾကာင္းနဲ႔သူမို႔ ရွည္ရွည္ထူးထူးမေျပာေတာ့ပါဘူး။
ေနာက္က ဘက္ဂေရာင္းေလးနဲ႔လာတယ္။ ပုဂၢိဳလ္ေရးစာေလးေတာင္
ပါေသးတယ္။ အဲ့ဒီကိစၥ အႀကီးအက်ယ္ေျပာၾကေတာ့ ...ေကာင္းၿပီ
ဆရာသက္ေသထူ။ ျမန္မာနိုင္ငံတိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္စုေပါင္းမွာ
ကမာၻ႔ပညာရွင္ေတြက ဘာသာစကားမွာ အုပ္စုသံုးစုလုပ္ထားတယ္။
တိဗက္တိုဘာမန္းအုပ္စု၊ ထိုင္းတ႐ုတ္အုပ္စုနဲ႔ မြန္ခမာအုပ္စု။ အဲ့ဒီ
အုပ္စုေတြထဲမွာ ဘယ္ဘာသာစကားနဲ႔ေျပာသလဲ။ ဆုိေတာ့ မႏုႆ
ေဗဒပညာရွင္ကိုယ္စားလွယ္လဲပါလာတယ္။ မေျပာႏိုင္ဘူး။ ဒီလိုဆိုရင္
ေကာင္းၿပီ တူးေဖာ္ၾကည့္ရေအာင္။ အဲ့ဒီပုဂၢိဳလ္ေတြေနခဲ့တဲ့ ရြာတို႔၊
ၿမိဳ႕တို႔၊ သူတို႔ထားခဲ့တဲ့ ေနရာေတြကိုျပ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔တူးၾကည့္မယ္။
ဒီလိုေျပာေတာ့ ဒါလဲျပန္မေျပာႏိုင္ၾကဘူး။ သူတို႔ေနာက္ေကာက္က်
သြားတယ္။ အဲ့ဒီတုန္းက ဖတ္စာေကာ္မတီက လံုး၀ဖယ္လိုက္ရတယ္။
သူတို႔မထုတ္ျဖစ္ဘူး။”

“အဲ့ဒီလိုပဲ ေျမႀကီးကသက္ေသထူလိမ္႔မယ္။ အမွန္တရားသည္ ..ေနာ္။
ဒီေတာ့ ဘာအေထာက္အထားမွ အမွန္တကယ္မေတြ႕ရတဲ့ ဒီလူမ်ိဳးစု
အေၾကာင္းကို တိုင္းရင္းသားအျဖစ္ အတင္းၾသဇာေပးေနတဲ့ ကုလသ
မဂၢအေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ဘန္ကီမြန္းဆိုတဲ့သူကို ဒါေတြေျပာျပ
ၿပီးေတာ့ သူ႔ပါးစပ္ကို ပိတ္ခိုင္းထားဖို႔ ကၽြန္ေတာ္ကေျပာခ်င္တယ္။”

*ေဒါက္တာခင္ေမာင္ညြန္႔ - (ယဥ္ေက်းမႈ၀န္ႀကီးဌာန၊ ေရွးေဟာင္း
သုေတသန-အမ်ိဳးသားျပတိုက္ႏွင့္ စာၾကည့္တိုက္ဦးစီးဌာန ညႊန္ၾကား
ေရးမွဴးခ်ဳပ္ (ၿငိမ္း)*

A Seminar on the Cultural History of Rakhine , 28.1.2016