မုံ႐ြာ၊ စက္တင္ဘာ ၂၈
ခ်င္းတြင္းျမစ္ေရ မည္းရျခင္းမွာ ထန္ပါေဂြၿမဳိ႕နယ္ခြဲရွိ မခြာလယ္႐ြာ ၊ တီဘီ စူးႏူးေက်း႐ြာအနီး ေျမသားနံရံ အမည္းေရာင္မ်ား ၿပဳိက်၍ မည္းညစ္ေသာ ေရမ်ား စီးဆင္းျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း စုံစမ္းေတြ႕ရွိခ်က္ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
စစ္ကိုင္းတိုင္း ေဒသႀကီးအတြင္း စီးဆင္းေနသည့္ ခ်င္းတြင္းျမစ္ေရသည္ အမည္းေရာင္သို႔ ေျပာင္းလဲခဲ့သည့္အတြက္ တိုင္းအစိုးရ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၏ တာ၀န္ေပးခ်က္အရ ေလ့လာစုံစမ္းေရး ျပဳလုပ္ခဲ့ရာတြင္ ယင္းသို႔ ေတြ႕ရွိရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ကြင္းဆင္း ေလ့လာခဲ့သူမ်ားက ေျပာၾကားသည္။
ခ်င္းတြင္းျမစ္အတြင္း ေရမည္းစတင္ စီးဆင္းရာေဒသမွာ နန္႔စလိန္ေခ်ာင္း၏ လက္တက္ျဖစ္ေသာ ေခ်ာင္းတစ္ခုသည္ ပင္လယ္ေရ မ်က္ႏွာျပင္အထက္ ၇၃၆၄ ေပ၌ ရွိေနရာ တီဘီစူးႏူးေက်း႐ြာအနီး ေျမသားနံရံ အမည္းေရာင္မ်ား ၿပဳိက်၍ျဖစ္ေၾကာင္း အဆိုပါ စုံစမ္းေရးအဖြဲ႕တြင္ ပါ၀င္သည့္ သတၱဳတြင္း ၀န္ထမ္းေဟာင္းျဖစ္သူ ဦးေအာင္ၾကင္က ေျပာဆိုသည္။
"ေက်ာက္လႊာႏွစ္ခု ၾကားထဲမွရွိတဲ့ ဂရက္ဖိုက္(ကာဗြန္)အလႊာေတြ မိုးသည္းထန္မႈေၾကာင့္ ၿပဳိက် ေပ်ာ္ဆင္းၿပီး ေရအမည္းေရာင္ေတြ ျဖစ္ေပၚေစတာပါ"ဟု ၎က ဆိုသည္။
နန္႔စလိန္ ေခ်ာင္းအတြင္း ေကာက္ယူေသာ ေျမနမူနာတြင္ အမည္းေရာင္ အမႈန္အနည္အႏွစ္မ်ားသည္ ဂရက္ဖိုက္ (Graphite)မ်ား ျဖစ္ၿပီး နမူနာ ေက်ာက္တုံးမ်ားမွာ ဂရက္ဖိုက္ တြင္းထြက္တုံးမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း၊ နန္႔စလိန္ေခ်ာင္း တစ္ေလွ်ာက္လုံး၏ ဘူမိေဗဒမွာ နာဂ အသြင္ေျပာင္း ေက်ာက္မ်ား ဖုံးလႊမ္းေနေၾကာင္း ယင္းအစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ယင္းေခ်ာင္း၏ ႀကဳိးတံတားအထက္တြင္ အဆိုပါ ေရမည္းမ်ား စီးဆင္းျခင္းေၾကာင့္ ယခင္က ေခ်ာင္းအတြင္းမွ ငါးမ်ားကို ေသေစခဲ့ဖူးေၾကာင္း၊ ယခုအခါ ငါးမ်ား မရွိေတာ့ေၾကာင္း ခႏၲီးၿမဳိ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္ အမွတ္ (၁) မွ ဦးေမာင္ေတးက ဆိုသည္။