ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ေရာင္ ကာကြယ္ေဆးထုိးျပီးရင္ ဘာေတြျဖစ္ႏုိင္လဲ

အမ်ိဳးသမီးႏွင္႔ကေလးက်န္းမာေရး
============
ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ေရာင္ ေရာဂါကုိ အခုအခါမွာ တစ္ႏုိင္ငံလုံး အေနအထားနဲ႔ ကာကြယ္ေဆး ထုိးျခင္းေတြ ျပဳလုပ္ေနပါတယ္။ ဒီေတာ့ ေမေမတုိ႔ေတြ သိခ်င္ေနတဲ့ ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ေရာင္ ေရာဂါအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သတ္ျပီး ဒီေဆာင္းပါးေလးမွာ အနည္းငယ္ ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။

ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ေရာင္ ေရာဂါဆုိတာ ဘာလဲ။

ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ေရာင္ ေရာဂါဆုိတာ ေသြးလြန္တုပ္ေကြး ေရာဂါလုိပဲ ျခင္မွတဆင့္ ကူးစက္တတ္တဲ့ ေရာဂါတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ နာမည္အတုိင္း ဦးေႏွာက္ေရာင္ရမ္းမႈ႔ကုိ ျဖစ္ေစျပီး ျဖစ္ပြားခဲ့လွ်င္ ေသဆုံးႏႈန္း ၃၀% ခန္႔ရွိျပီး မသန္စြမ္းျဖစ္ပြားေစဖုိ႔ရာ ရာခုိင္ႏႈန္း ၅၀% ခန္႔ ရွိပါတယ္။ ျဖစ္ခဲ့ရင္ ကုသဖုိ႔ ေဆးမရွိပါဘူး။ အခုဆုိရင္ အေရွ႔ေတာင္ အာရွမွာ ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈ႔ မ်ားေနတဲ့ ေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ ေရာဂါတစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေရာဂါကုိ ၁၈၇၁ ခုႏွစ္ေလာက္က ဂ်ပန္ႏုိင္ငံမွာ စတင္ေတြ႔ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ ေရာင္ေရာဂါလုိ႔ ေခၚတာျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။

ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ေရာင္ ေရာဂါျဖစ္ရင္ ဘယ္လုိ လကၡဏာေတြ ခံစားရေလ့ရွိလဲ။

မ်ားေသာအားျဖင့္ ေရာဂါ လကၡဏာ ျပေလ့မရွိပါဘူး။ ကူးစက္ခံရသူ အေယာက္ ၂၅၀ ေလာက္မွာ ၁ ေယာက္ေလာက္ကေတာ့ ဦးေႏွာက္ေရာင္တဲ့ လကၡဏာေတြကုိ ခံစားရတတ္ပါတယ္။ ေရာဂါပုိး ကူးစက္ခံထားရတဲ့ ျခင္ကုိက္ျပီး ၅ ရက္ကေန ၁၅ အတြင္းမွာ

အျပင္းဖ်ားျခင္း
တက္ျခင္း
ဇက္ၾကီးေတာင့္သြားျခင္း
သတိလစ္ျခင္း
စကားမေျပာႏုိင္ေတာ့ျခင္း
ခႏၶာကုိယ္တစ္ခုလုံး ထိန္းမရေအာင္ လႈပ္ခါရမ္းေနျခင္း
ေခါင္းအရမ္းကုိက္ျခင္း
အေၾကာေသသြားျခင္းကေန
ေနာက္ဆုံး အသက္ေသဆုံးတဲ့အထိ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
ျဖစ္လာခဲ့ရင္ ကုသဖုိ႔ ေဆးမရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကာကြယ္ေဆးထုိးျပီး ၾကဳိတင္ ကာကြယ္လုိ႔ရပါတယ္။ ကာကြယ္ေဆး အမ်ဳိးအစား ၄ မ်ဳိး ရွိပါတယ္။ တစ္ၾကိမ္ထုိးရုံနဲ႔ ကာကြယ္မႈ ရႏုိင္တယ္လုိ႔ ကမာၻက်န္းမာေရးအဖြဲ႔ (WHO) က ဆုိထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ထုိးျပီးရင္လည္း ထပ္ထုိးလုိ႔ ရပါတယ္။

ဘယ္လုိလူေတြမွာ မထုိးသင့္ဘူးလဲ။

ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ေရာင္ ကာကြယ္ေဆးနဲ႔ မတည့္တဲ့သူေတြ
ကုိယ္ဝန္သည္ေတြ
ယခင္က ဂ်ပန္ဦးေႏွာက္ေရာင္ ကာကြယ္ေဆးထုိးျပီး ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဓာတ္မတည့္မႈ ျဖစ္ဖူးလွ်င္
အခုထုိးတဲ့ေဆးဟာ live vaccine ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေမြးရာပါ ေရာဂါတစ္ခုခုေၾကာင့္ ကုိယ္ခံအားနည္းေနတဲ့သူေတြ ၊ AIDS ေရာဂါသည္ေတြ မထုိးသင့္ပါ။
ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေနမေကာင္းျဖစ္ေနၾကသူမ်ား အေနနဲ႔ မထုိးသင့္ေသးပါဘူး။
ကာကြယ္ေဆးထုိးရန္အတြက္ တတ္သူနားလည္သူမ်ားႏွင့္ ေမးျမန္းျပီးမွ ထုိးသင့္သူမ်ား

ဖ်ားေနသူမ်ား
ေရာဂါအခံ တစ္ခုခုေၾကာင့္ ေဆးေသာက္သုံးေနရသူမ်ား
ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဓာတ္မတည့္မႈ ရွိဖူးသူမ်ား အေနနဲ႔ နားလည္တတ္ကၽြမ္းသူေတြနဲ႔ ေမးျမန္းေဆြးေႏြးျပီးမွ ထုိးသင့္ပါတယ္။ G6PD ရွိတဲ့ ကေလးငယ္ေတြ အေနနဲ႔လည္း WHO အဖြဲ႔အစည္းအေနနဲ႔ မထုိးရဘူးလုိ႔ ကန္႔သတ္ထားတာမ်ဳိး ေတာ့ မရွိပါဘူး။ တခ်ဳိ႔ ကာကြယ္ေဆးေတြဟာ G6PD ရွိတဲ့ ကေလးငယ္ေတြကုိ ေသြးယိုစိမ့္မႈ႔ ျဖစ္ေစလုိ႔ ထုိးျပီးရင္ သတိထား ေစာင့္ၾကည့္တာမ်ဳိးေတာ့ ျပဳလုပ္သင့္ပါတယ္။
ကာကြယ္ေဆးထိုးျပီးရင္ ဘာေတြျဖစ္ႏုိင္လဲ။

ေဆးထိုးထားတဲ့ ေနရာမွာ နာက်င္တာ ၊ ရဲေနတာ ၊ ေရာင္ေနတာမ်ဳိးျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ အနည္းငယ္ ေငြ႔ေငြ႔ဖ်ားတာေတြ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႔ ကေလးငယ္ေတြမွာ သတိလစ္တာ ၊ ေမ့လဲတာေတြ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကာကြယ္ေဆးထုိးျပီးလုိ႔ အျမင္အာရုံ ဝါးတာ၊ နားအူလာတာမ်ဳိး ျဖစ္လာရင္ ဆရာဝန္ေတြကုိ ေျပာျပသင့္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလုိျဖစ္ပြားမႈ႔က အရမ္းကုိ ရွားပါတယ္။ ဘယ္ေဆးမဆုိ ဓာတ္မတည့္တာ ရွိတဲ့အတြက္ ကာကြယ္ေဆးထုိးျပီး ဓာတ္မတည့္တာမ်ဳိးလည္း  ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါလည္း ရွားပါတယ္။ အေယာက္ တစ္သန္းေလာက္မွ တစ္ေယာက္ေလာက္ျဖစ္တာမ်ဳိးပါ။

ဒီေတာ့ အက်ဳိးနဲ႔ အျပစ္ေတြကုိ ယွဥ္ၾကည့္လိုက္မယ္ဆုိ အက်ဳိးေတြ မ်ားတဲ့အတြက္ အနာဂတ္ရဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ေလးေတြကုိ က်န္းမာထက္ျမက္ေစဖုိ႔ ကာကြယ္ေဆးထုိးေပးသင့္ေၾကာင္း တုိက္တြန္းရင္း နိဂုံးခ်ဳပ္အပ္ပါတယ္။

Author: Dr. ေမ