အစြန္းေရာက္တို့၏အားၿပိဳင္မႈမ်ား

အစြန္းေရာက္တို့၏အားၿပိဳင္မႈမ်ား ******************************* ( Messenger Journal ) . ဒုတိယကမၻာစစ္ ဝန္းက်င္ခန္႔တြင္ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ အားေကာင္းလာၿပီး စစ္ေအးေခတ္တစ္ခုလံုး အရင္း႐ွင္ႏွင့္ ကြန္ျမဴနစ္တို႔ အားၿပိဳင္ခဲ့ၾကသည္၊ စစ္ေအးလြန္တြင္ ဆိုဗီယက္ယူနီယံႀကီး ၿပိဳကြဲၿပီးေနာက္ ကမၻာ ႀကီးသည္ ဝင္ရုိးတစ္ေခ်ာင္းတည္းေပၚတြင္သာ လည္ပတ္ေတာ့သည္၊ အရင္း႐ွင္စနစ္ကို ၿပိဳင္မည္႔သူ မေပၚႏုိင္ ခဲ့ေတာ႔ေခ်။ သို႔ေသာ္လည္း အေမရိကန္တြင္ အိုဘားမားအစုိးရျဖစ္ကာစ ၂ဝဝ၈-တြင္ ကမၻာ႔စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းျဖစ္လာေသာအခါ အစိုးရမွ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္လာခဲ့ရၿပီး ကမၻာ႔ေဘာဂေဗဒ ပညာရွင္ႀကီး (၂) ဦး အားၿပိဳင္ခဲ့မႈကို ျပန္၍ မီးေမာင္းထိုးေပးသလို ျဖစ္လာခဲ့၏၊။ Adam Smith ကို ေဘာဂေဗဒပညာ၏ ေခါင္းကိုင္ဖခင္ဟု ကင္းပြန္းတပ္ခဲ့ၾကၿပီး သူ၏အယူအဆမွာ ေဈးကြက္ကို လြတ္လပ္စြာ လႊတ္ထားေပးေသာ သေဘာတရား ျဖစ္သည္၊ အစိုးရမ်ား၏ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္မႈကို လက္မခံဘဲ ေဈးကြက္မွာပင္လွ်င္ မျမင္ရေသာ လက္ (Invisible hand) က သူ႔အလိုလို ထိန္းသိမ္းေပးသြားလိမ့္မည္ဟု ဆိုသည္၊ ကမၻာ႔စီးပြားေရး က်ဆင္းမႈ ႀကံဳတုိင္း ေဈးကြက္က မတ္မတ္မရပ္ႏုိင္ေအာင္ အမူးလြန္ေတာ့၏၊ အစုိးရမ်ားကသာ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္၍ ျပန္လည္ျပဳစု ပ်ိဳးေထာင္ၾကရသည္၊ အစုိးရမ်ား၏ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္မႈကို ရွိသင့္သည္ဟု ယူဆေသာ သေဘာ တရားကို လက္ခံသူမွာ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး ေဘာ၈ေဗဒပညာရွင္ႀကီး John Maynard Keynes ျဖစ္သည္၊ ကမၻာ႔ စီးပြားေရးတြင္ Two schools of thoughts ဟူ၍ အားၿပိဳင္ခဲ့သည္၊ "Smith Vs Keynes" ဟုလည္း အမည္သတ္မွတ္သည္။ (၄. ၁. ၁၆) တြင္ ကမၻာ႔ရွယ္ယာေဈးကြက္မ်ား ထုိးက်လာခဲ့သည္၊ တရုတ္ျပည္၏ ယြမ္ေငြတန္ဖိုး ေလ်ာ့ခ်လုိက္၏။ အေနာက္ကမၻာ၏ ရွယ္ယာေဈးကြက္သို႔လည္း သက္ေရာက္မႈက ရွိေနျပန္သည္၊ ေျမာက္ကိုရီးယားကလည္း ဟိုက္ဒ႐ိုဂ်င္အဏုျမဴဗံုးကို ေအာင္ျမင္စြာ စမ္းသပ္ျပလုိက္ၿပီး၊ အေရွ႔အလယ္ပိုင္း တြင္လည္း အၾကမ္းဖက္မ်ားကို ရုရွားက ေခ်မႈန္းေနသည္၊ ထိုု႔ျပင္ ဆြန္နီ-ရွီးအိုက္မ်ား၏ တုိက္ခုိက္မႈကလည္း ႀကီးႀကီးမားမား ျပင္းထန္လာျပန္သည္၊ တရုတ္စီးပြားေရးတိုးတက္မႈ႔က (၇. ၅%) ကို အႏုိင္ႏုိင္ျဖစ္လာၿပီး၊ အေနာက္ကမၻာ စီးပြားေရးကလည္း မ်ားစြာ အားမေကာင္းႏုိင္ခဲ့၊ ဆီးရီးယားအေျခခံစစ္ပြဲတြင္ ငါးႏုိင္ငံထက္ပို၍ ပါဝင္လာခဲ့ သျဖင့္ ကမၻာ႔ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီက တတိယကမၻာစစ္ပြဲဟု ယူဆႏုိင္ေၾကာင္း သတိေပးထားရာ အေၾကာင္းမ်ားစြာသည္ အႏႈတ္သေဘာျဖင့္ တုိက္ဆိုင္လာ၍ ကမၻာစီးပြားေရးကို ထိပါးလာပါေတာ့သည္၊ . ေဈးကြက္အစြန္းေရာက္ဝါဒ ***************************. မည္သည့္ေနရာတြင္မွ အစြန္းေရာက္ျခင္းသည္ မေကာင္းလွတတ္၊ ၂ဝဝ၈-ကမၻာ႔စီးပြားေရး အက်ပ္ အတည္းကို အေမရိကန္ရွိ Subprime Market မွ စတင္သည္၊ Subprime Market ဆိုသည္မွာ ေခ်းေငြ သတ္မွတ္ခ်က္စံခ်ိန္စံၫႊန္းကို တစ္ဆင့္ေလ်ာ့ထားေပးထားေသာ ေဈးကြက္ျဖစ္သည္၊ စြန္႔စားမႈရွိသည္၊ အတိုး ႏႈန္းပိုသည္၊ အၿပိဳင္အဆိုင္ေခ်းငွားၾကရာမွ ေနာက္ဆံုး ျပန္မဆပ္ႏုိ္င္ၾကဘဲ ေငြေၾကးစီးဆင္းမႈ ရပ္တန္႔သြားျခင္း ျဖစ္သည္၊ ကမၻာ႔နာမည္ႀကီး ေကာ္ပိုေရးရွင္းႀကီးမ်ား ၿပိဳလဲသြားသည္၊ အခ်ိုဳ႔ေဒဝါလီ ခံလိုက္ၾကရသည္၊ ေဈးကြက္ အစြန္းေရာက္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္၊ (Market Fundamentalism) ဟုေခၚသည္၊ ဤတြင္ ေဈးကြက္သည္ ကိုယ့္အမွားကိုယ္ျပင္ (Self-correcting) လုပ္ႏိုင္-မလုပ္ႏုိ္င္ဟူေသာ ေမးခြန္းက Adam Smith ၏ အယူအဆကို ထိပါးေစပါေတာ့သည္၊ ကိုယ့္က်ိဳးစီးပြားရပ္တည္မႈ ႀကီးမား ၾကေသာအခါ အားလံုးက ကိုယ့္အမွားကိုယ္ မျပင္ႏုိင္ၾကေတာ့၊ အက်ိဳးအျမတ္ ဦးေအာင္သာ အျမတ္ထုတ္ၾက ေတာ့သည္၊ ေဈးကြက္အတြင္းရွိေနသူ Market Participants မ်ားအားလံုး ေလာဘေနာက္ ေကာက္ေကာက္ ပါလိုက္ၾကသျဖင့္ အစြန္းေရာက္ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္၊ စစ္တမ္းမ်ားအရ (၁၉၇ဝ) မွ (၂ဝဝ၈) ဟူေသာ (၃၈) ႏွစ္ တာကာလအတြင္း ကမၻာ႔အက်ပ္အတည္းအပါအဝင္ အက်ပ္အတည္းအရြယ္အစားအမ်ိဳးမ်ိဳး (၁၂၉) ႀကိမ္ ျဖစ္ခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္၊ ေလာေလာဆယ္ (၂ဝ၁၆) ခုႏွစ္-ႏွစ္ဦး၌ ျဖစ္လာႏုိ္င္ဖြယ္ရာရွိသည္႔ အက်ပ္အတည္း၏ အတိမ္အနက္ကို မည္သည္႔ပညာ႐ွင္တို႔ကမွ ယေန႔ ေဆာင္းပါးေရးခ်ိန္အထိ မခန္႔မွန္းၾကေသး၊ သို႔ေသာ္လည္း ကမၻာေက်ာ္ Hedge Fund သူႂကြယ္ႀကီး George Soros ကမူ အေမရိကန္လူမ်ိဳးမ်ားဘက္မွ ေငြထုတ္၍ ေ႐ႊဝယ္ပါဟုေတာ႔ ေျပာလာသည္ကို ဖတ္လိုက္ရသည္။ . . ျပတ္သားတဲ႔ပူတင္ ****************** ဆီးရီးယားကို အေမရိကန္အပါအဝင္ အေနာက္အုပ္စုမွ တိုက္ခိုက္လာပါက ႀကီးမားေသာ စစ္ဆင္ ေရးကို ဆင္ႏႊဲရန္ ႐ု႐ွားစစ္တပ္ကို ပူတင္က ႀကိဳတင္ အမိန္႔ထုတ္လိုက္သည္၊ ျဖစ္ေတာင္႔ျဖစ္ခဲျဖစ္ရပ္မ်ိဳး ျဖစ္၏။ ၁၉၆ဝ-ဝန္းက်င္ J.F Kennedy သမၼတလက္ထက္ က်ဴးဘားတြင္ ျဖန္႔က်က္ရန္ ဒံုးပ်ံတင္ေဆာင္လာေသာ ႐ု႐ွားသေဘၤာကို နယ္နိမိတ္စည္းတား၍ ထိုစည္းမွေက်ာ္လွ်င္ စစ္တိုက္ရန္ အေမရိကန္သမၼတ ကေနဒီ အမိန္႔ ေပးခဲ႔ဖူး၏။ ႏွစ္ေပါင္း ငါးဆယ္ေက်ာ္ေသာအခါ ႐ု႐ွားက အေမရိကန္ကို ယခုကဲ႔သုိ႔ ရဲရဲစိန္ေခၚလိုက္ျခင္း ျဖစ္ သည္၊ ထို႔ျပင္ ကမၻာေက်ာ္သြားခဲ႔ေသာ ၉/၁၁ တိုက္ခိုက္မႈႏွင္႔ပတ္သက္၍လည္း ကမၻာ႔ကုန္သြယ္ေရးညီေနာင္ အေဆာက္အဦးကို အေမရိကန္အစိုးရကိုယ္တိုင္ CIA ႏွင္႔တြဲဖက္၍ အကြက္ခ်စီမံခဲ႔ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ႐ု႐ွား သမၼတ ဗလာဒီမာပူတင္က ကနဦး ထုတ္ေဖာ္ထားသည္၊ လိုအပ္လွ်င္ အေသးစိတ္ ထုတ္ေဖာ္သြားမည္ျဖစ္ၿပီး သက္ေသအေထာက္အထား ခိုင္ခိုင္လံုလံု႐ွိထားေနၿပီး ျဖစ္ပါသည္ဟုလည္း ဆိုထားသည္၊ ထူးဆန္းသည္မွာ အေမရိကန္ဘက္မွ ျငင္းခ်က္မထုတ္ျခင္း ျဖစ္သည္၊ ကမၻာ႔ကုန္သြယ္ေရးညီေနာက္အေဆာက္အဦး ၿပိဳက်ပံုမွာ အလြန္တရာ စနစ္က်က် မိုင္းမ်ားတပ္ဆင္၍ ၿဖိဳဖ်က္မႈပံုစံျဖစ္ေနၿပီး၊ ေလယာဥ္တိုက္၍ ၿပိဳက်ေသာပံုစံမ်ိဳး မဟုတ္ပါဟုလည္း အေဆာက္အဦးကြ်မ္းက်င္သူ ပညာ႐ွင္မ်ားအဖြဲ႔ကလည္း ဆိုထားျပန္သည္ကို ေတြ႔ရသည္။ အေမရိကန္သည္ အရင္း႐ွင္အုပ္စုကို ဦးေဆာင္ေနေသာႏိုင္ငံျဖစ္ၿပီး၊ ႐ု႐ွားကမူ ကြန္ျမဴနစ္အုပ္စုကို ဦးေဆာင္ေနေသာႏိုင္ငံ ျဖစ္သည္၊ ပူတင္လက္ထက္တြင္ အစိတ္စိတ္အႁမြာႁမြာ ကြဲေၾကခဲ႔ေသာ ႐ု႐ွားကို ျပန္လည္ စုစည္းခဲ႔ၿပီး ယခုအခါ ကမၻာ႔ႏိုင္ငံေရးမ်က္ႏွာစာ အေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ အေနာက္အုပ္စုႏွင္႔ ထိပ္တိုက္ေတြ႔ေနသူ ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္၏ ေနရာတကာ ပါဝင္ပတ္သက္မႈကို ၿငီးေငြ႔လာေသာ အိႏၵိယ၊ တ႐ုတ္တို႔က ႐ု႐ွားဘက္ ရပ္တည္ၾကသည္၊ ေျမာက္ကိုရီးယားကလည္း ႐ု႐ွားဘက္ ရပ္ေပးသည္၊ ယခင္က မ်ားစြာနီးစပ္ခဲ႔ၿပီး အၾကမ္းဖက္ကိစၥရပ္မ်ားႏွင္႔ပတ္သက္၍ သေဘာထားမတိုက္ဆိုင္ေတာ႔ေသာ ပါကစၥတန္သို႔ အိႏၵိယက သြားေရာက္ လည္ပတ္ျပလိုက္ျခင္းသည္ အေမရိကန္အတြက္ ေနာက္ထပ္ ဆူးတစ္ဆူး ျဖစ္လာေစခဲ႔သည္။ ကမၻာႀကီးသည္ စစ္ေရးႏွင္႔ ႏိုင္ငံေရးအရ ႀကီးႀကီးမားမား အားၿပိဳင္မႈလမ္းေၾကာင္းေပၚသုိ႔ ေရာက္ လာခဲ႔ၿပီ၊ စစ္ေရးအရလည္း အေ႐ွ႔အလယ္ပိုင္းေဒသမ်ားစြာတြင္ စစ္မီးက႐ွိေနဆဲျဖစ္၍ ဤတင္းမာမႈမွတဆင္႔ အခ်ိန္မေ႐ြး ေပါက္ကြဲသြားႏိုင္သည္႔အေျခအေနသို႔ ေရာက္႐ွိေနၿပီဟု သံုးသပ္ႏိုင္ပါသည္၊ . . ကမၻာမေၾကေသာ ဆြန္နီ-႐ွီးအိုက္ ******************************** မိုဟာမက္လြန္မွစခဲ႔ေသာ ဆြန္နီ-႐ွီးအိုက္ အားၿပိဳင္မႈက တစ္ေက်ာ႔ျပန္ အထြတ္အထိပ္ ေရာက္လုဆဲ ဟုဆိုရေပမည္။ ေဆာ္ဒီတြင္႐ွိေသာ ႐ွီးအိုက္မြတ္စလင္ (၄၇) ဦးကို တစ္ေန႔တည္း ေသဒဏ္ေပးခဲ႔သျဖင္႔ အီရန္႐ွိ ေဆာ္ဒီသံ႐ံုး မီး႐ႈိ႔ခံလိုက္ရသည္၊ အီရန္႐ွိ ႐ွီးအိုက္ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ (မိုဟာမက္ဟူဆင္) က တစ္ကမၻာ လံုး႐ွိ ဆြန္နီမ်ားကို တိုက္ခိုက္သြားရန္ ႐ွီးအိုက္မ်ားကို ေဆာ္ဩလိုက္သည္။ ႐ွီးအိုက္ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ ကို ေဆာ္ဒီက ကြပ္မ်က္မႈႏွင္႔ပတ္သက္ၿပီး အီရန္ေခါင္းေဆာင္ (အယာတိုလာအလီခိုေမနီ) က ေဆာ္ဒီသည္ အၾကမ္းဖက္ IS မ်ား က်င္႔သံုးေနေသာဝါဒႏွင္႔ အတူတူျဖစ္ၿပီး အီရန္ႏွင္႔ ေဆာ္ဒီတို႔သည္ ထိုေန႔မွစ၍ ရန္သူ ျဖစ္သြားၿပီဆိုသည္႔သေဘာကို သြယ္ဝိုက္ျပသခဲ႔လိုက္သည္၊ ေဆာ္ဒီကလည္း အီရန္ႏွင္႔ သံတမန္အဆက္အသြယ္ ျဖတ္ေတာက္လိုက္၏။ ေဆာ္ဒီ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး (အယ္ဂ်ဴဘီယာ) က အီရန္ သံတမန္မ်ားကို ေဆာ္ဒီႏိုင္ငံ အတြင္းမွ (၄၈) နာရီအတြင္း ထြက္ခြာသြားရန္ အမိန္႔ေပးလိုက္သည္။ အီရတ္ႏိုင္ငံ ဘကၠဒတ္ၿမိဳ႔ေတာ္တြင္လည္း ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ဆႏၵျပသူမ်ားက ေဆာ္ဒီ သံ႐ံုး ေ႐ွ႔တြင္ သြားေရာက္ ဆႏၵျပခဲ႔ၾကျပန္သည္။ ႐ွီးအိုက္ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ကို ကြပ္မ်က္ခဲ႔မႈသည္ ေဆာ္ဒီ-အီရန္အၾကားသာမက အီရတ္အထိ ပ်ံ႔ႏွံ႔လာခဲ႔ၿပီး မၾကာမီမွာလည္း အျခားႏိုင္ငံမ်ားသုိ႔ ပ်ံ႔ႏွံ႔သြားရန္႐ွိေနသည္ ဟု ေလ႔လာသူမ်ားက သတိေပးထားပါ၏။ အၾကမ္းဖက္မ်ားကို ႏွိမ္နင္းရန္ဟူေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင္႔ ဆီးရီးယားတြင္ အေမရိကန္ အပါအဝင္ ေနတိုးအုပ္စုက IS တို႔ကို တိုက္ခိုက္ခဲ႔ၾကပါေသာ္လည္း မ်ားစြာ မထိေရာက္ခဲ႔၊ ဆီးရီးယားသမၼတ အာဆတ္ျဖဳတ္ခ်ေရး ႀကိဳးပမ္းလာသည္႔အခါ ပူတင္ ပါဝင္ပတ္သက္လာရေတာ႔သည္၊ IS တို႔ကို တစ္ပတ္အတြင္း ေခါင္းမေထာင္ႏိုင္ေအာင္ သိသာစြာ ပူတင္က တိုက္ခိုက္ျပခဲ႔၏။ တူရကီက ႐ု႐ွားတိုက္ေလယာဥ္ကို ပစ္ခ်သည္၊ စစ္ပြဲက်ယ္ျပန္႔သြားၿပီး ႐ု႐ွားက သူ၏ေနာက္ဆံုးေပၚ (S-300) (S-400) မ်ားကို ျဖန္႔က်က္လိုက္သည္၊ အေ႐ွ႔ အလယ္ပိုင္းစစ္ေရး မ်ားစြာ တင္းမာသြားေတာ႔၏။ ဤၾကားကာလတြင္ ဆြန္နီ-႐ွီးအိုက္တို႔က ျပႆနာ ႀကီးႀကီး မားမား ျဖစ္လာခဲ႔ျပန္သည္၊ ဂ်ာမနီ၊ အဂၤလန္တို႔တြင္လည္း အစၥလာမၼစ္ဆန္႔က်င္ေရးကို ခပ္ျပင္းျပင္း ေဆာင္႐ြက္ေနၾကသည္ကို ေတြ႔ရသည္၊ မ်ိဳးခ်စ္ဥေရာပသားမ်ား (ဂ်ာမနီ) က German Patriotic Europeans Against the Islamization the West ဟူ၍ တည္ေထာင္ခဲ႔ၿပီး PEGIDA (UK) ကိုလည္း ဖြဲ႔စည္းၿပီး ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္႐ွားမႈမ်ား ျပဳလုပ္လာခဲ႔သည္ကို ေတြ႔ရသည္၊ ကမၻာ႔အေရးအခင္းမ်ား တင္းမာေနဆဲတြင္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္တြင္း ကြ်န္းတု တည္ေဆာက္ေန ေသာေနရာသုိ႔ တ႐ုတ္စစ္ေလယာဥ္အခ်ိဳ႔ ဆင္းသက္ခဲ႔သည္ကို အေမရိကန္က ေကာင္းကင္ဓာတ္ပံု႐ိုက္၍ ကန္႔ကြက္ခဲ႔ျပန္သည္၊ တစ္ၿပိဳင္နက္ထဲမွာပင္ ေျမာက္ကိုရီးယားကလည္း ဟိုက္ဒ႐ိုဂ်င္ဗံုးကို ေအာင္ျမင္စြာ စမ္းသပ္ေဖာက္ခြဲျပျခင္းျဖင္႔ အဏုျမဴဗံုးပိုင္႐ွင္ ျဖစ္လာၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ကမၻာႀကီးသုိ႔ ျပသလိုက္ျပန္၏။ ကမၻာ႔အေရးအရာမ်ားစြာမွာ ႀကီးႀကီးမားမား အားၿပိဳင္မႈမ်ားႏွင္႔ ႀကံဳေတြ႔ေနရပါ၏။ အေ႐ွ႔အလယ္ ပိုင္းသည္လည္း စစ္ျဖစ္ဆဲကာလျဖစ္သျဖင္႔ အခ်ိန္မေ႐ြး ေပါက္ကြဲကာ စစ္မီးမ်ား ကူးသြားႏိုင္ခြင္႔ ႐ွိေနပါသည္၊ ထို႔ျပင္ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားအေနျဖင္႔ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ပစ္မွတ္မွာ အေမရိကန္ႏွင္႔ အဂၤလိပ္တို႔၏ လူစည္ကား ရာေနရာျဖစ္လိမ္႔မည္ဟု ေႂကြးေၾကာ္ထားျပန္ရာ … ကမၻာႀကီးသည္ မီးပံုးအလယ္က ယမ္းအိုးႀကီးထဲ ေရာက္ေန သကဲ႔သုိ႔ ျဖစ္ေနၿပီလားဟု ေမးရေတာ႔မလိုအေျခအေန ျဖစ္ေနပါေတာ႔သည္။ ေနဇင္လတ္ ၇-၁-၂ဝ၁၆