ေရလွ်ံမႈမ်ားျဖစ္ေပၚေနရာ ေရေဘး ဒဏ္သင့္ ေဒသခံအခ်ဳိ ့မွာ ေျမြကိုက္ခံရမႈ မ်ား ရွိေနၿပီး

ဇူလိုင္ ၁၆ ရက္ကစ၍ မိုးသည္း ထန္စြာ ရြာသြန္း မႈေၾကာင့္ စစ္ကိုင္းတိုင္း ေဒသႀကီး ေကာလင္းၿမိဳ ့နယ္မွာ ေရႀကီး ေရလွ်ံမႈမ်ားျဖစ္ေပၚေနရာ ေရေဘး ဒဏ္သင့္ ေဒသခံအခ်ဳိ ့မွာ ေျမြကိုက္ခံရမႈ မ်ား ရွိေနၿပီး ၿမိဳ ့နယ္ေဆး႐ံုတြင္ သံုးဦး တက္ေရာက္ ေဆးကုခဲ့သည့္ အနက္ တစ္ဦးမွာေသဆံုးသြားေၾကာင္း အဆိုပါၿမိဳ႕ နယ္ေဆး႐ံုမွ တာဝန္က် သူနာျပဳဆရာမ တစ္ဦးက အတည္ျပဳ ေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။ ''ေရႀကီးလို႔ ေဆး႐ံုကို ေျမြကိုက္လူနာ သံုးဦးေရာက္ လာတယ္။ တစ္ဦးကေတာ့ သြားလာေရး အခက္အခဲေၾကာင့္ ေဆး႐ံုကို ေရာက္လာေပမယ့္ အသက္က ပါမလာေတာ့ဘူး။ အဲဒါ ဇူလိုင္ ၂၂ ရက္ကပါ။ က်န္လူနာ ႏွစ္ဦးကေတာ့ ဇူလိုင္ ၂၃ ရက္မွာ ေဆး႐ံုကို ေရာက္ရွိလာခဲ့တယ္။ ေျမြေဟာက္အကိုက္ခံရတာ၊ သက္သာပါတယ္။ ေဆး႐ံုမွာ ေျမြဆိပ္ေျဖေဆးလည္း ျပည့္စံုတယ္။ ေျမြဆိပ္ေျဖေဆးက ေတာ့BPI နဲ႔ အိႏိၵယေဆးေတြပါ '' လို ့ ၎သူနာျပဳဆရာမ တစ္ဦးက ဆိုပါတယ္။ အလားတူ ခ်ပ္သင္းတိုက္နယ္၊ ေပါက္ဆိန္ကုန္းရြာတြင္လည္း ေဒသခံတစ္ဦးမွာ ေျမြကိုက္ခံရေၾကာင္း သိရပါတယ္။ မွတ္တမ္းမ်ားအရ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏွစ္စဥ္လူတစ္ေသာင္းခန္႔ ေျမြကိုက္ခံေန ရၿပီး ၎တို႔အနက္ ၁ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္ ့ေသဆံုးေနရေၾကာင္း က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနက သတင္းထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။ ေျမကိုက္ခံရျခင္းေၾကာင့္ အသက္ဆံုး႐ံႈးျခင္း၊ အေရးေပၚ ေဆးကုသမႈခံယူရျခင္းမ်ားကို ေက်းလက္ေဒသမ်ားတြင္သာမက လူစည္ကားရာၿမိဳ ့ႀကီးမ်ားရွိ ဆင္ေျခဖံုး အရပ္ေဒသမ်ား၌လည္း ေတြ႕ျမင္လာရပါတယ္။ ျမန္မာ့ေဆးဝါး လုပ္ငန္းအေနျဖင့္ ယခု ၂ဝ၁၅-၂ဝ၁၆ ဘ႑ာေရးႏွစ္အတြင္း ျပည္တြင္း၌ျဖန္႔ေဝရန္ ေျမြဆိပ္ေျဖေဆး အလံုးေပါင္းရွစ္ေသာင္းခန္႔ ထုတ္လုပ္ႏိုင္ေစေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိၿပီး အဆိုပါစီမံခ်က္ကို က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ တရားဝင္ထုတ္ျပန္ ေသာ ႏွစ္အလိုက္ ေျမြကိုက္မႈႏႈန္းႏွင့္ ေျမြကိုက္ခံရမႈ ေၾကာင့္ ေသဆံုးမႈႏႈန္းမ်ားအေပၚတြင္ အေျခခံကာ စီစဥ္ေရးဆြဲခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါတယ္။ ယေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျပည္တြင္း၌ ပိုမိုအစြမ္းထက္ေသာ ေျမြဆိပ္ေျဖေဆး မ်ား ထုတ္လုပ္နိုင္ေစရန္အတြက္ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ WHO ၊ ၾသစေၾတးလ်ႏွင့္ ဘရာဇီးႏိုင္ငံတို႔မွ အကူအညီမ်ား ရယူထားေၾကာင္းကိုလည္း က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာန မွ သိရပါတယ္။ ယခုလို မိုးရာသီေရာက္တဲ့အခါ ေျမြအႏၲရာယ္ကို အထူးသတိျပဳသင့္ပါ တယ္။ ၿမိဳ႕လယ္ေကာင္တိုက္ခန္းေတြ မွ ေျမြသတၱဝါကို ျမင္ေတြ႕ရခဲေသာ္လည္း၊ သစ္ပင္၊ လယ္ေျမ၊ ျမက္ခ်ဳံေပါမ်ားကာ ေရစပ္စပ္ရွိေသာ ၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာေတာ့ ေျမြကိုေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ရွိ အဆိပ္ျပင္းတဲ့ ေျမြႏွစ္မ်ဳိးမွာ ေျမြေပြးႏွင့္ ေျမြေဟာက္တို႔ျဖစ္ၾက ၿပီး ေျမြေပြးအဆိပ္က လူ႔ခႏၶာကိုယ္ေသြးခဲတဲ့ စနစ္ကို ထိခိုက္ပ်က္စီးေစတာေၾကာင့္ ေျမြေပြးကိုက္ခံရပါက ေသြးမတိတ္ဘဲ ဦးေႏွာက္၊ အစာလမ္းေၾကာင္းေတြမွာ ေသြးယိုစိမ့္ျခင္းအျပင္ ဆီးထဲမွာေသြးပါၿပီး ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးတတ္ပါတယ္။ ေျမြေဟာက္အဆိပ္ကေတာ့ အာ႐ုံေၾကာ စနစ္ကို ထိခိုက္တာေၾကာင့္ လူနာကမွိန္းလာၿပီး အာ႐ုံ ခံစားမႈ မရွိေတာ့ဘဲ ထံုက်င္လာကာ ေနာက္ဆံုးမွာ အာ႐ုံ ေၾကာေတြပ်က္စီး၍ ျကြက္သား လႈပ္ရွားမႈအားေပ်ာ့ၿပီး အသက္႐ွဴျခင္းႏွင့္ အဆုတ္ကို ထိခိုက္လာပါတယ္။ အမွန္တကယ္ေတာ့ ေျမြေတြက လူျမင္တိုင္းလိုက္ကိုက္တတ္ၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ မလြဲမေရွာင္သာတဲ့ အခ်ိန္က်မွသာ (သူ႔ကို တစ္စုံတစ္ခုက အႏၲရာယ္ျပဳမယ္လို ့ ထင္တဲ့အခါမွာ သူ႔ကိုယ္သူ ကာကြယ္သည့္အေနျဖင့္) လူကို ကိုက္ျခင္းသာျဖစ္ပါတယ္။ ေျမြအဆိပ္ရွိသည္ျဖစ္ေစ၊ မရွိသည္ျဖစ္ေစ အကိုက္ခံရတဲ ့ ေနရာမွာ နာက်င္မႈျဖစ္ေစပါတယ္။ ေျမြအစြယ္ေၾကာင့္ ဒဏ္ရာအေပါက္မွ ေသြးထြက္တတ္ၿပီး တစ္ခါတေလ အဆင္မသင့္ရင္ ထိုဒဏ္ရာေပါက္မွ တစ္ဆင့္ ေမးခိုင္ပိုး ဝင္ႏုိင္ပါတယ္။ အကယ္၍ အဆိပ္ျပင္းတဲ့ေျမြအကိုက္ခံ ရပါက ဒဏ္ရာပတ္ဝန္းက်င္မွာ ငါးမိနစ္အတြင္း ျပင္းထန္စြာ ေရာင္ယမ္းနာက်င္မႈျဖစ္ကာ မီးေလာင္ဒဏ္ရာကဲ့သို႔ အရည္ၾကည္ဖုမ်ား ေပၚထြက္လာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကိုက္ခံရတဲ့ေနရာတစ္ဝိုက္ ၾကြက္သားနဲ႔ အေရျပားေတြ ပ်က္စီးၿပီး ေနာက္ဆံုးမွာ ပုပ္သြားတဲ့အထိ ဆိုးရြားႏုိင္တယ္။ ကိုက္လိုက္တဲ့ေျမြရဲ႕ အစြယ္အနက္၊ သူထုတ္လိုက္တဲ့ အဆိပ္ပမာဏနဲ႔ အကိုက္ခံရတဲ့ေနရာေပၚတည္ၿပီး အဆိပ္ပ်ံ႕ႏွံ႔တာ အေႏွးအျမန္ကြာျခားပါတယ္။ ဥပမာ ဦးေခါင္းပိုင္း၊မ်က္ႏွာ၊ လည္ပင္းတို႔ကို အကိုက္ခံရပါက ႏွလံုးေသြးျပန္ ေၾကာႏွင့္ နီးစပ္တာ ေၾကာင့္ အဆိပ္ပ်ံ႕ႏွံ႔တာလည္း ပိုျမန္ ဆန္ပါတယ္။ (၁) Monovalent ႏွငPolyvalent ဟူ၍ ေျမြဆိပ္ေျဖေဆး ႏွစ္မ်ဳိးရွိပါတယ္။ Monovalent က သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေျမြအမ်ိဳးအစား တစ္မ်ဳိးတည္း အတြက္သာ သံုးႏုိင္ၿပီး Polyvalent ကေတာ့ ေျမြအမ်ဳိးအစား တစ္မ်ဳိးမကတဲ့ အဆိပ္မ်ားကို ေျပေပ်ာက္ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သံုးရမည့္ ေျမြဆိပ္ေျဖေဆးဟာလည္း မတူၾကတာမို ့ ေျမြကိုက္ခံရရင္ (ျဖစ္ႏုိင္ပါက)ကိုက္တဲ့ ေျမြကိုပါ တစ္ပါတည္း ေဆး႐ုံယူသြားျပဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ေျမြကလည္း ကိုက္ၿပီးတာနဲ႔ အေျပးျမန္တာေၾကာင့္ မိမိအကိုက္ခံရတဲ့ ေျမြ၏ အဆင္းသဏၭာန္ကို မွတ္မိေအာင္ၾကည့္ထားပါ။ (ေျမြေဟာက္က ပါးျပင္းေထာင္ ေလ့ရွိ လို႔ ေျခမ်က္စိအေပၚကို ကိုက္တတ္ၿပီး၊ ေျမေပြး ကေတာ့ ေျခမ်က္စိေအာက္ကို ကိုက္ေလ့ရွိပါတယ္။ အဆိပ္ရွိ ေျမြ၏ ဦးေခါင္းဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ႀကိဂံပံုသဏၭာန္ျဖစ္ပါတယ္။) (၂) ဒုတိယအႀကိမ္ ထပ္အကိုက္မခံရေအာင္ ေျမြနဲ႔ ေဝးရာကို ေရွာင္ထြက္သြားပါ။ ခ်ဳံပုတ္နဲ႔ေဝးရာ ညီညာျပန္႔ျပဴးတဲ့ေျမက စိတ္ခ်ရပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ဟိုး အေဝးႀကီးသို႔ တစ္ရွိန္ထိုးထြက္ေျပးဖို႔ မလိုပါဘူး။ ေျပး လႊားျခင္းက ႏွလံုးခုန္ျမန္ဆန္ကာ ခႏၶာကိုယ္ထဲသို႔ အဆိပ္ပိုမိုပ်ံ႕ႏွံ႔ေစပါတယ္။ (၃) စိတ္ခ်ရတဲ့ ေနရာလို႔ယူဆပါက ၿငိမ္ၿငိမ္ေလးလွဲခ်၍ အသက္ကိုမွန္မွန္႐ွဴပါ။ စိတ္ၿငိမ္ၿငိမ္ထားပါ။ စိုးရိမ္ ထိတ္လန္႔ျခင္းက ႏွလံုးခုန္ျမန္ဆန္ေစၿပီး ေျမြဆိပ္ေတြ ျမန္ျမန္ ပ်ံ႕ႏွံ႔လာေစတတ္ပါတယ္။ (၄) အဆိပ္ျပင္းတဲ့ေျမြအကိုက္ခံရတဲ့အခါ ခ်က္ခ်င္းဆိုသလို ေရာင္ကိုင္းလာေစတာေၾကာင့္ ဥပမာ ေျခေထာက္ကို ကိုက္ခံရရင္ ဖိနပ္ခြၽတ္ပါ ေဘာင္းဘီရွည္ဝတ္ထားရင္ ေခါက္တင္ပါ။ အကယ္၍ လက္ကိုကိုက္ ခံရပါက လက္စြပ္၊ လက္ပတ္နာရီေတြကို ခြၽတ္ပါ။ အက်ႌလက္ကို အေပၚသို႔ ေခါက္တင္ပါ။ (၅) ေျမြကိုက္ခံရလွ်င္ ေျမြကိုက္ဒဏ္ရာ၏ အထက္နားမွႀကိဳးျဖင့္ ၾကပ္ၾကပ္စည္း ဓားသန္႔သန္႔ကို မီးကင္ၿပီးအနာေပါက္ကိုခ်ဲ႕ကာ ေျမြဆိပ္မ်ားကို ပါးစပ္ျဖင့္ စုပ္ေထြးထုတ္ပစ္ရမယ္လို႔ ေရွးယခင္ေခတ္ကဆိုၾက ေသာ္လည္း ယခုမ်က္ေမွာက္ေခတ္မွာေတာ့ ဒဏ္ရာကုိ ဓားနဲ႔ခြဲျခင္းက ေသြးထြက္လြန္၍ ေျမြဆိပ္ပိုျပန္႔တတ္ၿပီး ေမးခိုင္ပိုးပါဝင္ တတ္၍ ေရွးနည္းကို မသံုးသင့္ဘူးလို႕ ဆိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေျမြကိုက္ခံရတဲ့ အခါ (က) ေသြးနဲ႔ အဆိပ္ရည္ေတြကို ကုန္စင္ေအာင္ညႇစ္ပါ။ (ခ) အဆိပ္မပ်ံ႕ႏွံ႔ေစဖို႔အတြက္ ဒဏ္ရာ၏ ၂ လက္မ (သို႔)၃ လက္မ အထက္အေပၚနားကေန အဝတ္ပတ္တီးတင္းတင္းစည္းေႏွာင္ပါ (ဆြဲသား အလက္စ တစ္စေတြကို မသံုးပါႏွင့္၊ ေသြးတိတ္ပတ္တီးမစည္းရ။) (ဂ) ျပင္ပကူးစက္ပိုးမဝင္ေစဖို႔ ေျမြကိုက္ခံရတဲ့ေန ရာကို ဆပ္ျပာ၊ ေရတို႔ျဖင့္ စင္ၾကယ္စြာ ေဆးပါ (ကာေဘာ္လစ္ဆပ္ျပာ(သို႔မဟုတ္) ဒတ္ေတာလ္ပိုးသတ္ဆပ္ျပာရႏိုင္ရင္ ပိုေကာင္းပါတယ္။) (ဃ) ေရခဲ မအံုပါႏွင့္။ (င) ၎ေရွးဦးသူနာျပဳစုၿပီးတဲ့အခါ အဆိပ္ေတြ မျပန္႔ေအာင္ ၿငိမ္ၿငိမ္ေလးေနပါ။ ေဆး႐ံု၊ ေဆးခန္းသို႔သြားတဲ့အခါမွာလည္း ခႏၶာကိုယ္ကို အတတ္ႏိုင္ဆံုးၿငိမ္ၿငိမ္ေလးထားၿပီးေနပါ။ (၆) ေတာရြာေတြမွာေတာ့ ပိုးထိတယ္လို႔ ေခၚဆိုေလ့ရွိပါတယ္။ ေအာက္ပါ အိမ္တြင္းကုထံုးေလးမ်ားကလည္း ေျမြဆိပ္အႏၲရာယ္မွ ကာကြယ္ေပးႏိုင္တာေၾကာင့္ အေရးေပၚအသံုးျပဳႏိုင္ရန္ မွတ္သားထားသင့္ပါတယ္။ (က) ျမင္းခြာရြက္စားပါ၊ ျမင္းခြာရြက္ကိုႀကိတ္၍ ရလာေသာ အရည္ကို ဒဏ္ရာေပၚလူးအံုေပးပါ။ (သို႔)ေဆးျမင္းခြာရြက္အနီပင္ကို က်င္ငယ္ေရ(ဆီး)ႏွင့္ေသြး၍ ေျမြကိုက္ဒဏ္ရာေပၚလူးေပးပါ။ (ခ) ၾကက္ သဟင္းရြက္စားပါ။ ၾကက္သဟင္းပင္အျမစ္ကို ေထာင္းထု၍ ေရစိမ္ေသာက္ပါ။ (ဂ) ေဆးခါးႀကီးပင္ (ေခၚ) ရွမ္းေဆးခါးႀကီးပင္ အေျခာက္မႈန္႔ ထမင္းစားဇြန္း တစ္ဇြန္းကို ေရေႏြးဆူဆူကိုမတ္ခြက္ႀကီး တစ္လံုးႏွင့္ေဖ်ာ္၍ လက္ဖက္ရည္ၾကမ္းပန္းကန္ ႏွစ္လံုးေသာက္ပါ။ အကယ္၍ ေဆးခါးႀကီးပင္အစိမ္းရရွိပါက ေဆးပင္လက္တစ္ဆုပ္ကို ေရသံုးပုလင္းထည့္၍ တစ္ဝက္ခန္းေအာင္က်ဳိၿပီးေသာက္ပါ။ ေျမြကိုက္ခံရသူဟာ ေရအလြန္ဆာတာေၾကာင့္ ေရက်က္ေအး အသင့္ထား၍ ေဆးရည္တစ္ဇြန္းခန္႔ေသာက္ၿပီးေနာက္ ေရဆာတိုင္းေရက်က္ေအးေသာက္္ပါ။ (သတိလစ္၍ ေသြးအန္ေနသူ လူနာပင္ ျပန္လည္ေကာင္းမြန္ လာ ႏိုင္ပါတယ္)၊ (ဃ) ေျမြကိုက္ခံရတဲ့အခါ ေျမြအစြယ္ရာ ႏွစ္ေပါက္ျဖစ္တာေၾကာင့္ ၾကက္ဥ(အစိမ္း)ကို ဒဏ္ရာနဲ႔တိုင္းၿပီး အေပါက္ႏွစ္ေပါက္ေဖာက္၍ ကပ္ေပးပါ။ ၾကက္ဥက ဒဏ္ရာထဲကအဆိပ္ကို မိနစ္ပိုင္း အတြင္း စုပ္ယူသြားပါလိမ့္မယ္။ လိုအပ္ရင္ ေနာက္ထပ္ၾကက္ဥ အသစ္ကို သံုးႏိုင္ပါတယ္ (ၾကက္ဥကို ခဲြၾကည့္ရင္ ေျမြဆိပ္ေတြ႕ပါတယ္။ ထိုၾကက္ဥကို ေသေသခ်ာခ်ာ စြန္႔ပစ္ဖို႔ေတာ့လိုပါတယ္)၊ (င) ဣႆရမူလီ အျမစ္ကို ေသြးလိမ္းေပးျခင္းျဖင့္ ေျမြဟာက္အဆိပ္ ကို တစ္ဟုတ္ခ်င္းေျပေစႏိုင္ပါတယ္။ (စ) သၾကားသီးအေစ့ႏွင့္ အရြက္တို႔ကိုေထာင္းထုကာ သတၱဳရည္လိမ္း က်ံေပးျခင္းျဖင့္ အဆိပ္ေျပေစႏိုင္ပါတယ္။ (ဆ) ေနအိမ္ျခံဝန္းထဲတြင္ ပင္စိမ္းပင္ စိုက္ပ်ဳိးထားျခင္းျဖင့္ ေျမြအႏၲရာယ္မွ ကင္းေဝးေစႏိုင္ပါတယ္။ ေျမြကိုက္ဒဏ္ရာေပ ပင္စိမ္းရြက္ကိုႀကိတ္အံုေပးျခင္းျဖင့္ အဆိပ္ေျပေစပါတယ္။ (ဇ) ေျမြကိုက္ခံရပါက ေဆး ႐ံု၊ ေဆးခန္းသို႔မသြားခင္ အဆိပ္ရဲ႕စုဖြဲ႕မႈကိုအပူနဲ႔တိုက္ထုတ္ တဲ့အေနျဖင့္ ဆားရည္ပ်စ္ပ်စ္ ေဖ်ာ္ေသာက္ေပးပါ။ (စ်) သေဘၤာသီးအကင္းကို ထိပ္မွျဖတ္ၿပီး ေျမြအကိုက္ခံရသည့္ေနရာတြင္ ကပ္ေပးျခင္းျဖင့္ အဆိပ္ေျဖကာ အနာအျမန္ဆံုး က်က္ေစပါတယ္။ (ည) ျခံႏွင့္ အိမ္ပတ္ဝန္းက်င္ကို ဆီးျဖဴ သီးျဖန္႔ပစ္ထားပါ။ (ဋ) ျခံပတ္ပတ္လည္ကို Kiss Me Quick ပင္၊ ရွဥ့္မတက္ပင္၊ ႏွင္းဆီပင္ စတဲ့ ဆူးခက္မ်ားပါရွိေသာ အပင္မ်ားစိုက္ပ်ဳိးထားျခင္းျဖင့္ ေျမြမလာႏိုင္ေအာင္ တားဆီးႏိုင္ပါတယ္။ (ဌ) ေရွးျမန္မာႀကီးမ်ားကေတာ့ ေျမြကိုက္ခံရေသာ လူနာအား က်ည္းနီသီး၏ အဆန္ကို မႈန္႔ညက္ေနေအာင္ႀကိတ္၍ မ်က္စိႏွစ္ဖက္စလံုးမွာ ခတ္ေပးျခင္းျဖင့္ အသက္ခ်မ္းသာရာ ရေစတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ (ဍ) ေရွးျမန္မာႀကီးမ်ား လက္ထက္က ပိုးထိေသာသူ၏ ဒဏ္ရာမွအဆိပ္ကို ေရွးဦးသူနာျပဳစုနည္းျဖင့္ ပါးစပ္ျဖင့္ စုပ္ထုတ္စဥ္ ၎အဆိပ္ဟာ ပါးစပ္ထဲသို႔ မေတာ္တဆဝင္၍ မ်ဳိခ်မိ တယ္ဆိုပါစို႔၊ ထိုျပႆနာအတြက္ ဆင္၏ေခ်း(မစင္) ေသြး၍ေသာက္ျခင္းျဖင့္ အဆိပ္ေျဖ ခဲ့ၾကပါတယ္။ ၿမိဳ ့ေပၚေတြမွာလည္း မိုးသည္းထန္စြာရြာသြန္းမႈေတြ ေၾကာင့္ ေရေျမာင္းေတြလွ်ံတက္လာၿပီး လမ္းသြယ္မ်ား သာမက၊ အိမ္ျခံဝင္းထဲထိပါ ေရတက္လာပါတယ္။ အဆိုပါ ေရဆိုးေျမာင္းေရမ်ားႏွင့္အတူ ေျမြဆိုးမ်ားလည္း ပါလာတတ္ပါတယ္။ ေျ>ြမအကိုက္မခံရေအာင္ ေရေျမာင္း မ်ားကို ေရစီးေရလာေကာင္းေအာင္ ျပဳျပင္ပါ၊ ျခံတြင္း ထဲမွာ သတိထားသြားလာပါ။ ျမက္ဖုတ္မ်ား၊ ေျမတြင္းမ်ားႏွင့္ သစ္ေခါင္းေပါက္မ်ားကို ေဝးေဝးေရွာင္ၿပီး သြား လာပါ။ အိမ္ေမြးေခြးမ်ားက ေျမြအႏၲရာယ္ကို ၾကိဳသိျမင္တတ္လို႔ ေခြးေတြ စူးစူးဝါးဝါးေဟာင္ရင္ ဂ႐ုတစိုက္ စစ္ေဆးပါ။ ညဘက္ အျပင္ထြက္တဲ့အခါမွာလည္း လက္ႏွိပ္ဓာတ္မီးႏွင့္ ေျမြကိုအသံျဖင့္ ေျခာက္လွန္႔ႏိုင္ေစဖို႔ ဒုတ္(တုတ္)ရွည္ရွည္ ေဆာင္သြားပါ။ ေျမြရွိတတ္တဲ့ တခ်ဳိ႕ၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ ေရခ်ဳိးခန္း၊ အိမ္သာ၊ မီးဖိုေခ်ာင္၊ ေရေျမာင္းမ်ားကို သန္႔ရွင္းေရးဂရစုိက္ၾကပါရန္ႏွင့္ မိမိအိပ္ရာခုတင္အေပၚ၊ ေအာက္တို႔ကို သတိႏွင့္ဆင္ျခင္၍ ေျမြအႏၲရာယ္မွ ကာကြယ္ၾကပါရန္ သတိေပးႏိႈးေဆာ္ လိုက္ရပါတယ္။ ။ ေပါက္ေပါက္ ဇူလိုင္ ၁၆ ရက္ကစ၍ မိုးသည္း ထန္စြာ ရြာသြန္း မႈေၾကာင့္ စစ္ကိုင္းတိုင္း ေဒသႀကီး ေကာလင္းၿမိဳ ့နယ္မွာ ေရႀကီး ေရလွ်ံမႈမ်ားျဖစ္ေပၚေနရာ ေရေဘး ဒဏ္သင့္ ေဒသခံအခ်ဳိ ့မွာ ေျမြကိုက္ခံရမႈ မ်ား ရွိေနၿပီး ၿမိဳ ့နယ္ေဆး႐ံုတြင္ သံုးဦး တက္ေရာက္ ေဆးကုခဲ့သည့္ အနက္ တစ္ဦးမွာေသဆံုးသြားေၾကာင္း အဆိုပါၿမိဳ႕ နယ္ေဆး႐ံုမွ တာဝန္က် သူနာျပဳဆရာမ တစ္ဦးက အတည္ျပဳ ေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။ ''ေရႀကီးလို႔ ေဆး႐ံုကို ေျမြကိုက္လူနာ သံုးဦးေရာက္ လာတယ္။ တစ္ဦးကေတာ့ သြားလာေရး အခက္အခဲေၾကာင့္ ေဆး႐ံုကို ေရာက္လာေပမယ့္ အသက္က ပါမလာေတာ့ဘူး။ အဲဒါ ဇူလိုင္ ၂၂ ရက္ကပါ။ က်န္လူနာ ႏွစ္ဦးကေတာ့ ဇူလိုင္ ၂၃ ရက္မွာ ေဆး႐ံုကို ေရာက္ရွိလာခဲ့တယ္။ ေျမြေဟာက္အကိုက္ခံရတာ၊ သက္သာပါတယ္။ ေဆး႐ံုမွာ ေျမြဆိပ္ေျဖေဆးလည္း ျပည့္စံုတယ္။ ေျမြဆိပ္ေျဖေဆးက ေတာ့BPI နဲ႔ အိႏိၵယေဆးေတြပါ '' လို ့ ၎သူနာျပဳဆရာမ တစ္ဦးက ဆိုပါတယ္။ အလားတူ ခ်ပ္သင္းတိုက္နယ္၊ ေပါက္ဆိန္ကုန္းရြာတြင္လည္း ေဒသခံတစ္ဦးမွာ ေျမြကိုက္ခံရေၾကာင္း သိရပါတယ္။ မွတ္တမ္းမ်ားအရ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏွစ္စဥ္လူတစ္ေသာင္းခန္႔ ေျမြကိုက္ခံေန ရၿပီး ၎တို႔အနက္ ၁ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္ ့ေသဆံုးေနရေၾကာင္း က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနက သတင္းထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။ ေျမကိုက္ခံရျခင္းေၾကာင့္ အသက္ဆံုး႐ံႈးျခင္း၊ အေရးေပၚ ေဆးကုသမႈခံယူရျခင္းမ်ားကို ေက်းလက္ေဒသမ်ားတြင္သာမက လူစည္ကားရာၿမိဳ ့ႀကီးမ်ားရွိ ဆင္ေျခဖံုး အရပ္ေဒသမ်ား၌လည္း ေတြ႕ျမင္လာရပါတယ္။ ျမန္မာ့ေဆးဝါး လုပ္ငန္းအေနျဖင့္ ယခု ၂ဝ၁၅-၂ဝ၁၆ ဘ႑ာေရးႏွစ္အတြင္း ျပည္တြင္း၌ျဖန္႔ေဝရန္ ေျမြဆိပ္ေျဖေဆး အလံုးေပါင္းရွစ္ေသာင္းခန္႔ ထုတ္လုပ္ႏိုင္ေစေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိၿပီး အဆိုပါစီမံခ်က္ကို က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ တရားဝင္ထုတ္ျပန္ ေသာ ႏွစ္အလိုက္ ေျမြကိုက္မႈႏႈန္းႏွင့္ ေျမြကိုက္ခံရမႈ ေၾကာင့္ ေသဆံုးမႈႏႈန္းမ်ားအေပၚတြင္ အေျခခံကာ စီစဥ္ေရးဆြဲခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါတယ္။ ယေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျပည္တြင္း၌ ပိုမိုအစြမ္းထက္ေသာ ေျမြဆိပ္ေျဖေဆး မ်ား ထုတ္လုပ္နိုင္ေစရန္အတြက္ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ WHO ၊ ၾသစေၾတးလ်ႏွင့္ ဘရာဇီးႏိုင္ငံတို႔မွ အကူအညီမ်ား ရယူထားေၾကာင္းကိုလည္း က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာန မွ သိရပါတယ္။ ယခုလို မိုးရာသီေရာက္တဲ့အခါ ေျမြအႏၲရာယ္ကို အထူးသတိျပဳသင့္ပါ တယ္။ ၿမိဳ႕လယ္ေကာင္တိုက္ခန္းေတြ မွ ေျမြသတၱဝါကို ျမင္ေတြ႕ရခဲေသာ္လည္း၊ သစ္ပင္၊ လယ္ေျမ၊ ျမက္ခ်ဳံေပါမ်ားကာ ေရစပ္စပ္ရွိေသာ ၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာေတာ့ ေျမြကိုေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ရွိ အဆိပ္ျပင္းတဲ့ ေျမြႏွစ္မ်ဳိးမွာ ေျမြေပြးႏွင့္ ေျမြေဟာက္တို႔ျဖစ္ၾက ၿပီး ေျမြေပြးအဆိပ္က လူ႔ခႏၶာကိုယ္ေသြးခဲတဲ့ စနစ္ကို ထိခိုက္ပ်က္စီးေစတာေၾကာင့္ ေျမြေပြးကိုက္ခံရပါက ေသြးမတိတ္ဘဲ ဦးေႏွာက္၊ အစာလမ္းေၾကာင္းေတြမွာ ေသြးယိုစိမ့္ျခင္းအျပင္ ဆီးထဲမွာေသြးပါၿပီး ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးတတ္ပါတယ္။ ေျမြေဟာက္အဆိပ္ကေတာ့ အာ႐ုံေၾကာ စနစ္ကို ထိခိုက္တာေၾကာင့္ လူနာကမွိန္းလာၿပီး အာ႐ုံ ခံစားမႈ မရွိေတာ့ဘဲ ထံုက်င္လာကာ ေနာက္ဆံုးမွာ အာ႐ုံ ေၾကာေတြပ်က္စီး၍ ျကြက္သား လႈပ္ရွားမႈအားေပ်ာ့ၿပီး အသက္႐ွဴျခင္းႏွင့္ အဆုတ္ကို ထိခိုက္လာပါတယ္။ အမွန္တကယ္ေတာ့ ေျမြေတြက လူျမင္တိုင္းလိုက္ကိုက္တတ္ၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ မလြဲမေရွာင္သာတဲ့ အခ်ိန္က်မွသာ (သူ႔ကို တစ္စုံတစ္ခုက အႏၲရာယ္ျပဳမယ္လို ့ ထင္တဲ့အခါမွာ သူ႔ကိုယ္သူ ကာကြယ္သည့္အေနျဖင့္) လူကို ကိုက္ျခင္းသာျဖစ္ပါတယ္။ ေျမြအဆိပ္ရွိသည္ျဖစ္ေစ၊ မရွိသည္ျဖစ္ေစ အကိုက္ခံရတဲ ့ ေနရာမွာ နာက်င္မႈျဖစ္ေစပါတယ္။ ေျမြအစြယ္ေၾကာင့္ ဒဏ္ရာအေပါက္မွ ေသြးထြက္တတ္ၿပီး တစ္ခါတေလ အဆင္မသင့္ရင္ ထိုဒဏ္ရာေပါက္မွ တစ္ဆင့္ ေမးခိုင္ပိုး ဝင္ႏုိင္ပါတယ္။ အကယ္၍ အဆိပ္ျပင္းတဲ့ေျမြအကိုက္ခံ ရပါက ဒဏ္ရာပတ္ဝန္းက်င္မွာ ငါးမိနစ္အတြင္း ျပင္းထန္စြာ ေရာင္ယမ္းနာက်င္မႈျဖစ္ကာ မီးေလာင္ဒဏ္ရာကဲ့သို႔ အရည္ၾကည္ဖုမ်ား ေပၚထြက္လာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကိုက္ခံရတဲ့ေနရာတစ္ဝိုက္ ၾကြက္သားနဲ႔ အေရျပားေတြ ပ်က္စီးၿပီး ေနာက္ဆံုးမွာ ပုပ္သြားတဲ့အထိ ဆိုးရြားႏုိင္တယ္။ ကိုက္လိုက္တဲ့ေျမြရဲ႕ အစြယ္အနက္၊ သူထုတ္လိုက္တဲ့ အဆိပ္ပမာဏနဲ႔ အကိုက္ခံရတဲ့ေနရာေပၚတည္ၿပီး အဆိပ္ပ်ံ႕ႏွံ႔တာ အေႏွးအျမန္ကြာျခားပါတယ္။ ဥပမာ ဦးေခါင္းပိုင္း၊မ်က္ႏွာ၊ လည္ပင္းတို႔ကို အကိုက္ခံရပါက ႏွလံုးေသြးျပန္ ေၾကာႏွင့္ နီးစပ္တာ ေၾကာင့္ အဆိပ္ပ်ံ႕ႏွံ႔တာလည္း ပိုျမန္ ဆန္ပါတယ္။ (၁) Monovalent ႏွငPolyvalent ဟူ၍ ေျမြဆိပ္ေျဖေဆး ႏွစ္မ်ဳိးရွိပါတယ္။ Monovalent က သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေျမြအမ်ိဳးအစား တစ္မ်ဳိးတည္း အတြက္သာ သံုးႏုိင္ၿပီး Polyvalent ကေတာ့ ေျမြအမ်ဳိးအစား တစ္မ်ဳိးမကတဲ့ အဆိပ္မ်ားကို ေျပေပ်ာက္ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သံုးရမည့္ ေျမြဆိပ္ေျဖေဆးဟာလည္း မတူၾကတာမို ့ ေျမြကိုက္ခံရရင္ (ျဖစ္ႏုိင္ပါက)ကိုက္တဲ့ ေျမြကိုပါ တစ္ပါတည္း ေဆး႐ုံယူသြားျပဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ေျမြကလည္း ကိုက္ၿပီးတာနဲ႔ အေျပးျမန္တာေၾကာင့္ မိမိအကိုက္ခံရတဲ့ ေျမြ၏ အဆင္းသဏၭာန္ကို မွတ္မိေအာင္ၾကည့္ထားပါ။ (ေျမြေဟာက္က ပါးျပင္းေထာင္ ေလ့ရွိ လို႔ ေျခမ်က္စိအေပၚကို ကိုက္တတ္ၿပီး၊ ေျမေပြး ကေတာ့ ေျခမ်က္စိေအာက္ကို ကိုက္ေလ့ရွိပါတယ္။ အဆိပ္ရွိ ေျမြ၏ ဦးေခါင္းဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ႀကိဂံပံုသဏၭာန္ျဖစ္ပါတယ္။) (၂) ဒုတိယအႀကိမ္ ထပ္အကိုက္မခံရေအာင္ ေျမြနဲ႔ ေဝးရာကို ေရွာင္ထြက္သြားပါ။ ခ်ဳံပုတ္နဲ႔ေဝးရာ ညီညာျပန္႔ျပဴးတဲ့ေျမက စိတ္ခ်ရပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ဟိုး အေဝးႀကီးသို႔ တစ္ရွိန္ထိုးထြက္ေျပးဖို႔ မလိုပါဘူး။ ေျပး လႊားျခင္းက ႏွလံုးခုန္ျမန္ဆန္ကာ ခႏၶာကိုယ္ထဲသို႔ အဆိပ္ပိုမိုပ်ံ႕ႏွံ႔ေစပါတယ္။ (၃) စိတ္ခ်ရတဲ့ ေနရာလို႔ယူဆပါက ၿငိမ္ၿငိမ္ေလးလွဲခ်၍ အသက္ကိုမွန္မွန္႐ွဴပါ။ စိတ္ၿငိမ္ၿငိမ္ထားပါ။ စိုးရိမ္ ထိတ္လန္႔ျခင္းက ႏွလံုးခုန္ျမန္ဆန္ေစၿပီး ေျမြဆိပ္ေတြ ျမန္ျမန္ ပ်ံ႕ႏွံ႔လာေစတတ္ပါတယ္။ (၄) အဆိပ္ျပင္းတဲ့ေျမြအကိုက္ခံရတဲ့အခါ ခ်က္ခ်င္းဆိုသလို ေရာင္ကိုင္းလာေစတာေၾကာင့္ ဥပမာ ေျခေထာက္ကို ကိုက္ခံရရင္ ဖိနပ္ခြၽတ္ပါ ေဘာင္းဘီရွည္ဝတ္ထားရင္ ေခါက္တင္ပါ။ အကယ္၍ လက္ကိုကိုက္ ခံရပါက လက္စြပ္၊ လက္ပတ္နာရီေတြကို ခြၽတ္ပါ။ အက်ႌလက္ကို အေပၚသို႔ ေခါက္တင္ပါ။ (၅) ေျမြကိုက္ခံရလွ်င္ ေျမြကိုက္ဒဏ္ရာ၏ အထက္နားမွႀကိဳးျဖင့္ ၾကပ္ၾကပ္စည္း ဓားသန္႔သန္႔ကို မီးကင္ၿပီးအနာေပါက္ကိုခ်ဲ႕ကာ ေျမြဆိပ္မ်ားကို ပါးစပ္ျဖင့္ စုပ္ေထြးထုတ္ပစ္ရမယ္လို႔ ေရွးယခင္ေခတ္ကဆိုၾက ေသာ္လည္း ယခုမ်က္ေမွာက္ေခတ္မွာေတာ့ ဒဏ္ရာကုိ ဓားနဲ႔ခြဲျခင္းက ေသြးထြက္လြန္၍ ေျမြဆိပ္ပိုျပန္႔တတ္ၿပီး ေမးခိုင္ပိုးပါဝင္ တတ္၍ ေရွးနည္းကို မသံုးသင့္ဘူးလို႕ ဆိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေျမြကိုက္ခံရတဲ့ အခါ (က) ေသြးနဲ႔ အဆိပ္ရည္ေတြကို ကုန္စင္ေအာင္ညႇစ္ပါ။ (ခ) အဆိပ္မပ်ံ႕ႏွံ႔ေစဖို႔အတြက္ ဒဏ္ရာ၏ ၂ လက္မ (သို႔)၃ လက္မ အထက္အေပၚနားကေန အဝတ္ပတ္တီးတင္းတင္းစည္းေႏွာင္ပါ (ဆြဲသား အလက္စ တစ္စေတြကို မသံုးပါႏွင့္၊ ေသြးတိတ္ပတ္တီးမစည္းရ။) (ဂ) ျပင္ပကူးစက္ပိုးမဝင္ေစဖို႔ ေျမြကိုက္ခံရတဲ့ေန ရာကို ဆပ္ျပာ၊ ေရတို႔ျဖင့္ စင္ၾကယ္စြာ ေဆးပါ (ကာေဘာ္လစ္ဆပ္ျပာ(သို႔မဟုတ္) ဒတ္ေတာလ္ပိုးသတ္ဆပ္ျပာရႏိုင္ရင္ ပိုေကာင္းပါတယ္။) (ဃ) ေရခဲ မအံုပါႏွင့္။ (င) ၎ေရွးဦးသူနာျပဳစုၿပီးတဲ့အခါ အဆိပ္ေတြ မျပန္႔ေအာင္ ၿငိမ္ၿငိမ္ေလးေနပါ။ ေဆး႐ံု၊ ေဆးခန္းသို႔သြားတဲ့အခါမွာလည္း ခႏၶာကိုယ္ကို အတတ္ႏိုင္ဆံုးၿငိမ္ၿငိမ္ေလးထားၿပီးေနပါ။ (၆) ေတာရြာေတြမွာေတာ့ ပိုးထိတယ္လို႔ ေခၚဆိုေလ့ရွိပါတယ္။ ေအာက္ပါ အိမ္တြင္းကုထံုးေလးမ်ားကလည္း ေျမြဆိပ္အႏၲရာယ္မွ ကာကြယ္ေပးႏိုင္တာေၾကာင့္ အေရးေပၚအသံုးျပဳႏိုင္ရန္ မွတ္သားထားသင့္ပါတယ္။ (က) ျမင္းခြာရြက္စားပါ၊ ျမင္းခြာရြက္ကိုႀကိတ္၍ ရလာေသာ အရည္ကို ဒဏ္ရာေပၚလူးအံုေပးပါ။ (သို႔)ေဆးျမင္းခြာရြက္အနီပင္ကို က်င္ငယ္ေရ(ဆီး)ႏွင့္ေသြး၍ ေျမြကိုက္ဒဏ္ရာေပၚလူးေပးပါ။ (ခ) ၾကက္ သဟင္းရြက္စားပါ။ ၾကက္သဟင္းပင္အျမစ္ကို ေထာင္းထု၍ ေရစိမ္ေသာက္ပါ။ (ဂ) ေဆးခါးႀကီးပင္ (ေခၚ) ရွမ္းေဆးခါးႀကီးပင္ အေျခာက္မႈန္႔ ထမင္းစားဇြန္း တစ္ဇြန္းကို ေရေႏြးဆူဆူကိုမတ္ခြက္ႀကီး တစ္လံုးႏွင့္ေဖ်ာ္၍ လက္ဖက္ရည္ၾကမ္းပန္းကန္ ႏွစ္လံုးေသာက္ပါ။ အကယ္၍ ေဆးခါးႀကီးပင္အစိမ္းရရွိပါက ေဆးပင္လက္တစ္ဆုပ္ကို ေရသံုးပုလင္းထည့္၍ တစ္ဝက္ခန္းေအာင္က်ဳိၿပီးေသာက္ပါ။ ေျမြကိုက္ခံရသူဟာ ေရအလြန္ဆာတာေၾကာင့္ ေရက်က္ေအး အသင့္ထား၍ ေဆးရည္တစ္ဇြန္းခန္႔ေသာက္ၿပီးေနာက္ ေရဆာတိုင္းေရက်က္ေအးေသာက္္ပါ။ (သတိလစ္၍ ေသြးအန္ေနသူ လူနာပင္ ျပန္လည္ေကာင္းမြန္ လာ ႏိုင္ပါတယ္)၊ (ဃ) ေျမြကိုက္ခံရတဲ့အခါ ေျမြအစြယ္ရာ ႏွစ္ေပါက္ျဖစ္တာေၾကာင့္ ၾကက္ဥ(အစိမ္း)ကို ဒဏ္ရာနဲ႔တိုင္းၿပီး အေပါက္ႏွစ္ေပါက္ေဖာက္၍ ကပ္ေပးပါ။ ၾကက္ဥက ဒဏ္ရာထဲကအဆိပ္ကို မိနစ္ပိုင္း အတြင္း စုပ္ယူသြားပါလိမ့္မယ္။ လိုအပ္ရင္ ေနာက္ထပ္ၾကက္ဥ အသစ္ကို သံုးႏိုင္ပါတယ္ (ၾကက္ဥကို ခဲြၾကည့္ရင္ ေျမြဆိပ္ေတြ႕ပါတယ္။ ထိုၾကက္ဥကို ေသေသခ်ာခ်ာ စြန္႔ပစ္ဖို႔ေတာ့လိုပါတယ္)၊ (င) ဣႆရမူလီ အျမစ္ကို ေသြးလိမ္းေပးျခင္းျဖင့္ ေျမြဟာက္အဆိပ္ ကို တစ္ဟုတ္ခ်င္းေျပေစႏိုင္ပါတယ္။ (စ) သၾကားသီးအေစ့ႏွင့္ အရြက္တို႔ကိုေထာင္းထုကာ သတၱဳရည္လိမ္း က်ံေပးျခင္းျဖင့္ အဆိပ္ေျပေစႏိုင္ပါတယ္။ (ဆ) ေနအိမ္ျခံဝန္းထဲတြင္ ပင္စိမ္းပင္ စိုက္ပ်ဳိးထားျခင္းျဖင့္ ေျမြအႏၲရာယ္မွ ကင္းေဝးေစႏိုင္ပါတယ္။ ေျမြကိုက္ဒဏ္ရာေပ ပင္စိမ္းရြက္ကိုႀကိတ္အံုေပးျခင္းျဖင့္ အဆိပ္ေျပေစပါတယ္။ (ဇ) ေျမြကိုက္ခံရပါက ေဆး ႐ံု၊ ေဆးခန္းသို႔မသြားခင္ အဆိပ္ရဲ႕စုဖြဲ႕မႈကိုအပူနဲ႔တိုက္ထုတ္ တဲ့အေနျဖင့္ ဆားရည္ပ်စ္ပ်စ္ ေဖ်ာ္ေသာက္ေပးပါ။ (စ်) သေဘၤာသီးအကင္းကို ထိပ္မွျဖတ္ၿပီး ေျမြအကိုက္ခံရသည့္ေနရာတြင္ ကပ္ေပးျခင္းျဖင့္ အဆိပ္ေျဖကာ အနာအျမန္ဆံုး က်က္ေစပါတယ္။ (ည) ျခံႏွင့္ အိမ္ပတ္ဝန္းက်င္ကို ဆီးျဖဴ သီးျဖန္႔ပစ္ထားပါ။ (ဋ) ျခံပတ္ပတ္လည္ကို Kiss Me Quick ပင္၊ ရွဥ့္မတက္ပင္၊ ႏွင္းဆီပင္ စတဲ့ ဆူးခက္မ်ားပါရွိေသာ အပင္မ်ားစိုက္ပ်ဳိးထားျခင္းျဖင့္ ေျမြမလာႏိုင္ေအာင္ တားဆီးႏိုင္ပါတယ္။ (ဌ) ေရွးျမန္မာႀကီးမ်ားကေတာ့ ေျမြကိုက္ခံရေသာ လူနာအား က်ည္းနီသီး၏ အဆန္ကို မႈန္႔ညက္ေနေအာင္ႀကိတ္၍ မ်က္စိႏွစ္ဖက္စလံုးမွာ ခတ္ေပးျခင္းျဖင့္ အသက္ခ်မ္းသာရာ ရေစတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ (ဍ) ေရွးျမန္မာႀကီးမ်ား လက္ထက္က ပိုးထိေသာသူ၏ ဒဏ္ရာမွအဆိပ္ကို ေရွးဦးသူနာျပဳစုနည္းျဖင့္ ပါးစပ္ျဖင့္ စုပ္ထုတ္စဥ္ ၎အဆိပ္ဟာ ပါးစပ္ထဲသို႔ မေတာ္တဆဝင္၍ မ်ဳိခ်မိ တယ္ဆိုပါစို႔၊ ထိုျပႆနာအတြက္ ဆင္၏ေခ်း(မစင္) ေသြး၍ေသာက္ျခင္းျဖင့္ အဆိပ္ေျဖ ခဲ့ၾကပါတယ္။ ၿမိဳ ့ေပၚေတြမွာလည္း မိုးသည္းထန္စြာရြာသြန္းမႈေတြ ေၾကာင့္ ေရေျမာင္းေတြလွ်ံတက္လာၿပီး လမ္းသြယ္မ်ား သာမက၊ အိမ္ျခံဝင္းထဲထိပါ ေရတက္လာပါတယ္။ အဆိုပါ ေရဆိုးေျမာင္းေရမ်ားႏွင့္အတူ ေျမြဆိုးမ်ားလည္း ပါလာတတ္ပါတယ္။ ေျ>ြမအကိုက္မခံရေအာင္ ေရေျမာင္း မ်ားကို ေရစီးေရလာေကာင္းေအာင္ ျပဳျပင္ပါ၊ ျခံတြင္း ထဲမွာ သတိထားသြားလာပါ။ ျမက္ဖုတ္မ်ား၊ ေျမတြင္းမ်ားႏွင့္ သစ္ေခါင္းေပါက္မ်ားကို ေဝးေဝးေရွာင္ၿပီး သြား လာပါ။ အိမ္ေမြးေခြးမ်ားက ေျမြအႏၲရာယ္ကို ၾကိဳသိျမင္တတ္လို႔ ေခြးေတြ စူးစူးဝါးဝါးေဟာင္ရင္ ဂ႐ုတစိုက္ စစ္ေဆးပါ။ ညဘက္ အျပင္ထြက္တဲ့အခါမွာလည္း လက္ႏွိပ္ဓာတ္မီးႏွင့္ ေျမြကိုအသံျဖင့္ ေျခာက္လွန္႔ႏိုင္ေစဖို႔ ဒုတ္(တုတ္)ရွည္ရွည္ ေဆာင္သြားပါ။ ေျမြရွိတတ္တဲ့ တခ်ဳိ႕ၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ ေရခ်ဳိးခန္း၊ အိမ္သာ၊ မီးဖိုေခ်ာင္၊ ေရေျမာင္းမ်ားကို သန္႔ရွင္းေရးဂရစုိက္ၾကပါရန္ႏွင့္ မိမိအိပ္ရာခုတင္အေပၚ၊ ေအာက္တို႔ကို သတိႏွင့္ဆင္ျခင္၍ ေျမြအႏၲရာယ္မွ ကာကြယ္ၾကပါရန္ သတိေပးႏိႈးေဆာ္ လိုက္ရပါတယ္။ ။ ေပါက္ေပါက္ MOI Webportal Myanmar https://www.facebook.com/MOIWebportalMyanmar