ကေလးေတြကို တိုးတိုးတိတ္တိတ္ အသိေပးစရာမ်ား

ဓာတ္ပုံ-ေက်ာ္ဇင္သန္း

မိဘမ်ားက ကေလးေတြကို သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ အႏၲရာယ္ကင္း ကင္းေနတတ္ေရးအတြက္ နည္း မ်ိဳးစံုျဖင့္ သင္ေပးၾကေလ့ရွိသည္။ မီးဖိုအပူနားကို သတိထားရန္၊ လမ္းကူးသည့္အခါ ဟိုဘက္ သည္ဘက္ၾကည့္ကူးရန္၊ ေရကန္ေတြ ထဲမဆင္းရန္၊ ကတ္ေၾကး၊ ဓားစေသာ ထိခိုက္မိေစမည့္ လက္ နက္မ်ားကို မကစားရန္ သင္ေပး တတ္ၾက၏။ သို႔ေသာ္လည္း ကေလးမ်ား၏ ကိုယ္ခႏၶာေဘး ကင္းေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ သင္ ၾကားေပးရန္ကို အေတာ္အတန္ အသက္ႀကီးသည္အထိ သင္ၾကား ေပးေလ့မရွိေပ။

သို႔ေသာ္လည္း ကမၻာေပၚ တြင္ အေမရိကန္ကဲ့သို႔ ႏုိင္ငံႀကီး မ်ားမွအစ မဖြံ႕ၿဖိဳးေသာ ႏုိင္ငံငယ္မ်ားအဆံုး အရြယ္မေရာက္ ေသးသည့္ ကေလးငယ္မ်ား အမ်ားဆံုးႀကံဳေနရသည္မွာ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အႏုိင္က်င့္ေစာ္ကားခံရမႈ မ်ားျဖစ္သည္။ တခ်ိဳ႕ကေလးေတြ ဆုိလွ်င္ အသက္ (၅)ႏွစ္ေတာင္ မျပည့္ေသးေခ်။ ထို႔အျပင္ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အႏုိင္က်င့္ေစာ္ကားမႈမ်ားက မိန္းကေလးငယ္မ်ားခ်ည္း သာမဟုတ္။ ေယာက်္ားေလးငယ္ မ်ားမွာလည္း ျဖစ္ႏုိင္သည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္လည္း ယခု တစ္ေလာ ယင္းသတင္းမ်ား မၾကာခဏ ၾကားလာရသည္။ ယခင္ကထက္စာလွ်င္ အဆုိပါ သတင္းမ်ား အၾကားရပိုမ်ားလာရ သည္က သတင္းပ်ံ႕ႏွံ႔လြယ္ေသာ ဆုိရွယ္မီဒီယာမ်ားႏွင့္ သတင္း လြတ္လပ္ခြင့္ပိုရလာသည္ေၾကာင့္လည္းျဖစ္သည္။ အမွန္တကယ္ ဆိုလွ်င္ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အႏုိင္ က်င့္ေစာ္ကားမႈမ်ားသည္ လူ႔ပတ္ ဝန္းက်င္တြင္ အၿမဲတမ္းျဖစ္ေလ့ရွိ ေသာ ျပႆနာမ်ားျဖစ္သည္။ ဆုိ ရွယ္လစ္အစိုးရမတိုင္မီေခတ္က ျမန္မာသတင္းစာအေဟာင္းမ်ား ကို ျပန္ၾကည့္လွ်င္ အဆုိပါသတင္း မ်ား အမ်ားအျပားေရးသားထား သည္ကို ေတြ႕ႏုိင္သည္။

‘‘ကြၽန္မကေတာ့ေလ ဒီ သတင္းေတြၾကားတုိင္း တုန္လႈပ္ မိတာပဲ။ သက္ငယ္မုဒိမ္းမႈ က်ဴး လြန္တဲ့သူေတြကိုလည္း ေသဒဏ္ သာေပးလိုက္ခ်င္ေတာ့တာပဲ’’ဟု (၂)ႏွစ္အရြယ္ သမီးတစ္ေယာက္ မိခင္ မမာလာက စိုးရိမ္ပူပန္စြာ ျဖင့္ ေျပာၾကားသည္။ ယခုတစ္ ေလာၾကားရသည့္ ကေလးမ်ား လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာေစာ္ကားခံရမႈ မ်ားမွာ ကေလးမ်ား အခ်ိန္မေတာ္ သြားလာရင္း အႏုိင္က်င့္ေစာ္ကား ခံရသည္ထက္ ကုိယ့္ပတ္ဝန္းက်င္ အိမ္အနီးမွာပင္ ဦးေလး၊ ဆရာ ကဲ့သို႔ ရင္းႏွီးသူေယာက်္ားမ်ား၏ ေစာ္ကားမႈကို ခံရျခင္းျဖစ္သည္။

မိဘအေတာ္မ်ားမ်ားက သူ တုိ႔ကေလးမ်ားသည္ သည္လိုမ်ိဳး အျဖစ္ႀကံဳရလိမ့္မည္ဟု မထင္ၾက။ သူတုိ႔က ကေလးမ်ားကိုသူစိမ္းမ်ားႏွင့္ ဘယ္ေတာ့မွ မထားခဲ့ၾက။ ကေလးမ်ားကို သူတို႔မ်က္စိေအာက္မွာပင္ ထားသည္ဟု ဆုိ ၾကသည္။

သို႔ေသာ္ ကေလးမ်ားသည္ အျပင္ထြက္ၿပီး အျခားကေလးမ်ားႏွင့္ မေဆာ့ဘူးလား၊ သူတုိ႔ ေက်ာင္းမတက္ဘူးလား၊ မိမိအိမ္ မွာ လာေနေသာ မိသားစုႏွင့္ မိတ္ ေဆြမ်ား မရွိဘူးလား။ သည္အ ခ်က္မ်ားက မိဘမ်ားသည္ ကေလးမ်ားကို လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာေစာ္ကား မႈ အႏၲရာယ္မ်ားမွ အျပည့္အဝ မကာကြယ္ေပးႏုိင္ဘူးဆိုသည္ကို ျပေနသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ယင္းျပႆ နာမ်ား အေတာ္မ်ားမ်ားၾကားလာ ေသာအခါ ၾကားရသူအေပါင္းက ကေလးငယ္မ်ားကို ယင္းကဲ့သို႔က်ဴးလြန္သူကို ေသဒဏ္အထိ အျပစ္ခ်မွတ္ရန္ ေတာင္းဆုိေနၾက သည္။ မွန္၏ သည္လိုက်ဴးလြန္သူ ကို ထိေရာက္ေသာ အျပစ္ဒဏ္ခ် မွတ္သင့္သည္။ သို႔ေသာ္ သည္ ျပစ္ဒဏ္က လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ ေစာ္ကားမႈမ်ားကို ထိေရာက္စြာကာ ကြယ္ႏုိင္မည္မဟုတ္။ ျပစ္မႈက်ဴး လြန္ၿပီးမွ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္သည္ ထက္ ကေလးငယ္မ်ားကို လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာေစာ္ကားမခံရေအာင္ ကာကြယ္ႏုိင္သည္က ပိုေကာင္း ၏။

‘‘ကြၽန္မအျမင္ ေျပာရရင္ ေသဒဏ္ေပးတာကေတာ့ ထိေရာက္လား၊ မထိေရာက္လား မသိေပမယ့္ ကြၽန္မတုိ႔ ထိေရာက္မယ့္ ပညာေပးစနစ္ေတြ လုပ္ဖို႔လိုတယ္။ အဓိကပညာေပးရမွာက သမီးမိန္းကေလးနဲ႔ ပိုနီးစပ္တဲ့ မိခင္ေတြပဲ။ သူတုိ႔သမီးကို စိတ္ခ် ရတယ္ဆုိတဲ့သူေတြနဲ႔ မပစ္ထား ဖို႔။ ေနာက္ သမီးေတြကို လိင္ပညာေပး ဘယ္လိုေပးရမလဲဆုိတာကိုလည္း ပညာေပးရမယ္’’ဟု DaweiWatch သတင္းေအဂ်င္စီမွ အယ္ဒီတာ ေဒၚေအးေအးဇင္က ေျပာၾကား သည္။

မ်ားေသာအားျဖင့္ ျမန္မာမိဘမ်ားသည္ ကေလးငယ္မ်ားအား ကိုယ္ခႏၶာကို မည္သို႔ကာ ကြယ္ရမည္ဆုိသည္ကို ေျပာျပမႈအားနည္းၾကသည္။ ကေလးမ်ားငယ္ေသးသည္ဟု ထင္ၾကသည္။ ယခုကဲ့သို႔ ေျပာရမည္ကို မ်က္ႏွာပူၾက ရွက္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာေစာ္ကားမႈမွာ ငယ္သည္ ႀကီးသည္မရွိ။ သိသင့္သိထိုက္သည္ကို ေစာေစာစီးစီးေျပာျပသည္က အေကာင္းဆံုးျဖစ္၏။ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားမွာ မိမိအိမ္က ကေလးငယ္မ်ားကို သင္ၾကားေပးထားသင့္ေသာ လိင္ပိုင္းဆုိင္ ရာ ေစာ္ကားမႈမွ ႀကိဳတင္ကာကြယ္နည္းမ်ားျဖစ္သည္။

၁။ ခႏၶာကိုယ္အေၾကာင္းကို ငယ္ငယ္ကတည္းက သင္ေပးပါ

ကိုယ္ခႏၶာအစိတ္အပိုင္းမ်ားအား မည္သို႔ေခၚသည္ဆိုတာကို ငယ္ငယ္ကတည္းက သင္ေပးပါ။ ကေလးႏွင့္ သင့္ေလ်ာ္ေသာ အသံုးအႏႈန္းျဖင့္ သင္ၾကားေပးပါ။ ဥပမာ ကိုယ္ေအာက္ပိုင္း၊ ရွက္ရွက္ စသည္ျဖင့္သင္ေပးပါ။ အကယ္၍ ကေလးမွာ တစ္စံုတစ္ရာ မသင့္ေလ်ာ္မႈတစ္ခု ျဖစ္ပါက မိဘအေနျဖင့္ မည္သည့္ေနရာမွာျဖစ္သလဲဆုိသည္ကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း နားလည္ႏုိင္မည္။

၂။ ကိုယ္ခႏၶာ၏ အခ်ဳိ႕အစိတ္အပိုင္းမ်ားကို မည္သူကိုင္တာမွ် မခံရဟု ေျပာျပထားပါ

ကိုယ္ခႏၶာအစိတ္္အပိုင္းအခ်ိဳ႕ကို မည္သူ႔ကိုမွ် မျပရဟုကေလးကို သင္ေပးပါ။

ဥပမာ ကိုယ္လံုးတီး အက်ႌခြၽတ္ျခင္းကို မိဘေရွ႕မွာသာ လုပ္သင့္ၿပီး အျခားသူမ်ားေရွ႕မွာ မလုပ္ရဟု သင္ေပးပါ။ တျခားသူမ်ားေရွ႕မွာ အက်ႌ၊ ေဘာင္းဘီအၿမဲဝတ္ထား ရမည္ဆုိသည္ကို ေျပာျပပါ။ ဆရာ ဝန္ကိုျပသည့္အခါ ေဘာင္းဘီ ခြၽတ္ျပရျခင္းမွာ မိဘပါ ကေလး ႏွင့္အတူရွိသည့္အတြက္ ခြၽတ္ျပ ႏုိင္ေၾကာင္းလည္း ရွင္းျပပါ။

၃။ တျခားသူမ်ား၏ ကိုယ္ခႏၶာအ စိတ္အပိုင္းတခ်ိဳ႕ကို မကိုင္သင့္ ေၾကာင္း ေျပာပါ

လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာေစာ္ကားမႈ မ်ားမွာ အရြယ္မေရာက္သူ၏ ကိုယ္ခႏၶာအစိတ္အပိုင္းကို ကိုင္ တြယ္ျခင္းအျပင္ ကေလးငယ္ကို သူတုိ႔၏ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာကိုယ္ ခႏၶာအစိတ္အပိုင္းမ်ားအား ထိ ေတြ႕ကိုင္ခုိင္းေစျခင္းလည္းပါ သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မိမိကိုယ္ကိုယ္ သူမ်ား ထိကိုင္သည္ကို ခြင့္မျပဳရသလုိ သူမ်ား၏ ကိုယ္ခႏၶာအစိတ္ အပိုင္းမ်ားကိုလည္း မထိမကိုင္ ရန္ သင္ေပးပါ။

၄။ မထိသင့္ေသာ ကိုယ္ခႏၶာအ စိတ္အပိုင္းမ်ားကို တစ္ေယာက္ ေယာက္က လာထိေတြ႕လွ်င္ လူႀကီးကို ခ်က္ခ်င္းေျပာရန္ သင္ေပးပါ။

၅။ လိင္အဂၤါအစိတ္အပိုင္းမ်ားကို တစ္ေယာက္ေယာက္က ဓာတ္ပံု႐ိုက္ယူတာကို လက္မခံသင့္ ေၾကာင္းလည္း ရွင္းျပပါ။

၆။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ကေလး မ်ားသည္ ကိုယ့္ထက္ႀကီးသူမ်ား ကို ျပန္မေျပာရဲ၊ မျငင္းဆန္ရဲပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ ကေလးကို တစ္ေယာက္ေယာက္က မသင့္မေလ်ာ္တာလုပ္လွ်င္ ခ်က္ခ်င္းျငင္းဆန္ ဖို႔၊ မိဘႏွင့္ တုိင္ေျပာဖို႔ ထိုေနရာ ကေန ခ်က္ခ်င္းထြက္ေျပးဖို႔ သင္ ေပးပါ။

၇။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ မိဘမ်ားကို ျပန္ ေျပာလွ်င္ ဒုကၡမေရာက္ဘူးဆုိ တာ အသိေပးထားပါ။ မိဘကို လည္း ေၾကာက္စရာမလိုေအာင္ ကေလးႏွင့္ ရင္းရင္းႏွီးႏွီးေနပါ။ တခ်ိဳ႕ကေလးမ်ားသည္ ျပန္ေျပာ လွ်င္ မိဘဆူမည္ကို စိုးရိမ္သည့္ အတြက္ အႏုိင္က်င့္ေစာ္ကားသူ မ်ား၏ဒဏ္ကို ႀကိတ္သည္းခံေန ေလ့ရွိသည္။

(ကိုးကား http://childmind. org/article/10 ways-to-teach-your-child-the-skills-to-prevent-sexual-abuse/)

7day