Wednesday, November 30, 2016

ေက်ာက္စိမ္း ထုတ္လုပ္မႈမ်ားကို ေလ့လာရာတြင္ ျမန္ျမန္ႏွင့္မ်ားမ်ား ထုတ္လုပ္ေနၿပီး ထုိသို႔ထုတ္လုပ္ေနသည့္ ကုမၸဏီမ်ားကို ေလ့လာပါက ပါ၀င္ေနသူမ်ားမွာ အင္မတန္ ပါ၀ါႀကီးသူမ်ားျဖစ္သည္ဟု Global Witness ေျပာၾကား

ဖားကန္႔ေဒသရွိ ေက်ာက္စိမ္းလုပ္ကြက္ တစ္ခုကုိ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလအတြင္းက ေတြ႕ရစဥ္ (ဓာတ္ပုံ-ေအာင္ဟိန္းမင္း)

ေက်ာက္စိမ္းထုတ္လုပ္မႈမ်ားကို ေလ့လာရာတြင္ ျမန္ျမန္ႏွင့္မ်ားမ်ား ထုတ္လုပ္ေနၿပီး ထိုသို႔ ထုတ္လုပ္ႏုိင္မႈမ်ားမွာ ေက်ာက္စိမ္း ကုမၸဏီမ်ားတြင္ ၾသဇာရွိသူမ်ား ပါ၀င္ေန၍ျဖစ္ေၾကာင္း Global Witness အဖြဲ႕မွ Juman Kubba က ေျပာၾကားသည္။

“ေက်ာက္စိမ္းထုတ္လုပ္မႈေတြကိို ေလ့လာမယ္ဆို ေျမျပင္မွာ ဘာေတြ ျဖစ္ေနလဲ ေလ့လာရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာဆိုရင္ အရည္အေသြးေကာင္းတဲ့ ေက်ာက္စိမ္းေတြ အမ်ားအျပားထြက္ရွိပါတယ္။ အဲဒီေနရာမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္ကို သြားတူးေနတဲ့ ကုမၸဏီေတြက ျမန္ျမန္၊ မ်ားမ်ားထြက္ေအာင္ တူးေနၾကပါတယ္။ အဲဒီကုမၸဏီေတြမွာ ပါ၀င္ေနတဲ့သူေတြက အင္မတန္ကို ပါ၀ါရွိတဲ့သူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔အေနနဲ႔ သဘာ၀သယံဇာတေတြကို ျမန္ျမန္ထုတ္ႏုိင္တဲ့ အခြင့္အေရးေတြ ရွိထားလို႔လည္း သူတို႔အေနနဲ႔  ျမန္ျမန္ လုပ္ႏုိင္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္” Juman Kubba က ေျပာၾကားသည္။

ထိုသို႔ ျမန္ျမန္မ်ားမ်ား ထုတ္လုပ္ေနမႈေၾကာင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္မႈမ်ား ပိုမိုဆိုးရြားလာေသာ္လည္း အဆိုပါကုမၸဏီမ်ားက ေျမၿပိဳမႈမ်ားအပါအ၀င္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္မႈမ်ားအတြက္ ျပန္လည္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံျခင္း မျပဳေၾကာင္း Juman Kubba က ေျပာၾကားသည္။

လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ အစိုးရက သက္တမ္းကုန္လြန္သည့္ လုပ္ကြက္မ်ားကို သက္တမ္းမတိုးေပးေတာ့ဘဲ ထိန္းခ်ဳပ္မႈျပဳလုပ္ေနၿပီး အဆိုပါ အေျခအေနထက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္သည့္ ရလဒ္ရရွိရန္ လုပ္ေဆာင္ရန္လိုအပ္သည္ဟု Juman Kubba က ေျပာၾကားသည္။

ျမန္မာ့ေက်ာက္စိမ္းသည္ လက္ရွိတြင္ ေစ်းေကာင္းရေနေသာ္လည္း တစ္ခ်ိန္တြင္ ကုန္ဆံုးသြားမည္ျဖစ္ၿပီး ထိုသို႔ ကုန္ဆံုးခ်ိန္တြင္ မည္သို႔ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္မည္နည္းဟု ေမးခြန္းထုတ္ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ေက်ာက္စိမ္းက႑ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အေျခခံမူမ်ား ခ်မွတ္ႏုိင္ရန္ လိုအပ္ေနေၾကာင္းလည္း Juman Kubba က ေျပာၾကားသည္။

ၿဗိတိန္အေျခစိုက္ Global Witness အဖြဲ႕သည္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ တစ္ႏွစ္တည္းမွာပင္ ျမန္မာေက်ာက္စိမ္း က႑မွ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ တင္ပို႔ခဲ့သည့္ ပမာဏ ေဒၚလာ ၁၂ ဘီလ်ံရွိ ေၾကာင္းႏွင့္ လုပ္ငန္းပမာဏမွာ တစ္ႏွစ္အတြင္းပင္ ေဒၚလာ ၃၁ ဘီလ်ံရွိေနေၾကာင္း ‘ေက်ာက္စိမ္း-ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ႀကီးမားသည့္ ႏုိင္ငံေတာ္လွ်ဳိ႕၀ွက္ခ်က္’ အစီရင္ခံစာကို ေရးသားခဲ့သည့္အဖြဲ႕ျဖစ္ၿပီး  Juman Kubba သည္ အဆိုပါ အစီရင္ခံစာကို ေရးသားခဲ့သူျဖစ္ သည္။ Global Witness အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားခ်က္အရ ျမန္မာ့ေက်ာက္စိမ္း က႑မွတစ္ဆင့္ အျမတ္ထုတ္ခဲ့သူမ်ားထဲတြင္ ဦးသန္းေရႊမိသားစုအျပင္ ယခင္အာဏာရပါတီမွ အဆင့္ျမင့္ပုဂၢိဳလ္  ေလးဦးအေၾကာင္း ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၿပီး အဆိုပါ ပုဂၢိဳလ္မ်ားမွာ ေမြးျမဴေရး၊ ေရလုပ္ငန္းႏွင့္ ေက်းလက္ေဒသ ဖြံ႕ၿဖိဳး ေရး၀န္ႀကီးဌာန ၀န္ႀကီး၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ တိုင္းမွဴးေဟာင္း ဦးအုန္းျမင့္၊ ျပည္ေထာင္စု ၾကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ၏ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးေဟာင္း၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးေမာင္ေမာင္သိမ္း၊ လူမႈ၀န္ထမ္း ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ဒုတိယ၀န္ႀကီး၊ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးဘုန္းေဆြ၊ ဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ သတင္းအခ်က္အလက္ နည္းပညာ၀န္ႀကီးဌာန ဒုတိယ၀န္ႀကီး  ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းႏွင့္ ကာကြယ္ေရးပစၥည္းဌာန၏ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးေဟာင္း ဦး၀င္းသန္းတို႔ျဖစ္ကာ အဆိုပါပုဂၢိဳလ္မ်ားအနက္ ဦးေမာင္ေမာင္သိမ္း တစ္ဦးတည္းသာ အဆိုပါ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္မႈမရွိေၾကာင္း တရား၀င္ ျငင္းဆိုထားသည္။ အဆုိပါပုဂၢိဳလ္မ်ားအျပင္ ခ႐ိုနီမ်ား၊ မူးယစ္ရာဇာမ်ားႏွင့္ အျခားပတ္သက္ ဆက္ႏႊယ္သူမ်ားကိုလည္း  Global Witness အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္။

Writer: 

ၿဖိဳးေ၀

No comments: