သမၼတဦးထင္ေက်ာ္ အိႏၵိယခရီး အႀကိဳသံုးသပ္ခ်က္

အိႏိၵယ-ျမန္မာခ်စ္ၾကည္ေရးလမ္းမႀကီး။

ဒီလကုန္ပိုင္းေလာက္မွာ အိႏၵိယႏိုင္ငံကို ခ်စ္ၾကည္ေရးအျဖစ္သြားေရာက္မယ့္ သမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္ရဲ႕ အိႏၵိယခရီးစဥ္ဟာ အျပန္အလွန္ လြန္ဆြဲ ေနၾကတဲ့ အင္အားႀကီး အိမ္နီးခ်င္း တ႐ုတ္နဲ႔ အိႏၵိယတို႔ၾကားမွာ မဟာဗ်ဴဟာက်တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲ႕လုံၿခဳံေရး ႏိုင္ငံေရး အက်ဳိးစီးပြြားေရးေတြကို ေဆာင္က်ဥ္းေပးႏိုင္မယ္ လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း အိႏၵိယ-ျမန္မာ ႏွစ္နုိင္ငံေရး ကၽြမ္းက်င္သူ ေဒါက္တာ တင့္ေဆြကေျပာပါတယ္။ ၾသဂုတ္လ (၂၂) ရက္ေန႔ က်ရင္ အိႏိၵယႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး Sushma Swaraj ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံကုိလာေရာက္ၿပီး သမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္နဲ႔ေရာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ပါ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေၾကာင္းစုံကို ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္က တင္ျပမွာပါ။
ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္ဟာ မၾကာခင္မွာ အိႏၵိယႏိုင္ငံကို ခ်စ္ၾကည္ေရး ခရီးအျဖစ္သြားေရာက္မယ့္အေၾကာင္း သမၼတ႐ုံး ေျပာခြင့္ရ ပုဂၢဳိလ္ ဦးေဇာ္ေဌးက မီဒီယာေတြကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
၁၉၈၈ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေရး အင္အားစုေတြကုိ ေထာက္ခံခဲ့တဲ့ အိႏၵိယအစိုးရဟာ သူ႔ရဲ႕ အေ႐ွ႕ေမွ်ာ္ ႏိုင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒအရ ၁၉၉၅ ၀န္းက်င္ေလာက္မွာ ျမန္္မာ စစ္အစိုးရနဲ႔ ျပန္ၿပီး ေျပလည္ေအာင္ ဆက္ဆံလာခဲ့တာေၾကာင့္ ျမန္မာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ အိႏိၵယအစိုးရတို႔ၾကား ဆက္ဆံေရးျပန္ေကာင္း လာခဲ့သလို၊ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေရးေပၚ ေထာက္ခံမႈ ေလ်ာ့ သြားခဲ့တာပါ။
လက္႐ွိ အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာ BJP ပါတီက အာဏာရလာသလို၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း NLDပါတီက အာဏာရလာတယ္ဆိုတဲ့ ႏွစ္ႏိုင္ငံစလုံးမွာ အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္ ခဲ့တာပါ။ ဒီလုိအေျပာင္းအလဲေတြၾကား သြားရမယ့္ သမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္ရဲ႕အိႏၵိယ ခရီးစဥ္ဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရဲ႕ တရုတ္ႏုိင္ငံခရီးစဥ္အၿပီး သြားေရာက္ တာျဖစ္တာမို႔၊ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ မဟာဗ်ဴဟာခရီးစဥ္ျဖစ္တယ္လို႔ သုံးသပ္သူကေတာ့ အိႏၵိယ-ျမန္မာ ႏွစ္နုိင္ငံအေရး ကၽြမ္းက်င္သူ ေဒါက္တာတင့္ေဆြျဖစ္ပါတယ္။
" ဦးထင္ေက်ာ္ ခရီးစဥ္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တ႐ုတ္ျပည္ခရီးစဥ္ အၿပီးလည္း ျဖစ္ေတာ့ကာ အေရးပါတယ္လို႔ က်ေနာ္ျမင္ပါတယ္။ အရင္တုန္းက အိႏိၵယသမၼတ လာတာေရာ၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ အိႏၵိယကို လာတာေရာ အဲ့ဒီ့ သူတို႔အစိုးရေတြရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားေတြ တနည္းအားျဖင့္ စစ္အစိုးရရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားေတြကို သေဘာတူေနၾကတဲ့ကာလေပါ့။ အဲ့ဒီ့ကာလကို လြန္သြားၿပီ ဒီလြန္သြားတဲ့ကာလမွာ တနည္းအားျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ႏုိင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရးမွာ မဟာဗ်ဴဟာ အခ်က္အျခာက်တဲ့ ႏုိင္ငံေသးေလးတခုရဲ႕ တာဝန္အရွိဆံုး ပုဂၢိဳလ္ကေနၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လံုျခံဳေရး အက်ိဳးစီးပြား၊ စီးပြားေရး အက်ိဳးစီးပြား၊ ႏုိင္ငံေရး အက်ိဳးစီးပြား စတာေတြမွာ အိမ္နီးခ်င္း အေရးႀကီးဆံုး ႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္ေတြကို သြားတဲ့ ခရီးစဥ္ေတြျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ္ သံုးသပ္ခ်င္ပါတယ္။"
သမၼတဦးထင္ေက်ာ္ရဲ႕အိႏၵိယခရီးစဥ္မတုိင္ခင္ ၾသဂုတ္လ(၂၂)ရက္ လာမယ့္ တနလၤာေန႔မွာ အိႏိၵယႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Sushma Swaraj က ေနျပည္ေတာ္ကို လာေရာက္ၿပီး သမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္နဲ႔ေရာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နဲ႔ပါ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးမွာပါ။ အိႏိၵယေရာ တ႐ုတ္ကပါ ျမန္မာ့ ပင္လယ္ျပင္ထြက္ေပါက္ ဘဂၤလား ပင္လယ္ေအာ္ကုိ ပုိၿပီးအေျခခ်ႏိုင္ေရး လုိလားေနၾကပါတယ္။ အိႏိၵယႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးရဲ႕ျမန္မာျပည္ ခရီးစဥ္ အေရးပါမႈနဲ႔ ပတ္သက္လု႔ိ ေဒါက္တာတင့္ေဆြက ခုလုိ႐ႈျမင္ပါတယ္။
"သိတဲ့အတုိင္းပဲ အိႏၵိယနဲ႔ တ႐ုတ္က ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ကိုပဲ ထြက္ေပါက္ ယူမွာပဲ။ တ႐ုတ္ကေတာ့ သူ႔ရဲ႕ခါးပတ္ႀကီး နဲ႔ အာရွလမ္းမႀကီးဆိုတာ သူတို႔ရဲ႕ေပၚလစီ၊ အဲ့ေတာ့ အိႏၵိယကလည္း BIMSTEC နဲ႔ BRICS ေပၚလစီ ။ BRICS ကေတာ့ နည္းနည္းက်ယ္ျပန္႔တာေပါ့ ဘရာဇီးတို႔ေရာ ႐ုရွားတို႔ေရာပါတယ္။ သူ႔ေပၚလစီေပါ့။ အဲ့ဒီ့ၾကားထဲကမွ အဆြယ္ခံရတဲ့ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ဒီအခ်က္ကို အိႏၵိယဘက္ကလည္း ေကာင္းေကာင္း သိမယ္လို႔ က်ေနာ္ ယူဆတဲ့အတြက္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ စစ္မွန္တဲ့ အက်ိဳးစီးပြားအေပၚမွာ တည္ေဆာက္သြားႏုိင္တယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ မွ်တတဲ့ တ႐ုတ္ရဲ႕ ခ်ဥ္းကပ္မႈနဲ႔ ေပၚလစီကိုေတာ့ ခ်ိန္ညိႇႏုိင္မယ္လို႔ ယူဆတဲ့အတြက္ အခုလာမယ့္ အိႏၵိယႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Sushma Swaraj ရဲ႕ ခရီးစဥ္ကလည္း အေရးပါတယ္လို႔ က်ေနာ္ျမင္ပါတယ္ခင္ဗ်။"
တကယ္ေတာ့ အိႏၵိယေရာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံပါ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သူတုိ႔ဘက္ပုိပါေရး အၿပဳိင္အဆုိင္ ခ်ည္းကပ္ေနၾကတာပါ။ အိႏၵိယႏိုင္ငံအတြက္ ေခါင္းခဲစရာ အျဖစ္ဆုံးကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ နယ္စပ္ေဒသမွာ အေျခခ်ေနတဲ့ အာသံနဲ႔ နာဂသူပုန္ေတြ အေရးကိစၥပဲျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာနယ္ စပ္နားက အိႏိၵယရဲ႕ကုန္းတြင္းပိတ္ ေဒသေတြ ဖြံ႔ၿဖဳိးေရးမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဟာအိႏၵိယအတြက္ အေရးပါေနတာေၾကာင့္ အိႏၵိယကလည္း ျမန္မာကို အကူအညီေတြ ပိုေပးလာမယ့္အေျခေနရွိတယ္လို႔ ေဒါက္တာတင့္ေဆြက သုံးသပ္ပါတယ္။
" အိႏၵိယက သူ႔ရဲ႕အေရွ႕ေျမာက္ေဒသမွာ ရွိတဲ့ သူပုန္၊ သူကန္လို႔ေခၚတဲ့ တဒါဇင္ေလာက္ရွိတဲ့ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းထဲက အမ်ားစုဟာ ဗမာ့ေျမေပၚမွာ ဗမာႏုိင္ငံမွာ စစ္အစိုးရ တက္ကတည္းက ဒီကေန႔အထိ ရွိေနတဲ့ကိစၥျဖစ္တယ္။ အဲ့ဒီ့အေရွ႕ေျမာက္ေဒသက လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းေတြကို တည္ၿငိမ္ေအာင္ မလုပ္ႏုိင္ရင္ အိႏိၵယနဲ႔ အက်ိဳးစီးပြားက ဘယ္လိုမွ မရႏိုင္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အဲ့ဒီ့ကိစၥဟာ အိႏၵိယအတြက္ အေရးႀကီးတယ္လို႔ က်ေနာ္ျမင္ပါတယ္။ ေနာက္ ဒုတိယ အေရးႀကီးတာက အိႏၵိယႏုိင္ငံက ဗမာႏုိင္ငံရဲ႕ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ကို သူလုိခ်င္ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ အိႏၵိယက ဘာေပးႏုိင္မလဲဆိုရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲ႕စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ပညာေရး ကိစၥေတြ အေျခခံအေဆာက္အအံု တည္ေဆာက္ေရး ကိစၥေတြ နဲ႔ အနီးကပ္ဆံုးျဖစ္တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ကုန္သြယ္မႈကို သူက ေကာင္းေကာင္းရခ်င္လိမ့္မယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။"
အိႏိၵယႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Sushma Swaraj ရဲ႕ျမန္မာျပည္ ခရီးစဥ္အတြင္း ျမန္မာအစုိးရသစ္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးတုိးျမႇင့္ဖို႔နဲ႔ စုိက္ပ်ဳိးေရး၊ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရး၊ လူသားအရင္းျမစ္နဲ႔ အိုင္တီနည္းပညာ စတဲ့က႑ေတြမွာ ဘယ္လုိပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ၾကမလဲဆိုတာကို ေဆြးေႏြးသြားမယ္ လုိ႔ အိႏိၵယႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

သမၼတဦးထင္ေက်ာ္ အိႏၵိယခရီး အႀကိဳသံုးသပ္ခ်က္ (4:38)

4:38

00:00 /4:38

တိုက္႐ိုက္ လင့္ခ္

• 

  ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္

  မွာယူရန္