ေဆးလိပ္တုိ႔၏ က်ဴးေက်ာ္စစ္ႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ --------------------

၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ ႏုိင္ငံတကာ ေဆးလိပ္ကုမၸဏီမ်ား ျပန္လည္ ၀င္ေရာက္လာၿပီးေနာက္ ႏုိင္ငံအတြင္း ေဆးလိပ္ေသာက္သူဦးေရ သိသာစြာ ျမင့္တက္လာခဲ့သည္။ ေဆးလိပ္ ကုမၸဏီမ်ားက အဆင့္ျမင့္ေၾကာ္ျငာ ႏွင့္ ေစ်းကြက္ ျမွင့္တင္ေရး နည္းစနစ္မ်ား အသံုးျပဳကာ ေဖာက္သည္သစ္မ်ားကုိ ဆြဲေဆာင္လ်က္ရွိသည္ဟု ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆးရြက္ႀကီး ထိန္းခ်ဳပ္ေရး ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားက သတိေပးလ်က္ရွိသည္။

ရန္ကုန္ ၿမဳိ႕တြင္း ယာဥ္ေၾကာ ပိတ္ဆုိ႔ေနသည့္ လမ္းေပၚတြင္ ေဆးလိပ္ ေရာင္းသူေစ်းသည္က ကားတံခါးေပါက္အထိ လာ၍ ေရာင္းခ်သည္။ တကၠစီေမာင္းသူက ထုိေစ်းသည္ထံမွ သူ႕အႀကဳိက္ဆံုး တံဆိပ္ျဖစ္ေသာ ေစ်းခ်ဳိသည့္ Red Ruby စီးကရက္ ႏွစ္လိပ္၀ယ္ကာ ေသာက္သံုးသည္ကုိ ေတြ႕ခဲ့ရသည္။

ရန္ကုန္ၿမဳိ႕လယ္ရွိ လမ္းေထာင့္တုိင္းလုိလုိတြင္ စီးကရက္ တံဆိပ္တစ္မ်ဳိးမွ အမ်ဳိးစံုအထိ ေရာင္းခ်သည့္ လမ္းေဘးဆုိင္ငယ္မ်ားကုိ ျမင္ေတြ႕ႏုိင္သလုိ ေသာက္ဆံုးေနသူမ်ားကုိလည္း ျမင္ႏုိင္သည္။ စီးကရက္ ေရာင္းခ်သူတစ္ဦး ျဖစ္သည့္ အသက္ ၄၆ ႏွစ္ရွိ ဦးစိန္၀င္းက ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္ပုိင္းအတြင္း စီးကရက္ ေသာက္သံုးသူ ပုိမ်ားလာသည္ဟု ဆုိသည္။ သုိ႔ေသာ္ ႀကီးထြားလာသည့္ ေစ်းကြက္သုိ႔ အသစ္၀င္ေရာက္လာေသာ အၿပဳိင္အဆုိင္ ေရာင္းခ်သူမ်ား ပုိမုိမ်ားျပားလာျခင္းေၾကာင့္ ယင္း၏ ေဖာက္သည္ အေရအတြက္မွာမူ တုိးလာျခင္းမရွိဟု ဦးစိန္၀င္းက ေျပာသည္။

ယင္းက “ေရာင္းတဲ့ဆုိင္အသစ္ေတြ ဖြင့္လာေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ ေရာင္းအားက အရင္ထက္ေတာ့ နည္းသြားပါတယ္” ဟု ဆုိသည္။ အစဥ္အလာအရ ကြမ္းစားျခင္းႏွင့္ ေဆးေပ့ါလိပ္ ေသာက္သံုးျခင္း အေလ့အထ တုိ႔ရွိခဲ့သည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ႏုိင္ငံတကာသုိ႔ တံခါးဖြင့္ ဆက္ဆံမႈမ်ား ျပဳလုပ္ၿပီးေနာက္ စီးကရက္ ေသာက္သံုးမႈ လ်င္ျမန္စြာ ျမင့္တက္လာခဲ့သည္။

အရပ္သားတစ္ပုိင္းအစုိးရက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ၿပီးေနာက္ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ား ခြင့္ျပဳေပးခ်ိန္တြင္ ၀င္ေရာက္လာသည့္ ႏုိင္ငံတကာ ကုမၸဏီႀကီးမ်ားတြင္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆးရြက္ႀကီး ကုမၸဏီမ်ားက ထိပ္ဆံုးက ပါ၀င္ခဲ့သည္။ Japan Tobacco International (JTI), British American Tobacco (BAT) ႏွင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ China Tabacco ကဲ့သုိ႔ ႏုိင္ငံတကာ ကုမၸဏီႀကီးမ်ား ယခုအခါ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ၀င္ေရာက္လ်က္ရွိၿပီျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အနည္းငယ္ ထူးျခားသည့္အခ်က္မွာ WHO ၏ စာရင္းအရ ၂၀၁၂ တြင္ အမ်ဳိးသား ၄၅ ရာခုိင္ႏႈန္းႏွင့္ အမ်ဳိးသမီး ၈ ရာခုိင္ႏႈန္းတုိ႔က ေန႔စဥ္ ေဆးရြက္ႀကီးအား ပံုစံတစ္မ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ အသံုးျပဳမႈရွိေသာ္လည္း စီးကရက္ ေသာက္သံုးသူမွာမူ ၄ ရာခုိင္ႏႈန္းရွိသည္ဆုိေသာ အခ်က္ျဖစ္သည္။ ထုိအခ်ဳိးအစားက ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စီးကရက္ေစ်းကြက္ အႀကီးအက်ယ္ ျမင့္တက္လာ၍ အလားအလာ ရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပေနသည္။ ေစ်းကြက္ သုေတသနကုမၸဏီ Euromonitor က ၂၀၁၃ တြင္ ကမၻာ႔အလားအလာ အေကာင္းဆံုး လူသံုးပစၥည္းေစ်းကြက္ ၂၀ တြင္ ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး လူဦးေရ သန္း ၅၀ ေက်ာ္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေစ်းကြက္အတြက္ အဓိက စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ၇ ခုတြင္ ေဆးလိပ္လုပ္ငန္းကုိ ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

ျမန္မာေစ်းကြက္တြင္ လက္ရွိ စီးကရက္ တံဆိပ္ ၆၂ မ်ဳိး ေရာင္းခ်လ်က္ရွိၿပီး ၁၉၉၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္မ်ားက တံဆိပ္ ၁၀ မ်ဳိးမွ ၁၅ မ်ဳိးသာရွိခဲ့သည့္ အေျခအေနႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္ႏုိင္သည္။ ဖြံ႕ၿဖဳိးၿပီးႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးမႈက်ဆင္းလာသျဖင့္ ႏုိင္ငံတကာ ေဆးလိပ္ကုမၸဏီမ်ားက ေစ်းကြက္သစ္မ်ား ရွာေဖြလ်က္ရွိသည္။

“သူတုိ႔က တတ္ႏုိင္သမွ် ေဆးလိပ္ေသာက္သူတုိးလာဖုိ႔ လုပ္ေနၾကပါတယ္။ ၀င္ေငြနိမ့္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ အလယ္အလတ္ ႏုိင္ငံေတြက သူတုိ႔ရဲ႕ အဓိက ပစ္မွတ္ေတြပါ၊ ပံုမွန္အားျဖင့္ ဒီႏုိင္ငံေတြဟာ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးႏႈန္း ျမင့္မားၿပီး ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားကုိ ဆြဲေဆာင္ႏုိင္ဖုိ႔ ႀကဳိးစားေလ့ရွိပါတယ္၊ ႏုိင္ငံတကာ ေဆးလိပ္ကုမၸဏီႀကီးေတြဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ ကမၻာလံုးဆုိင္ရာ ျဖန္႔ခ်ိေရးနဲ႔ ထုတ္လုပ္ေရး ကြန္ရက္ေတြရဲ႕ အားသာခ်က္ကုိ အသံုးခ်ၿပီး ေစ်းကြက္ျမွင့္တင္ဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္ၾကပါတယ္” ဟု ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံ မက္ကြာရီတကၠသုိလ္မွ ျပည္သူ႕က်န္းမာေရး ကၽြမ္းက်င္သူ ႐ုိ႔စ္မက္ကင္ဇီက ေျပာၾကားသည္။

ယခင္က ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စစ္တပ္ပုိင္ ကုမၸဏီတစ္ခုႏွင့္ ဖက္စပ္ လုပ္ကုိင္ခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံတကာမွ လူ႕အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ား၏ ဖိအားေပးမႈေၾကာင့္ ၂၀၀၃ တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ထြက္ခြာခဲ့ရသည့္ British American Tobacco (BAT) သည္ ယခုအခါ ျပန္လည္ ၀င္ေရာက္လာၿပီး London အမွတ္တံဆိပ္ စီးကရက္စက္႐ံုအား ရန္ကုန္ၿမဳိ႕တြင္ တည္ေဆာက္ရန္ ေဒၚလာ သန္း ၅၀ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံထားသည္။

London အမွတ္တံဆိပ္သည္ ၂၀၀၃ မတုိင္မီက ေစ်းကြက္ ဦးေဆာင္ အမွတ္တံဆိပ္ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး BAT ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ထြက္ခြာသြားခ်ိန္တြင္ ေစ်းကြက္ဦးေဆာင္သူေနရာကုိ Red Ruby က ရယူခဲ့သည္။ ႏုိင္ငံတကာ ကုမၸဏီမ်ားက ျပည္တြင္းကုမၸဏီမ်ား တတ္ႏုိင္ျခင္းမရွိေသာ ေၾကာ္ျငာႏွင့္ စပြန္စာအစီအစဥ္မ်ားျဖင့္ ေစ်းကြက္ျမွင့္တင္ေလ့ရွိသည္။ BAT ႏွင့္ အျခားကုမၸဏီမ်ား ျပန္လည္ ၀င္ေရာက္လာမႈေၾကာင့္ ႏုိင္ငံအတြင္း စီးကရက္ ေသာက္သံုးမႈပံုစံ သိသာစြာ ေျပာင္းလဲသြားေစသည္။

ထုိကုမၸဏီႀကီးမ်ား၏ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ပံု အဆင့္အတန္းက အစုိးရပုိင္ႏွင့္ ျပည္တြင္းကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ ျခားနားသည္။ “ႏုိင္ငံျခား ကုမၸဏီႀကီးေတြဟာ အလြန္အဆင့္ျမင့္တဲ့ ေၾကာ္ျငာ၊ အေရာင္းျမွင့္တင္မႈနဲ႔ စပြန္စာ အစီအစဥ္ေတြ ယူေဆာင္လာၿပီး ပံုမွန္အားျဖင့္ ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းေတြ မတတ္ႏုိင္တဲ့ အရာေတြပါ။ သူတုိ႔အစီအစဥ္ေတြက ကန္႔သတ္ခ်က္ စည္းမ်ဥ္းေတြကုိ ေက်ာ္လႊားႏုိင္ေအာင္ အဆင့္ျမင့္ပါတယ္” ဟု ယခင္ BAT ၀န္ထမ္းေဟာင္းတစ္ဦးက ရွင္းျပခဲ့သည္။

အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဆးရြက္ႀကီးထိန္းခ်ဳပ္ေရး မဟာမိတ္အဖြဲ႕ (SEATCA) မွ ျမန္မာကုိယ္စားလွယ္ ေဒၚေမျမတ္ခ်ဳိက ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အမ်ဳိးသားမ်ား ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးမႈမွာ BAT ျမန္မာႏုိင္ငံမွ မထြက္ခြာမီ ၂၀၀၃ တြင္ ၄၈.၆ ရာခုိင္ႏႈန္းျဖင့္ အျမင့္ဆံုးရွိခဲ့ရာမွ တျဖည္းျဖည္း က်ဆင္းလာၿပီး ႏုိင္ငံျခားကုမၸဏီႀကီးမ်ား ျပန္၀င္လာသည့္ ၂၀၁၃ တြင္ ၄၆.၈ ရာခုိင္ႏႈန္းသုိ႔ ျပန္တက္လာကာ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္တြင္ ၆၀ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ သိသာစြာ ျမင့္တက္လာသည္ဟု ဆုိသည္။

အမ်ဳိးသမီးမ်ား ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးႏႈန္းမွာ ၂၀၁၃ တြင္ ၁၃.၇ ရာခုိင္ႏႈန္းရွိရာမွ ၂၀၁၅ တြင္ ၁၈ ရာခုိင္ႏႈန္းထိ ျမင့္တက္လာသည္ဟု ဆုိသည္။ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ လူငယ္မ်ားမွာ ေဆးလိပ္ကုမၸဏီ ႀကီးမ်ား၏ အဓိကပစ္မွတ္မ်ားျဖစ္သည္။ ေဆးလိပ္ေရာင္းသူ ဦးစိန္၀င္းက ယင္း၏ ေဖာက္သည္အမ်ားစုမွာ ၁၅ ႏွစ္မွ ၂၀ အတြင္းရွိ ေသာ္လည္း အသက္အငယ္ဆံုးအျဖစ္ ၁၀ ႏွစ္အရြယ္အထိ ပါ၀င္သည္ဟု ဆုိသည္။

“ဒီမွာ ေဆးလိပ္ေရာင္းဖုိ႔ အငယ္ဆံုး အသက္ကန္႔သတ္ခ်က္ မရွိပါဘူး။ အသက္မျပည့္ေသးသူ တစ္ေယာက္က ေဆးလိပ္လာ၀ယ္ရင္ ေရာင္းရတာပါပဲ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ျပသ၁နာ မျဖစ္ခ်င္ပါဘူး” ဟု ဦးစိန္၀င္းက ေျပာၾကားသည္။ သုိ႔ေသာ္ သူ၏ အသိ လြဲမွားေနၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးငယ္မ်ားအား ေဆးလိပ္မေရာင္းရန္ ၂၀၀၆ ကတည္းက ဥပေဒျပ႒ာန္းၿပီး ျဖစ္သည္။ ထုိေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆးရြက္ႀကီး ဥပေဒတြင္ ေဆးလိပ္အား ေၾကာ္ျငာျခင္း၊ တစ္လိပ္ျခင္း ေရာင္းခ်ျခင္းတုိ႔ကုိ တားျမစ္ထားၿပီး စီးကရက္ဘူးခြံတြင္ က်န္းမာေရး သတိေပးခ်က္ ေဖာ္ျပရန္ ပါ၀င္သည္။

သို႔ေသာ္ ႏုိင္ငံတကာ ကုမၸဏီ ႀကီးမ်ားက စည္းမ်ဥ္းမ်ားကုိ လက္တစ္လံုးျခား ေက်ာ္လႊားရန္ လုပ္ေဆာင္ေနၿပီး ေအာက္ေျခ အာဏာပုိင္မ်ားကလည္း ဥပေဒကုိ လက္ေတြ႕ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ျခင္းမရွိေပ။

“စည္းမ်ဥ္းအတုိင္း လက္ေတြ႕ အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈ နည္းပါးတာကုိ အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး ကုမၸဏီႀကီးေတြဟာ ပံုမွန္ေၾကာ္ျငာ နည္းလမ္းေတြအျပင္ မူ၀ါဒ ခ်မွတ္သူေတြအေပၚ သက္ေရာက္မႈရွိႏုိင္တဲ့ အားကစား၊ ေဖ်ာ္ေျဖေရးနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ ပြဲေတာ္ေတြကုိ စပြန္စာေပးတာမ်ဳိး ျပဳလုပ္ၿပီး တက္တက္ၾကြၾကြ အေရာင္းျမွင့္တင္ ေနပါတယ္” ဟု ေဒၚေမျမတ္ခ်ဳိက ဆုိသည္။

BAT Myanmar ၏ ရီဟန္ဘက္ကမူ ယင္း၏ ကုမၸဏီက ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေဆးလိပ္ေၾကာ္ျငာမ်ား အသံုးျပဳျခင္းမရွိဟု ျပည္တြင္းမဂၢဇင္းႏွင့္ ျပဳလုပ္သည့္ အင္တာဗ်ဴးတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ထုိေျပာၾကားခ်က္ကုိ ေဒၚေမျမတ္ခ်ဳိက လက္မခံ။ “သူတုိ႔က လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ေတြနဲ႔ စားေသာက္ဆုိင္ေတြမွာ ေဆးလိပ္အမွတ္တံဆိပ္ကုိ ျမင္သာတဲ့ ေဆးလိပ္ျပာခြက္ေတြ၊ မီးျခစ္ေတြ၊ ပု၀ါေတြ ျဖန္႔ေ၀ေပးထားပါတယ္” ဟု ေျပာၾကားသည္။

လမ္းေဘးဆုိင္ငယ္ေလးမ်ားတြင္ ေဆးလိပ္ေၾကာ္ျငာ ပုိစတာမ်ား ျမင္ေတြ႕ႏုိင္ၿပီး ေဆးလိပ္ကုမၸဏီႀကီးမ်ား၊ အထူးသျဖင့္ Japan Tobacco International (JTI) သည္ အဓိက ၿမဳိ႕ႀကီးမ်ားတြင္ စီးကရက္မ်ား အခမဲ့ေ၀ျခင္းတုိ႔ ျပဳလုပ္လ်က္ရွိသည္ဟု ေဒၚေမျမတ္ခ်ဳိက ေျပာၾကားၿပီး ထုိလုပ္ရပ္မ်ားမွာ ဥပေဒအရ တားျမစ္ထားသည္ဟု ဆုိသည္။

ေဆးလိပ္ကုမၸဏီႀကီးမ်ားက ႏုိင္ငံတကာ အခြန္ႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈစင္တာ (ITIC) အဖြဲ႕ကုိ အသံုးခ်၍ ႏုိင္ငံမ်ား၏ အစုိးရမ်ားကုိ ဖိအားေပးေလ့ရွိသည္။ အဂၤလန္မွ အၿငိမ္းစား ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးေတြ၊ အခြန္အရာရွိေတြ ပါ၀င္ၿပီး လန္ဒန္ အထက္လႊတ္ေတာ္မွာ အစည္းအေ၀း လုပ္တဲ့ အလြန္အားေကာင္းသည့္ အဆုိပါ ေလာ္ဘီအဖြဲ႕က ေဆးလိပ္၊ အရက္၊ ဆီႏွင့္ စားေသာက္ကုန္ လုပ္ငန္းႀကီးမ်ား၏ ေရွ႕တမ္းအဖြဲ႕အစည္းျဖစ္ၿပီး ယင္းကုန္စည္မ်ား အခြန္ႏႈန္း ေလွ်ာ့ခ်ရန္ ႏုိင္ငံတကာ အစုိးရမ်ားႏွင့္ လွ်ဳိ႕၀ွက္ေတြ႕ဆံုကာ ဖိအားေပးေလ့ရွိသည္။

ထုိအဖြဲ႕သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားရွိေၾကာင္း အေထာက္အထားမ်ားစြာ ရွိသည္ဟု ေဒၚေမျမတ္ခ်ဳိက ဆုိသည္။ ထိုအေျခအေနမ်ားရွိေနေသာ္လည္း ျမန္မာနိုင္ငံက်န္းမာေရး၀န္ၾကီးဌါနသစ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေကာင္းျမင္ထားသည္ဟု ေဒၚမျမတ္ခ်ိဳကဆိုသည္။

WHO မွ မကူးစက္နိုင္ေသာ ေရာဂါဌါန ဒါရိုက္တာေဟာင္းျဖစ္သူ က်န္းမာေရး၀န္ၾကီး ဦးျမင့္ေထြး၏ အေတြံအၾကံဳက ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ေဆးလိပ္တိုက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစမည္ဟု ဆိုသည္။ ေဆးရြက္ၾကီးထုတ္ကုန္မ်ားအတြက္ အခြန္ႏႈန္းကို အစိုးရက ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္း သို့ ျမွင့္တင္ခဲ့သည္။ အျခားနိုင္ငံမ်ားတြင္ ထိေရာက္မႈရွိသည့္ နည္းလမ္းတစ္ခုျဖစ္ေသာ စီးကရက္ဗူးေပၚတြင္ သတိေပးခ်က္ ရုပ္ပံုမ်ား ထည့္သြင္းျခင္းကို စက္တင္ဘာတြင္ စတင္ရန္ လုပ္ေဆာင္လွ်က္ရွိသည္။

" ေဆးလိပ္ကုမဏီေတြက ဒီအစီအစဥ္ေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္မယ္ဆုိတာ ေမ်ွာ္လင့္ထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၀န္ႀကီးဌာန လုိအပ္တဲ့ အကူအညီေတြေပးဖုိ႔ ကြ်န္မတုိ႔  အနီးကပ္ပူးေပါုင္းပါ၀င္လုပ္ေဆာင္ ေနပါတယ္၊ အခြန္ႏွံဳန္းကို စက္ရံုေစ်းအေပၚ ေကာက္ခံတာကေန လက္လီေစ်းႏႈန္းအေပၚ ေကာက္ခံတာက ၀င္ေငြတုိးေစေပမယ့္ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးမႈအေပၚ သက္ေရာက္မႈ ရွိမရွိ ၾကည့္ရပါမယ္။ အခြန္ႏႈန္း ထပ္မံ တုိးျမွင့္ဖုိ႔ လုိပါတယ္” ဟု " ဟု ေဒၚေမျမတ္ခ်ိဳက ေျပာၾကားသည္။

စီးကရက္ေစ်း ခ်ဳိသာေစၿပီး အလြယ္တကူ ရရွိေစႏုိင္သည့္ ျပည္တြင္းထုတ္လုပ္မႈကလည္း ျမင့္တက္လာေနသည္။ ၁၉၉၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္မ်ားတြင္ အျမင့္ဆံုးႏႈန္းအျဖစ္ ႏွစ္စဥ္စီးကရက္ထုတ္လုပ္မႈ သန္း ၅၀၀ ရွိခဲ့သည္ဟု SEATCA ၏ စာရင္းတြင္ ေဖာ္ျပသည္။ ၂၀၀၅ တြင္ ထုတ္လုပ္မႈမွာ အလိပ္ေရး သံုးလီလီယံအထိ ျမင့္တက္ခဲ့ၿပီး ယမန္ႏွစ္က ထုတ္လုပ္မႈ အလိပ္ေရ ငါးဘီလီယံအထိ ရွိသည္ဟုဆုိသည္။

အစုိးရသစ္တြင္ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရးဆုိင္ရာ စိန္ေခၚမႈမ်ား ႀကဳံေတြ႕ေနရခ်ိန္တြင္ စီးကရက္ထုတ္လုပ္မႈ လ်င္ျမန္စြာ ျမင့္တက္လာျခင္းကုိ တားဆီးရန္ ခက္ခဲသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အစဥ္အလာ ေဆးရြက္ႀကီး ထုတ္ကုန္မ်ား သံုးစြဲသူမ်ားက အစီခံ စီးကရက္မ်ား ေျပာင္းလဲ ေသာက္သံုးမႈ ျမင့္တက္လာသည္ဟု ဆုိသည္။

“ ျမန္မာလုိ ႏုိင္ငံမ်ဳိးေတြမွာ တီဘီ၊ ငွက္ဖ်ားလုိ ကူးစက္ေရာဂါေတြ၊ မီးဖြားစဥ္ ေသဆံုးမႈနဲ႔ ကေလးငယ္ ေသဆံုးမႈေတြကုိ ရင္ဆုိင္ တုိက္ဖ်က္ေနရတာပါ။ ေဆးလိပ္ ကုမၸဏီႀကီးေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ရတာက ဒါေတြနဲ႔ ျခားနားပါတယ္။ ျခင္ေတြ၊ ဘက္တီးရီးယားေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ရတာ မဟုတ္ပါဘူး” ဟု BAT ၀န္ထမ္းေဟာင္းက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးခဲ့သည္မွာ တစ္ႏွစ္ခန္႔ရွိၿပီျဖစ္သည့္ အသက္ ၁၆ ႏွစ္အရြယ္ တကၠသုိလ္ ေက်ာင္းသား ကုိေကာင္းထက္လင္းက စိတ္ဖိစီးမႈ ေလွ်ာ့ခ်ရန္ ေဆးလိပ္ေသာက္သည္ဟု ဆုိသည္။ ယခုအခါ သူက ေဆးလိပ္ ျဖတ္ရန္ ခက္ခဲေနၿပီဟု ဆုိသည္။

“ကၽြန္ေတာ္ ေဆးလိပ္ျဖတ္ခ်င္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္ေတာ့္ေရွ႕မွာ တစ္ေယာက္ ေယာက္ ေဆးလိပ္ေသာက္ရင္ ကၽြန္ေတာ္လည္း ေသာက္ခ်င္လာပါတယ္” ဟု ကုိေကာင္းထက္လင္း က ဆုိသည္။ ေျပာင္းလဲမႈတစ္ခုအျဖစ္မူ ယင္းက ျပည္တြင္းတံဆိပ္ ေသာက္သံုးေနရာမွ BAT ထုတ္ အမွတ္တံဆိပ္ကုိ ေျပာင္းလဲ ေသာက္သံုးလာျခင္းျဖစ္သည္။

“အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က Red Ruby ေသာက္ပါတယ္။ အခုေတာ့ Lucky Strike ေသာက္ပါတယ္” ဟု ကုိေကာင္းထက္လင္း က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

KHTun

The Ladies News

Ref - The Globe