Monday, October 31, 2016

ဘာေၾကာင့္ေဖာက္ျပန္တာလဲ (အခ်စ္ေရးနဲ႔ အိမ္ေထာင္ေရး ေဖာက္ျပန္တတ္တ့ဲ လူ႔သဘာဝကို ေလ့လာျခင္း) || ၿဖိဳးေ၀ (မဟာဝိဇၨာ) ||

Posted: October 31, 2016

ကြ်န္ေတာ္ငယ္ငယ္က ကြ်န္ေတာ္တို႔ေနတ့ဲ အိမ္ေခါင္းရင္းခန္းမွာ မိသားစုတစ္စု အိမ္လာငွားေနသြားဖူးပါတယ္။ ေယာက်္ားက သေဘၤာသား၊ မိန္းမထက္ ဆယ္ႏွစ္မကႀကီးတယ္။ မိန္းမကငယ္ငယ္ ႐ုပ္ရည္ အသင့္အတင့္။ သူတို႔မွာ ကေလးႏွစ္ေယာက္ ရွိတယ္။ ဒါေပမ့ဲ ေယာက်္ား သေဘၤာတက္သြားရင္ မိန္းမက အိမ္မွာေယာက်္ားေတြ တစ္ေယာက္ၿပီး တစ္ေယာက္နဲ႔ ေဖာက္ျပန္တယ္။ အဲဒီသူနဲ႔ ေဖာက္ျပန္ေနတ့ဲ ေယာက်ာ္းေတြထဲကမွ သူ႔လိုပဲ အိမ္ေထာင္သည္ ကေလးတစ္ေယာက္အေဖ လူငယ္တစ္ေယာက္ကိုေတာ့ သူေရရွည္တြဲတယ္။ အဲဒီလူငယ္နဲ႔ ေဖာက္ျပန္ေနတာကို သိတ့ဲ သူ႔ေယာက်္ားရဲ႕ အမ်ိဳးေတြက လာဖမ္းရင္ ေဖာက္ျပန္ေနတ့ဲ လူငယ္ကို ေနာက္ေဖးေပါက္ကေန ထြက္ေျပးခိုင္းတယ္။ ဒါေပမ့ဲ သူ႔ေယာက်္ားကေတာ့ မသိတာလား၊ တစ္ခုခုေၾကာင့္ မသိခ်င္ေယာင္ ေဆာင္ထားတာလား၊ သိလ်က္နဲ႔ ခြင့္လႊတ္ထားတာလားေတာ့ မသိ။ အိမ္ေထာင္ေရးကေတာ့ သူတို႔ အိမ္ေျပာင္းသြားတ့ဲအထိ ၿမဲေနပါတယ္။ အဲဒီလို မိန္းမဆိုတာ ေဖာက္ျပန္တတ္ပါလားဆိုတာ ငယ္စဥ္ကတည္းက မ်က္ဝါးထင္ထင္ ကိုယ္ေတြ႕ ျမင္ေတြ႕ၾကားသိလာခ့ဲရတ့ဲ ကြ်န္ေတာ္ဟာ “ေယာက်ာ္းဆိုတာ အိုင္ေတြ႕တိုင္း ေျခေဆးတတ္တယ္” ၊ “ေယာက္်ားမွန္ရင္ ႏွာဘူးနဲ႔ဂန္ဒူး ႏွစ္မ်ိဳးပဲရွိတယ္” ဆိုတ့ဲ ပညာရိွပုဂၢိဳလ္ တစ္ဦးဦး ဒါမွမဟုတ္ ေယာက်္ားေတြကို စိတ္နာေနတ့ဲ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးဦးကပဲ ေျပာၿပီး ‘တြင္’ ခ့ဲေလသလား ေသခ်ာမသိရတ့ဲ အဆိုအမိန္႔ေတြ ၾကားတိုင္း ၿပံဳးမိတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ေယာက်္ားျဖစ္ျဖစ္၊ မိန္းမျဖစ္ျဖစ္ေဖာက္ျပန္တတ္သလို ႏွာဘူးထတတ္လို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလို ေယာက်္ားမိန္းမ မေရြး ေဖာက္ျပန္တတ္သလို ေဖာက္ျပန္တတ္တာဟာ အသက္အရြယ္၊ ႐ုပ္ရည္၊ ပညာအရည္အခ်င္း၊ ရာထူးစည္းစိမ္ေတြနဲ႔ ဆိုင္သလားဆိုေတာ့လည္း ေဖာက္ျပန္တတ္တ့ဲ သူေတြကိုၾကည့္လိုက္ရင္ အသက္ငယ္တ့ဲသူေရာ ႀကီးတ့ဲသူပါ ေဖာက္ျပန္တတ္ပါတယ္။ ႐ုပ္ေခ်ာတ့ဲသူလည္း ေဖာက္ျပန္တတ္တယ္။

 

႐ုပ္မေခ်ာတ့ဲသူလည္း ေဖာက္ျပန္တတ္တယ္။ ပညာတတ္တ့ဲသူေတြ၊ ရာထူးစည္းစိမ္ အာဏာရွိတ့ဲ သူေတြကလည္း အမ်ားအျမင္မွာ လူႀကီးလူေကာင္း မ်က္ႏွာဖံုးစြပ္ထားေပမယ့္ ေဖာက္ျပန္တတ္သလို ပညာမတတ္တ့ဲသူေတြ၊ ရာထူးစည္းစိမ္ အာဏာမရိွတ့ဲသူေတြလည္း ေဖာက္ျပန္တတ္ပါတယ္။

 

*** ဘာသာေရး၊ လူမႈေရးကေျပာတဲ့ ေဖာက္ျပန္မႈ

 

အိမ္ေထာင္ေရး ေဖာက္ျပန္ၾကတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဘာသာေရးနဲ႔ လူမႈေရးရႈေထာင့္အရ ၾကည့္တ့ဲသူေတြကေတာ့ ဘာသာေရး အဆံုးအမအတုိင္း မလိုက္နာဘဲ ကိုယ္က်င့္သိကၡာနဲ႔ သီလမရွိလို႔ လို႕ဆိုၾကပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဘာသာအသီးသီးမွာ အိမ္ေထာင္ေရး ေဖာက္ျပန္တာကို တားျမစ္ထားတာေတြ ရွိသလို က်ဴးလြန္ပါကလည္း ခံစားရမယ့္ အျပစ္ေတြ အသီးသီးရွိပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာမွာဆို ဘာသာဝင္ေတြ အၿမဲေစာင့္ထိန္းအပ္လို႔ “နိစၥသီလ” လို႔ေခၚတ့ဲ ငါးပါးသီလထဲမွာ “ကာေမသုမိစၦာစာရ ေဝရမဏိ ၊ သူမ်ားသားမယားႏွင့္ လြန္က်ဳးျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ၏” ဆိုတ့ဲ ေန႔စဥ္ လံုၿခံဳေအာင္ ထိန္းရမယ့္ က်င့္ဝတ္တစ္ခုပါသလို အဲဒီက်င့္ဝတ္ ေဖာက္ဖ်က္ပါက မလိုမုန္းထားသူ ေပါမ်ားျခင္း၊ မုန္း႐ံုမက ရန္သူေပါမ်ားျခင္း၊ လာဘ္ပစၥည္း ရွားပါးတိတ္ဆိတ္ျခင္း၊ ခ်မ္းသာမွ ကင္းဆိတ္ျခင္း၊ မိန္းမျဖစ္ရျခင္း၊ မိန္းမမဟုတ္ ေယာက်ာ္းမဟုတ္ ပ႑ဳက္ျဖစ္ရျခင္း၊ ေယာက်္ားျဖစ္ရင္လည္း အမ်ိဳးယုတ္မွာ ျဖစ္ရျခင္း၊ မ်က္ႏွာပ်က္ၿပီး အရွက္ကြဲတတ္ျခင္း၊ အဂၤါလကၡဏာအိေျႏၵတို႔ ခ်ိဳ႕ယြင္းေသးသိမ္ျခင္း၊ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾက အားႀကီးျခင္း၊ ခ်စ္သူနဲ႔ ေကြကြင္းရျခင္း စတ့ဲအျပစ္ေတြကို ျဖစ္ရာဘဝမွာ ေတြ႕ၾကံဳရတတ္ၿပီး ငရဲလည္း က်ေရာက္ရပါတယ္။ ဗုဒၶရဲ႕သာဝကႀကီးျဖစ္တ့ဲ အရွင္အာနႏၵာ ကိုယ္ေတာ္ တိုင္ေတာင္ ပါရမီျဖည့္စဥ္ကာလ ေရႊပန္းတိမ္သည္ ဘဝတုန္းက ကာေမသုမိစၦာစာရကံ က်ဴးလြန္တ့ဲ အတြက္ ေသတ့ဲအခါ “ေရာ႐ုဝငရဲ” မွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာက်ၿပီး လြတ္ေျမာက္တ့ဲအခါ ေမ်ာက္ျဖစ္ေတာ့လည္း ေဝွးေစ့ ကိုက္ေဖာက္ခံရပါတယ္။ ေနာက္ ႏြားဘဝေရာက္ေတာ့လည္း သင္းကြပ္ခံရပါတယ္။ လူျပန္ျဖစ္တ့ဲ အခါမွာလည္း ေယာက်္ားမဟုတ္ မိန္းမမဟုတ္ ပ႑ဳက္ျဖစ္ရပါတယ္။ နတ္ျပည္ ေရာက္ျပန္ေတာ့လည္း နတ္သားမျဖစ္ဘဲ နတ္သမီး ျဖစ္ရပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ လူ႔ဘဝျပန္ျဖစ္ေတာ့ ဘုရင့္သမီးျဖစ္ၿပီးမွ ေယာက်္ားဘဝကို ျပန္ရပါတယ္။ အဲဒီလို ပါရမီရွင္ေတြေတာင္ ေဖာက္ျပန္တ့ဲ အက်ိဳးေၾကာင့္ အျပစ္ဒဏ္ခံရေၾကာင္း ဗုဒၶဘာသာမွာ အက်ိဳးအျပစ္ေတြ ပါရွိပါတယ္။

 

ခရစ္ယာန္ဘာသာရဲ႕ သမၼာက်မ္းစာမွာေတာ့ “သူ႔မယားကို ျပစ္မွားေသာသူသည္ မွားယြင္းေသာ မိန္းမႏွင့္ တကြ အေသသတ္ျခင္းကို ခံရမည္။” [ဝတ္ျပဳရာက်မ္း-၂၀း၁၀] လို႔ ေဖာက္ျပန္မႈကို တားျမစ္ထားသလို အေသသတ္ၿပီး အျပစ္ေပးဖို႔ ဆိုထားပါတယ္။ အစၥလာမ္တို႔ရဲ႕ ကုရန္အာန္က်မ္းမွာေတာ့ “ေဖာက္ျပန္က်ဴးလြန္သူ အမ်ိဳးသားျဖစ္ေစ၊ အမ်ိဳးသမီးျဖစ္ေစ တစ္ဦးခ်င္းကို ႀကိမ္ဒဏ္ေပးရမည္ (၂၄း၂)” လို႔ ေဖာက္ျပန္မႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဆိုထားပါတယ္။ ဟိႏၵဴဘာသာဝင္ေတြရဲ႕ ဘဂဝါဂီတက်မ္းမွာေတာ့ “ေဖာက္ျပန္တ့ဲ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ဟာ မိသားစုတန္ဖိုးကို ဖ်က္ဆီးရာေရာက္ၿပီး မိသားစုပ်က္စီးရာ ပ်က္စီးေၾကာင္း ရလဒ္ကို ျဖစ္ေစတယ္” လို႔ ေဖာက္ျပန္တ့ဲ အက်ိဳးအျပစ္ကို ဆိုထားပါတယ္။ အဲဒီလို ဘာသာအသီးသီးမွာ တားျမစ္တာေတြ၊ ခံစားရမယ့္ အက်ိဳးအျပစ္ေတြ ရွိေပမယ့္ “ငရဲဆိုတာခ်ိဳနဲ႔လား” လို႔ ဆိုရေလာက္ေအာင္ ငရဲဆိုတာကို မယံုလို႔ျဖစ္ေစ၊ မေၾကာက္လို႔ျဖစ္ေစ ဘာသာေရးအရ အျပစ္ဒဏ္ေတြကို မေၾကာက္လို႔ျဖစ္ေစ က်ဴးလြန္ခဲ့ရင္ေတာင္ တစ္လင္တစ္မယား ဥပေဒလို ဥပေဒအရ အေရးယူ အျပစ္ေပးခံရႏိုင္ပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ အခ်စ္ေရး ၊ အိမ္ေထာင္ေရး ခိုးေၾကာင္ခိုးဝွက္ျဖစ္ေစ၊ ေပၚတင္ျဖစ္ေစ ေဖာက္ျပန္လို႔ လူသိသြားတုိင္း အခ်စ္ေရး၊ အိမ္ေထာင္ေရး အဆင္မေျပတာေတြ၊ ကိုယ့္မိသားစု၊ ေဆြမ်ိဳး ၊ မိတ္ေဆြ အသိုင္းအဝိုင္းနဲ႔ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ စိတ္ပင္ပန္းဆင္းရဲစရာ၊ သိကၡာက် အရွက္ရစရာ လူမႈျပသ၁နာ ျဖစ္တာေတြ၊ ကို္ယ့္ကို အမ်ားက အထင္အျမင္ေသး ရွာင္ဖယ္ၾကဥ္တာေတြ၊ ကုိုယ့္ခ်စ္သူ အိမ္ေထာင္ဖက္နဲ႔ စကားမ်ားရန္ျဖစ္လို႔ ဓား၊ ကတ္ေၾကး၊ တုတ္ တစ္ခုခုနဲ႔ ထိုးႏွက္ခံရတာေတြဟာ ေဖာက္ျပန္တ့ဲ ေယာက်္ားျဖစ္ေစ၊ မိန္းမျဖစ္ေစ ႀကံဳေတြ႔ရတတ္တ့ဲ အျပစ္ဒဏ္၊ ဆိုးက်ိဳးေတြ ျဖစ္ေပမယ့္အခ်စ္ေရး ၊ အိမ္ေထာင္ေရး ေဖာက္ျပန္မႈေတြ ဆက္လက္ က်ဳးလြန္ေနၾကသလို ခ်စ္သူနဲ႔ အိမ္ေထာင္ရွင္ၾကား ေဖာက္ျပန္မႈေၾကာင့္ျဖစ္တ့ဲ လူမႈေရး ျပသ၁နာေတြ၊ အမႈအခင္းေတြ ဟာလည္း မီဒီယာအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ မၾကာခဏ ၾကားသိျမင္ေတြ႕ေနရပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ တကယ္စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းၿပီး ေမးရမွာက ဘာသာေရး၊ လူမႈေရးအရေရာ တရားဥပေဒအရပါ အျပစ္ဒဏ္ေတြ၊ ဆိုးက်ိဳးေတြ ခံရႏိုင္ေပမယ့္ အဲဒါေတြကို ဂ႐ုမစိုက္ မေၾကာက္ဘဲ အခ်ိဳ႕ ခ်စ္သူ ဒါမွမဟုတ္ အိမ္ေထာင္ဖက္ရွိတ့ဲ ေယာက်္ားေတြ၊ မိန္းမေတြ အေနနဲ႔ ကိုယ့္ခ်စ္သူ၊ အိမ္ေထာင္ဖက္ မဟုတ္တ့ဲ အျခားသူတစ္ေယာက္ေယာက္ကို ေတြ႕တိုင္း ဘာေၾကာင့္ငမ္းတတ္၊ ရိသဲ့ဲသဲ့လုပ္ၿပီး ေပြရႈပ္တတ္၊ ေဖာက္ျပန္တတ္ၿပီး အခ်ိဳ႕ေယာက်္ားေတြ၊ မိန္းမေတြ ဘာေၾကာင့္ မေဖာက္ျပန္ဘဲ အခ်စ္ေရး ၊ အိမ္ေထာင္ေရး တည္ၿမဲသလဲဆိုတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေမးခြန္းေတြ အတြက္ အေျဖသိရေအာင္ အိမ္ေထာင္ေရး ေဖာက္ျပန္တတ္တ့ဲ လူ႔သဘာဝကို မႏုသ၁ေဗဒ၊ စိတ္ပညာနဲ႔ နာဗ္ေၾကာသိပၸံအရ ေလ့လာေတြ႕ရွိထားတာေတြကို ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္…။

 

*** မႏုသ၁ေဗဒနဲ႔ စိတ္ပညာကေျပာတ့ဲ ေဖာက္ျပန္မႈ

 

ဘာသာေရး၊ လူမႈေရးရႈေထာင့္အရ သူတစ္ပါး သားမယားနဲ႔ ေဖာက္ျပန္တာဟာ အျပစ္ျဖစ္ေပမယ့္ အခ်ိဳ႕ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထံုးစံေတြအရ အျပစ္မဟုတ္ဘဲ ေဖာက္ျပန္တယ္လို႔လည္း မယူဆပါဘူး။ အာတိတ္ေဒသမွာေနတ့ဲ အိုင္ႏူ (Inuit) အက္စ္ကီးမိုး လူမ်ိဳးေတြမွာ မယားျဖင့္ ဧည့္ဝတ္ျပဳျခင္းဆိုတ့ဲ ဓေလ့ထံုးစံ တစ္ခုရွိပါတယ္။ အဲဒီဓေလ့ထံုးစံအရ လင္ေယာက်္ားျဖစ္သူက သူနဲ႔ အမဲလိုက္ေဖာ္ရဲ႕ ခင္မင္မႈကို ခိုင္မာေစဖို႔ မယားကခြင့္ျပဳရင္ အဲဒီလူကိုသူ႕မယားနဲ႔ လိင္ေျဖေဖ်ာ္ခြင့္ ေပးရပါတယ္။ သံုးဦးသံုးဖလွယ္ သေဘာတူရင္ အမဲလိုက္ေဖာ္က မိတ္ေဆြမယားနဲ႔ ရက္ေပါင္းမ်ားစြာ ခ်စ္တင္းေႏွာ ႏိုင္ပါတယ္။ အိုင္ႏူ အမ်ိဳးသမီးေတြ အေနနဲ႔လည္း အဲဒီလို ကိုယ့္ေယာက်ာ္းမွတစ္ပါး အျခားသူနဲ႔ ခ်စ္တင္းေႏွာတာကို မိတ္ေဆြဆက္ဆံေရး ခိုင္မာေစဖို႔ အဖိုးတန္ေပးဆပ္ျခင္းလို႔ ျမင္ၾကပါတယ္။ ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားက ကိုဖ္ယား (Kofyar) လူမ်ိဳးေတြကေတာ့ “ေဖာက္ျပန္မႈ” ကို တစ္မ်ိဳးအဓိပၸာယ္ ဖြင့္ပါတယ္။

 

လင္ေယာက္်ား တစ္ေယာက္နဲ႔ ေက်နပ္ေရာင့္ရဲမႈ မရွိတ့ဲ မိန္းမဟာ ကြာရွင္းျပတ္စဲလိုတ့ဲ ဆႏၵမရွိရင္ တရားဝင္ အပိုၾကင္ရာ (Extra Lover) ယူႏိုင္႐ံုမက လင္ေယာက်္ားရဲ႕ အိမ္ၿခံေျမ ပိုင္နက္အတြင္းမွာ ေျပာင္က်က် ေနထိုင္ခြင့္ ရွိပါတယ္။ မိန္းမေတြ သာမကဘဲ ေယာက်္ားေတြလည္း အဲဒီလိုထားခြင့္ ရွိပါတယ္။ အဲဒီလို ဘာသာေရး၊ လူမႈေရး၊ ဥပေဒေတြနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ ထံုးစံေတြအရ တားျမစ္တာေတြ၊ ခြင့္ျပဳတာေတြေၾကာင့္ ေဖာက္ျပန္တာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ မႏုသ၁ေဗဒ ပညာရပ္အရ လူ႔သဘာဝ လိင္ပိုင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးခံစားလိုမႈ (Sexual Variety) ကို ရွင္းျပႏိုင္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ ေယာက်္ား တစ္ေယာက္ဟာ မိန္းမတစ္ေယာက္နဲ႔ ေပါင္းသင္းရာကေန ကေလးႏွစ္ေယာက္ရခ့ဲရင္ မ်ိဳးဗီဇသေဘာအရ သူ႔ကိုယ္သူ မ်ိဳးပြားၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ ေနာက္ထပ္ မိန္းမေတြနဲ႔ ေဖာက္ျပန္ၿပီး ေနာက္ထပ္ ကေလးႏွစ္ေယာက္ ထပ္ရရင္ သူဟာ ေနာက္မ်ိဳးဆက္ ေပးေဆာင္မႈကို ႏွစ္ဆတိုးေစတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အမ်ိဳးမ်ိဳးခံစားမႈကို ရွာေဖြရင္ ကေလးေတြပိုရမွာျဖစ္ၿပီး သူ႕ကေလးေတြ ရွင္သန္လာရာကေန သစ္လြင္တ့ဲ ၾကန္အင္ေတြကို ရွာေဖြတ့ဲ ဘယ္ဂ်င္းမ်ိဳးကိုမဆို ေနာက္မ်ိဳးဆက္ဆီ လႊဲေျပာင္းေပးပါတယ္။ အဲဒီလို သစ္လြင္တ့ဲ ၾကန္အင္ကို ရွာေဖြတာကေတာ့ လူသားရဲ႕ လိင္ပိုင္းဆန္းသစ္မႈ လိုအင္ေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမ့ဲ မိန္းမေတြမွာေတာ့ သေႏၶေဆာင္ႏိုင္တ့ဲ အေရအတြက္က အကန္႔အသတ္ ရွိတ့ဲအတြက္ သစ္လြင္တ့ဲ ၾကန္အင္ရွာေဖြဖို႔ သူတို႕ဇီဝသေဘာအရ ေစ့ေဆာ္မႈ နည္းပါးပါတယ္။

 

မႏုသ၁ေဗဒပညာရွင္ ေဒါနယ္ဆိုင္မြန္အဆိုအရ အဲဒီလို “လိင္ဆိုင္ရာစိတ္ပညာ” ကြဲျပားျခားနားမႈ ေတြဟာ အမဲလိုက္ သစ္ျမစ္သစ္ဥရွာေဖြတ့ဲ သမိုင္းဦးဇာစ္ျမစ္ကေန ေပါက္ဖြားလာတာလို႔ ဆိုပါတယ္။ မေရတြက္ႏိုင္တ့ဲ ႏွစ္သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ျဖတ္သန္းလာခ့ဲရာမွာ ေယာက်ာ္းေတြက မိန္းမေတြထက္ လိင္ပိုင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးခံစားလိုမႈ ပိုမိုျပည့္ဝေနသလို ရင္ေသြးေတြ ပိုမိုထုတ္လုပ္ေပးႏိုင္တယ္။ အဲဒီလိုနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕မ်ိဳး႐ိုးဗီဇ ပမာဏ ႀကီးမားလာေစတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေရွးေခတ္ ဘိုးေဘးေယာက်္ားေတြ ကိုယ့္လက္တြဲေဖာ္မွ တစ္ပါး အျခားသူနဲ႔ တြဲခုတ္တတ္တာဟာ သဘာဝနဲ႔ အလိုက္သင့္ျပဳမႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမ့ဲ ေရွးေခတ္ဘိုးေဘး မိန္းမေတြရဲ႕ အဓိက ရည္မွန္းခ်က္ကေတာ့ ကိုယ္အပါအဝင္ ကိုယ့္ကေလးေတြရဲ႕ဘဝကို အကာအကြယ္ေပး အာမခံေပးမယ့္သူကို ရွာေဖြဖို႔ပါ။ ဒါေၾကာင့္ မႏုသ၁ေဗဒနဲ႔ ဆင့္ကဲစိတ္ပညာအရ ေယာက်္ားေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕လိင္ပိုင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးခံစားလိုမႈ၊ လိင္ပိုင္းဆန္းသစ္မႈ လိုအင္နဲ႔ သူတို႔ရဲ႕မ်ိဳးဗီဇေတြ ျဖန္႔ျဖဴးဖို႔ တိတ္တိတ္ပုန္း ခ်စ္တင္းေႏွာ ေဖာက္ျပန္ၾကတာျဖစ္ၿပီး မိန္းမေတြကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ ဘဝရပ္တည္ေရးအတြက္ ပစၥည္းဥစၥာေတြနဲ႔ ဝန္ေဆာင္ေထာက္ပ့ံမႈ အရင္းအျမစ္ေတြ ရပိုင္ဖို႔ ေဖာက္ျပန္ၾကတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕မိန္းမေတြက ေယာက်္ားတစ္ေယာက္ ဆီကေန ရႏိုင္သမွ် အက်ိဳးေက်းဇူးေတြ ခံစားစံစားဖို႔ အဲဒီေယာက်္ားအေပၚ ႏိႈင္းရ သေဘာအရပိုၿပီး သစၥာေစာင့္သိ ၾကပါတယ္။ အခ်ိဳ႕မိန္းမေတြကေတာ့ ခိုးေၾကာင့္ခိုးဝွက္ ခ်စ္တင္းေႏွာမႈမွာ ပါဝင္ၿပီး ေယာက်္ားတစ္ဦးစီကေန ဘဝရပ္တည္ေရးအတြက္ အရင္းအျမစ္ေတြ ရရွိပိုင္ဆိုင္လာၾကပါတယ္။ တစ္နည္းေျပာရရင္ ေယာက်္ားျဖစ္ေစ၊ မိန္းမျဖစ္ေစ တစ္လင္တစ္မယား စနစ္ေရာ အိမ္ေထာင္ေရး ေဖာက္ျပန္မႈပါ ေဖာ္ျပတ့ဲ အေျခအေနမွာ ရွိပါတယ္။

 

*** ဦးေႏွာက္ကေျပာတ့ဲ ေဖာက္ျပန္မႈ

 

လူေတြရဲ႕ အျပဳအမႈေတြကို ဖန္တီးပံုေဖာ္တ့ဲ ဦးေႏွာက္နဲ႔ အာ႐ံုေၾကာေတြရဲ႕ အလုပ္လုပ္ပံုကို ေလ့လာတ့ဲ နာဗ္ေၾကာသိပၸံ (Neuroscience) အရေတာ့ အခ်ိဳ႕လူေတြ ေဖာက္ျပန္ၿပီး အခ်ိဳ႕လူေတြ မေဖာက္ျပန္ဘဲ တစ္လင္တစ္မယား စနစ္ က်င့္သံုးတာဟာ ဦးေႏွာက္ထဲက ေအာက္ဆီတိုစင္(Oxytocin)ရဲ႕ သက္ေရာက္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္ဆိုတာ ေလ့လာေတြ႕ရွိခ့ဲပါတယ္။

 

ေအာက္ဆီတိုစင္ဆိုတာ စြမ္းအားျမင့္တ့ဲ ေဟာ္မုန္းတစ္မ်ိဳးျဖစ္ၿပီး ဦးေႏွာက္ထဲမွာ နာဗ္ေၾကာပို႔ပစၥည္း (Neurotransmitter)အျဖစ္ လုပ္ေဆာင္ပါတယ္။ ခ်စ္တ့ဲသူတစ္ေယာက္ကို နမ္းတ့ဲအခါနဲ႔ ဖက္တ့ဲအခါမွာ ေအာက္ဆီတုိစင္ ပမာဏ ျမင့္မားလာတတ္ၿပီး အထူးသျဖင့္ ႏို႔တိုက္တ့ဲအခါ၊ လိင္ဆက္ဆံတ့ဲအခါနဲ႔ ကေလးေမြးတ့ဲအခါေတြမွာ အဲဒီေဟာ္မုန္းဓာတ္ အႀကီးအက်ယ္ ႏိုးၾကြလာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေအာက္ဆီတိုစင္ကို “အေပြ႕အဖက္ ေဟာ္မုန္း”၊ “အခ်စ္ေဆး”၊ “ကိုယ္က်င့္တရား ေမာ္လီက်ဴး” ဆိုၿပီး အမည္အမ်ိဳးမ်ိဳး ေခၚၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

 

ေအာက္စင္တိုစင္ရဲ႕ သက္ေရာက္မႈကို သိပၸံပညာရွင္ေတြက ေလ့လာမႈတစ္ခု လုပ္ခ့ဲပါတယ္။ အဲဒီစမ္းသပ္မႈမွာ စမ္းသပ္ခံ အမ်ိဳးသားေတြအခ်ိဳ႕ရဲ႕ ႏွာေခါင္းမွာ ေအာက္ဆီတုိစင္အစစ္ပါတ့ဲ စပေရးဖ်န္းလိုက္ၿပီး အစမ္းသပ္ခံ အခ်ိဳ႕ကိုေတာ့ အာနိသင္မရွိတ့ဲ စပေရးဖ်န္းလိုက္ပါတယ္။ အစမ္းသပ္ခံထဲမွာ အခ်ိဳ႕က ခ်စ္သူ ၊ ဒါမွမဟုတ္ အိမ္ေထာင္ဖက္ တစ္ဦးတည္းကိုသာ တြဲတ့ဲ တစ္လင္တစ္မယား စနစ္ က်င့္သံုးသူေတြျဖစ္ၿပီး အခ်ိဳ႕ကေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီစမ္းသပ္ခံ အမ်ိဳးသားအားလံုးကို ဆြဲေဆာင္မႈ အလြန္ရွိတ့ဲ မိန္းကေလးတစ္ေယာက္နဲ႔ ေတြ႕ေပးပါတယ္။ အဲဒီအမ်ိဳးသမီးကို ခ်ဥ္းကပ္ၿပီး ငမ္းၾက၊ ပိုးပန္းၾကမယ့္အစား ေအာက္ဆီတိုစင္ အစစ္ ထိေတြ႕ထားတ့ဲ၊ တစ္လင္တစ္မယား စနစ္က်င့္သံုးတ့ဲ အမ်ိဳးသားေတြဟာ အာနိသင္မရွိတ့ဲေဆးကို ထိေတြ႕ထားတ့ဲ အမ်ိဳးသားေတြနဲ႔ယွဥ္ရင္ ဆြဲေဆာင္မႈရွိတ့ဲ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ ခပ္တန္းတန္းေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ တစ္ကို္ယ္ေရ တစ္ကာယ သမားေတြအေပၚမွာေတာ့ ေအာက္ဆီတိုစင္က လံုးဝသက္ေရာက္မႈ မရွိပါဘူး။

 

တစ္နည္းေျပာရရင္ ပိုင္ရွင္ရွိတ့ဲ အမ်ိဳးသားေတြရဲ႕ ႏွာေခါင္းကို ေအာက္ဆီတိုစင္နဲ႔ ထိေတြ႕လိုက္တာဟာ ကိုယ့္လက္တြဲေဖာ္ အေပၚသစၥာရိွမႈ၊ တစ္နည္း တစ္လင္တစ္မယား စနစ္ကို တြန္းအားေပးေလ့ ရွိပါတယ္။ ဒီရွာေဖြေတြ႕ရွိမႈကို ဒတ္ရွ္လူမ်ိဳး သိပၸံပညာရွင္ Carsten de Dreu ဦးေဆာင္ပံ့ပိုးမႈနဲ႔ သိခ့ဲရတာပါ။ သူက “ေအာက္ဆီတိုစင္ဟာ အုပ္စုထဲက အဖြဲ႕ဝင္တိုင္းအေပၚ ယံုၾကည္မႈတိုးလာေစၿပီး ျပင္ပက လူေတြအေပၚမွာေတာ့ သက္ေရာက္မႈ မရွိဘူး” လို႔ ဆိုပါတယ္။ အခုစမ္းသပ္မႈမွာပါတ့ဲ ဆြဲေဆာင္မႈရွိတ့ဲ အမ်ိဳးသမီးက ျပင္ပကလူပါ။ ဒီစိတ္ဝင္စားစရာ အလြန္ေကာင္းတ့ဲ စမ္းသပ္ေတြ႕ရွိမႈက ဘာကိုျပေနသလဲဆိုေတာ့ “ေအာက္ဆီတိုစင္ဟာ အမ်ိဳးသားေတြကို သူ႕အေဖာ္ဆီက ထြက္မသြားေအာင္ ဟန္႔တားေပးတယ္” ဆိုတ့ဲအခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ပိုၿပီးစိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းတာက ဦးေႏွာက္ထဲက ဓာတ္ပစၥည္းေတြ (Chemicals)ဟာ တိရစၦာန္ေတြရဲ႕ အျပဳအမူေတြတင္မက လူေတြရဲ႕ အျပဳအမူေတြကိုပါ လႊမ္းမိုးႏိုင္တယ္ဆိုတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ႕ အျပဳအမူေတြအေပၚ ဆင္ျခင္တံုတရား အျပည့္နဲ႔ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ျခင္းမရွိဘဲ ဦးေႏွာက္နဲ႔ နာဗ္ေၾကာေတြက ထိန္းခ်ဳပ္လုပ္ေဆာင္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ လြန္ခ့ဲတ့ဲ ၁၅ ႏွစ္တာ ကာလတစ္ေလွ်ာက္ စုေဆာင္းခ့ဲတ့ဲ အေထာက္အထားေတြ အရလည္း ဦးေႏွာက္ထဲက ႏ်ဴရြန္ (Neuron)ေတြၾကား ဓာတ္ပစၥည္းေတြ ဆက္သြယ္မႈက လူေတြရဲ႕ အျပဳအမူေတြကို တစ္ဖက္ ေစာင္းနင္းျဖစ္ေစႏိုင္တာ ေတြ႕ရပါတယ္။ အဲဒီဓာတ္ပစၥည္းေတြထဲမွာ ေအာက္ဆီတိုစင္လည္း တစ္ခုအပါအဝင္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက သိပၸံပညာရပ္အရ တစ္လင္တစ္မယား စနစ္က်င့္သံုးတ့ဲ ဘယ္သူမဆို ငွက္ျဖစ္ေစ၊ ၾကြက္ျဖစ္ေစ၊ လူျဖစ္ေစ လူမႈေရးအရ ဆက္ဆံရတ့ဲ ျပင္ပက ဘယ္သူနဲ႔မဆို ေဖာက္ျပန္ႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ကိုယ့္ၾကင္ေဖာ္အေပၚ သစၥာ အရမ္းရွိတယ္ဆိုတ့ဲ ၾကြက္နဲ႔ဆင္တ့ဲ ဗိုး(Vole)ဆိုတ့ဲ အေကာင္ေလးေတြနဲ႔ စမ္းသပ္ခ်က္အရ ဗိုးအထီးေတြဟာ အျပင္မွာ ဗိုးအမေတြနဲ႔ေတြ႕ရင္ မိတ္လိုက္ရတာ ေပ်ာ္ေပမ့ဲ အခ်ိန္တန္ရင္ သူတို႔ၾကင္ေဖာ္ေတြရွိတ့ဲ အသိုက္အျမံဳကိုပဲ ျပန္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဗိုးေတြဟာ သူတို႔ၾကင္ေဖာ္နဲ႔ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာ ေဝးကြာေနရရင္ စိတ္မခ်မ္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ စိတ္ဖိစီးမႈနဲ႔ဆိုင္တ့ဲ CRF (Corticotropin Releasing Factor)ဆိုတဲ့ နာဗ္ေၾကာပို႔ပစၥည္း (Neurotransmitter)ဟာ ေဟာ္မုန္းတစ္မ်ိဳး ျဖစ္ၿပီး ကိုယ့္ၾကင္ေဖာ္နဲ႔ ေဝးေနရတ့ဲ အဖိုေတြမွာ လႈပ္ရွားလုပ္ေဆာင္ပါတယ္။ စိတ္မခ်မ္းမသာျဖစ္ေနတ့ဲ ဗိုးအထီးေတြမွာ အဲဒီ CRF စနစ္ဟာ ေသနတ္က မီးပြင့္သြားသလိုပဲ စိတ္ဖိစီးမႈေတြကို ႏိုးၾကြေအာင္လုပ္ပါတယ္။ အဲဒီ CRF ဟာလည္း တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ကို အားေပးပါတယ္။ တစ္နည္းေျပာရရင္ ကိုယ့္ၾကင္ေဖာ္နဲ႔ေဝးရင္ လြမ္းဆြတ္စိတ္ ဖိစီးမႈျဖစ္ေအာင္ လုပ္တ့ဲလက္သည္က CRF ပါ။ ဦးေႏွာက္ရဲ႕ဗဟိုခ်က္ အစိတ္အပိုင္းျဖစ္တ့ဲ Nucleus Accumbens ကေတာ့ အစားအစာ၊ လိင္ဆက္ဆံမႈ၊ ေငြေၾကးရရွိမႈ၊ လူေတြရဲ႕ အသိအမွတ္ျပဳမႈလို ဆုလာဘ္ (အသိအမွတ္ျပဳ ခ်ီးေျမွာက္ခံရတ့ဲ) ခံစားမႈကို လုပ္ေဆာင္ေပးပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ လူ႔ဦးေႏွာက္ဟာ ဓာတ္ပစၥည္းေတြက ထိန္းခ်ဳပ္တ့ဲ လွ်ပ္စည္းပတ္လမ္းေတြနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းထားတာပါ။ ဆြဲေဆာင္မႈရွိတ့ဲ အမ်ိဳးသား၊ ဒါမွမဟုတ္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ကို ေတြ႕တ့ဲ အခါတိုင္း “အဲဒီဆြဲေဆာင္မႈရွိတ့ဲ သူေလးနဲ႔ ခ်စ္တင္းေႏွာလိုက္ရရင္ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းမလဲ” လို႔ ဦးေႏွာက္ထဲက ဆုလာဘ္ လွ်ပ္စီးပတ္လမ္းက ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို ေျပာျပပါတယ္။ ဒါေပမ့ဲ ေအာက္ဆီတိုစင္နဲ႔ဆိုင္တ့ဲ လွ်ပ္စီးပတ္လမ္းကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ၾကင္ေဖာ္ေတြကို ဘယ္ေလာက္ခ်စ္ေၾကာင္း ေျပာျပပါတယ္။ CRF ကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ၾကင္ေဖာ္ေတြနဲ႔ ေဝးကြာေနတ့ဲအခါ ဘယ္ေလာက္ စိတ္မခ်မ္းသာေၾကာင္း ပံုေဖာ္ေပးပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ေဖာက္ျပန္တာ၊ တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ က်င့္သံုးတာ ၊ လိင္ဆက္ဆံတာေတြဟာ ဦးေႏွာက္ထဲက လွ်စ္စီးပတ္လမ္း အမ်ိဳးမ်ိဳးရဲ႕ ေမာင္းႏွင္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေနတာပါ။ အဲဒီေတာ့ ဆြဲေဆာင္မႈရွိတ့ဲ အမ်ိဳးသမီးကို မေတြ႕ခင္ အမ်ိဳးသားတစ္ေယာက္ကို ေအာက္ဆီတိုစင္နဲ႔ ထိေတြ႕ေပးရင္ အဲဒီအမ်ိဳးသမီးအေပၚ ေဖာက္ျပန္ခ်င္တ့ဲစိတ္ မရွိဘဲ ပံုမွန္အတိုင္းဆက္ဆံၿပီး ကိုယ့္ၾကင္ေဖာ္အေပၚပဲ သစၥာဆက္ရွိတယ္ ဆိုတာ ေတြ႕ရွိခ့ဲေပမယ့္ ေခ်ာေခ်ာလွလွ ဆြဲေဆာင္မႈရွိတ့ဲ မိန္းကေလးေတြနဲ႔ ေတြ႕တိုင္း ဖ်န္းရေအာင္ ေအာက္ဆီတိုစင္ဘူးကို အၿမဲေဆာင္ထားဖို႔ကလည္း မလြယ္ပါ။ အဲဒီေတာ့ တျခားနည္း မရွိေတာ့ဘူးလား ေမးစရာရွိပါတယ္။

 

“အမ်ိဳးသားေတြမွာ ေအာက္ဆီတိုစင္ ထုတ္လုပ္မႈကို ျမွင့္တင္ေပးတ့ဲ သိသာထင္ရွားတ့ဲ ဇီဝကမၼ လႈံ႕ေဆာ္ေပးတ့ဲ အရာကေတာ့ ခ်စ္တင္းေႏွာတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္” လို႔ နာဗ္ေၾကာ သိပၸံပညာရွင္ေတြျဖစ္တ့ဲ Larry Yong နဲ႔ Brian Alexander တို႔က ဆိုပါတယ္။ ကိုယ့္ၾကင္ေဖာ္နဲ႔ ခ်စ္တင္းေႏွာတာ၊ နမ္းတာ၊ ဖက္တာ၊ ၾကင္နာစြာ ပြတ္သပ္ေပးတာနဲ႔ ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ေထြရာေလးပါး စကားေျပာတာေတြဟာ ေအာက္ဆီတုိစင္ ျမင့္မားလာေအာင္ ကူညီေပးတယ္လို႔ Larry က ဆိုပါတယ္။

 

*** ႏွစ္ဖက္တီးမွ ျမည္တဲ့လက္ခုပ္

 

အဲဒီေတာ့ ဘာသာေရး၊ လူမႈေရး ၊ ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ ထံုးစံနဲ႔ တရားဥပေဒအရ ခြင့္ျပဳတာေတြ၊ တားျမစ္တာေတြ၊ အျပစ္ဒဏ္ေတြ ဘယ္လိုပဲရွိရွိ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဆန္းသစ္မႈလိုအင္ေၾကာင့္ ေယာက်္ားေတြမွာ ေဖာက္ျပန္တတ္တ့ဲ သဘာဝရွိၿပီး မိန္းမေတြမွာေတာ့ ဘဝရပ္တည္ေရးအတြက္ ပစၥည္းဥစၥာေတြနဲ႔ ဝန္ေဆာင္ေထာက္ပ့ံမႈ အရင္းအျမစ္ေတြ ရပိုင္ဖို႔ ေဖာက္ျပန္ တတ္ၾကတယ္လို႔ မႏုသ၁ေဗဒနဲ႔ စိတ္ပညာက ဆိုသလို ဦးေႏွာက္ထဲက ေအာက္ဆီတိုစင္လို နာဗ္ေၾကာပို႔ ပစၥည္းေတြရဲ႕ လႊမ္းမိုးမႈေၾကာင့္ ေဖာက္ျပန္တာ၊ သစၥာေစာင့္တည္တာေတြ ျဖစ္ေပၚလာတယ္ ဆိုတာလည္း သိခ့ဲရပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ လက္ခုပ္ဆိုတာ ႏွစ္ဖက္တီးမွ ျမည္တယ္ဆိုတဲ့အတိုင္း ေလ့လာမႈေတြ အရ ေဖာက္ျပန္မႈေတြဟာ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္လံုးအေပၚ မူတည္တယ္ဆိုတာ ထင္ရွားပါတယ္။ မႏုသ၁ေဗဒနဲ႔ ဆင့္ကဲ စိတ္ပညာေတြအရ လူ႔သဘာဝကိုယ္က ေဖာက္ျပန္တတ္တ့ဲ သေဘာရွိတယ္ဆိုေပမယ့္ နာဗ္ေၾကာသိပၸံအရ သိလာရတာေတြအရ ကိုယ့္ၾကင္ေဖာ္အေပၚ ယုယၾကင္နာ ဂ႐ုစိုက္မႈေတြဟာလည္း ကိုယ့္ၾကင္ေဖာ္အေပၚ သစၥာၿမဲၿမံေနေအာင္ ေထာက္ကူတယ္ဆိုတာ ျပသေနပါတယ္။

 

တကယ့္လက္ေတြ႕ ေဖာက္ျပန္မႈေတြမွာ ၾကည့္လိုက္ရင္လည္ အဲဒီအတိုင္း မွန္ကန္ေနတာကို ေတြ႕ရမွာပါ။ အခ်ိဳ႕မိန္းမေတြ အပ်ိဳဘဝတုန္းက ျပင္ျပင္ဆင္ဆင္ ေနေပမယ့္ အိမ္ေထာင္က်ၿပီးရင္ ျဖစ္ေစ၊ ကေလးရၿပီးရင္ ျဖစ္ေစ မျပင္မဆင္ ဖိုတီဖတ္သီ ျဖစ္သြားတာ၊ အစပိုင္းက ဂ႐ုစုိက္တာ ၾကင္နာယုယတာေတြ ရွိေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္း တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ေလ်ာ့လာတာ၊ လံုးဝဂ႐ုမစိုက္ မယုယ မၾကင္နာျဖစ္လာတာ၊ မိန္းမေတြအတြက္ အခ်ိဳ႕ေယာက်္ားေတြဟာ ကိုယ့္ဘဝအတြက္ လံုၿခံဳစိတ္ရတယ္လို႔ ထင္ရေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္းမွာ ထင္သလိုမဟုတ္တာ၊ ဒါမွမဟုတ္ ဘဝအတြက္ ပိုၿပီးလံုၿခံဳစိတ္ခ် အာမခံခ်က္ ပိုရွိႏိုင္တယ္လို႔ ထင္တ့ဲသူ ေတြ႕လာရတာေတြဟာ ေဖာက္ျပန္မႈကို ျဖစ္ေစတ့ဲ အေၾကာင္းရင္းေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူ႕သဘာဝအရ ေယာက်္ားးျဖစ္ေစ၊ မိန္းမျဖစ္ေစ ေဖာက္ျပန္တတ္တ့ဲ သေဘာရွိေပမယ့္ ေဖာက္ျပန္မႈကို ျဖစ္ေစတ့ဲ အေၾကာင္းရင္းေတြကို သိထားၿပီး ဆင္ျခင္လုပ္ေဆာင္ ႏိုင္ၾကရင္ သာယာခ်မ္းေျမ႕ၿပီး သစၥာရွိတည္ၿမဲတ့ဲ အခ်စ္ေရးနဲ႔ အိမ္ေထာင္ေရး ျဖစ္ႏိုင္ပါေၾကာင္း ေရးသားလိုက္ရပါတယ္။

 

ၿဖိဳးေ၀ ( မဟာ၀ိဇၨာ )

The Ladies News

No comments: