ကခ်င္ျပည္နယ္
ကန္ပိုင္တည္ၿမိဳ႕ အနီးမွ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ထိန္းခ်ဳံခ႐ိုင္ ကူ႐ံုးၿမိဳ႕ဘက္သုိ႔
သစ္မ်ားတင္ေဆာင္သြားသည္ကို ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေမလအတြင္းက ေတြ႕ရစဥ္
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကို
သစ္ေရာင္းခ်ခြင့္၊ သစ္စိုက္ပ်ဳိးခြင့္ႏွင့္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ သစ္ကုန္သြယ္မႈ
တရား၀င္ျဖစ္ရန္ ခြင့္ျပဳမည့္ နားလည္မႈ စာခြၽန္လႊာေရးထုိးေရး
ေဆာင္ရြက္ေနမႈမ်ားမွာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိသည့္အျပင္
အခ်ိန္မတိုင္ေသးေၾကာင္းႏွင့္ ျမန္မာ့အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား
ပါ၀င္ခြင့္အတြက္ လက္မွတ္ထိုးသည့္ အဖြဲ႕အစည္းေပါင္း ၁၄၀ ခန္႔ ရွိလာ
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံႏွင့္ သစ္တရား၀င္ ေရာင္းခ်မႈအတြက္ နားလည္မႈ စာခြၽန္လႊာ ေရးထုိးရန္ တ႐ုတ္-ျမန္မာ ႏွစ္ႏုိင္ငံ အစိုးရမ်ားအၾကား ႀကိဳးပမ္းမႈမွာ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ပါ၀င္ခြင့္ ရွိမေနသည့္အျပင္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား၌ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဟူ၍ အစိုးရအဖြဲ႕၀င္မ်ားသာ ပါ၀င္ေနသည္မွာ အခ်ိန္မတိုင္ေသးေၾကာင္းႏွင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ လုပ္ေဆာင္ရန္ ေတာင္းဆုိမႈ အေနျဖင့္ အဆုိပါ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈကုိ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ေနသည့္ အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္သည့္ Global Environmental Institute ၏ Blue Moon Fund သုိ႔ စာေရးသားေပးပုိ႔ ေတာင္းဆုိသြားမည့္ လႈပ္ရွားမႈအတြက္ ပါ၀င္ေတာင္းဆိုမည့္ အဖြဲ႔အစည္းေပါင္း ၁၄၀ ခန္႔ ရွိလာၿပီျဖစ္ေၾကာင္း အဆုိပါ Campaign ကုိ ပါ၀င္လႈပ္ရွားသူမ်ားထံမွ ဇန္န၀ါရီ ၁၀ ရက္တြင္ သိရသည္။
Blue Moon Fund တာ၀န္ရွိသူမ်ားသုိ႔ ဇန္န၀ါရီ ၁၀ ရက္တြင္ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ စုိးရိမ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ စာေရးသားေပးပုိ႔ရန္ ေမွ်ာ္မွန္းထားသည့္ အစီအစဥ္အတြက္ ဇန္န၀ါရီ ၁၀ ရက္ နံနက္အထိ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္း ၁၃၆ ဖြဲ႕က ေထာက္ခံလက္မွတ္ ေရးထုိးထားၿပီးျဖစ္ကာ ဇန္န၀ါရီ ၁၀ ရက္ ည ၁၂ နာရီအထိ ေစာင့္ဆိုင္းသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကြန္ရက္မွ ေဒၚခြန္ဂ်ာက ေျပာၾကားသည္။
“အခုလုပ္ေနတာက ႏွစ္ဖက္အစုိးရပဲ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈ မရွိဘူးလုိ႔ ျမင္တယ္။ အားလုံးကလည္း ဒီလုိမ်ဳိး လုပ္တယ္ဆုိရင္ ျပႆနာေတြ ျဖစ္လာႏုိင္တယ္ ဆုိၿပီးေတာ့ အကုန္လုံး ပါ၀င္ခြင့္အတြက္ လုပ္ေပးပါလုိ႔ ေတာင္းဆုိလာတဲ့အတြက္ လုပ္ေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ Blue Moon Fund ကေတာ့ ႏွစ္ဖက္အစုိးရ အဖြဲ႕ေတြ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ပံ့ပုိးေပးတဲ့ အဖြဲ႕ေပါ့။ တရား၀င္ ျဖစ္လာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အခုလုိမ်ဳိး အဖြဲ႕အစည္းေတြ ပုိၿပီးေတာ့ ပါ၀င္မႈ ရလာမယ္ဆုိရင္ သူတုိ႔နဲ႔ ညႇိႏႈိင္းၿပီးေတာ့ ဘယ္လုိအကာအကြယ္ ေပးႏုိင္မလဲ။ ဘယ္လုိ ေတာင္းဆုိမလဲ ဆုိတာကုိ အားလုံးေျပာဆုိ ေဆြးေႏြးလုိ႔ရမယ္။ တကယ္လုိ႔ ဒီႏွစ္ဦး ႏွစ္ဖက္ကပဲ ေဆြးေႏြးၿပီးၿပီးသြားမယ္ဆုိရင္ ဘာမွမသိလုိက္ဘဲနဲ႔ ၿပီးသြားမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အားလုံးက ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိေအာင္ လုပ္ေပးပါလုိ႔ ေျပာတဲ့သေဘာပါ” ဟု အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုမွ မထက္ထက္က ဆိုသည္။
ယခုအခ်ိန္တြင္ သစ္ခြဲစိတ္၊ သစ္ေခ်ာထည္ လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ စုိက္ခင္းလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ ျမန္မာ-တ႐ုတ္ ႏွစ္ဦးသေဘာတူ နားလည္မႈ စာခြၽန္လႊာ ျပင္ဆင္ထားၿပီး ျဖစ္ေနသည္။
“ဒီကိစၥက ေဆြးေႏြးခဲ့တာ ၾကာေပါ့။ ၾကာေပမယ့္ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္းေတြက လံုး၀ပါ၀င္ခြင့္ မရွိဘူး။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲေတြကို တက္ေရာက္သူက အျပင္က ႏိုင္ငံျခားသားေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ ျမန္မာဆိုလို႔ အစိုးရဘက္ကပဲ ပါတယ္။ အဲဒီလို တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ဆိုးလာတာ ျမန္မာဘက္က သစ္ကိုေရာင္းခ်မယ္။ သစ္ကို ေရာင္းခ်တဲ့အခါမွာ အေခ်ာထည္ မဟုတ္ဘဲ သစ္လံုးကို အလံုးျပတ္ သယ္မယ္ဆိုတာမ်ဳိး ျဖစ္လာတယ္။ အဲဒီလိုလုပ္ၿပီးရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ သစ္ျပန္စိုက္ေပးရမယ္။ အဲဒီလို သစ္စိုက္ရမယ္ဆိုေတာ့ သစ္စိုက္ခင္းပါ ျဖစ္လာမယ့္ သေဘာေပါ့” ဟု ေဒၚခြန္ဂ်ာက ဆုိသည္။
ျမန္မာဘက္မွ သစ္အလုံးလုိက္ တင္ပုိ႔မႈကုိ ပိတ္ပင္ထားသျဖင့္ တ႐ုတ္ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားအေနႏွင့္ သစ္အလုံးလုိက္ မဟုတ္ဘဲ သစ္ခြဲသား၊ သစ္ေခ်ာထည္ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္သာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံႏုိင္မည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း တရားဥပေဒ စုိးမုိးမႈ အပုိင္းအရ ၾကည့္မည္ဆုိလွ်င္ ေျမယာႏွင့္ ဓေလ့ထုံးတမ္းဆုိင္ရာ ရပုိင္ခြင့္မ်ား၊ အစုိးရႏွင့္ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႕မ်ားၾကား အုပ္ခ်ဳပ္မႈပုိင္းဆုိင္ရာ ပဋိပကၡမ်ားကုိ ထည့္သြင္း စဥ္းစားထားျခင္း မရွိေၾကာင္း၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ တ႐ုတ္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ား အေနျဖင့္ ေျမယာသိမ္းဆည္းျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ျပႆနာမ်ား ေပၚေပါက္ခဲ့ဖူးသျဖင့္ ယခုကဲ့သုိ႔ သစ္အေခ်ာထည္စက္႐ုံ လုပ္ငန္းမ်ား အထူးသျဖင့္ စုိက္ခင္းမ်ား တည္ေထာင္ျခင္းျဖင့္ အလားတူ ေျမယာျပႆနာ မ်ားအျပင္ ပုိမုိဆုိးရြားေသာ ျပႆနာမ်ား ေပၚေပါက္လာမည္ကုိလည္း ပူပန္စုိးရိမ္မႈမ်ားစြာ ျဖစ္မိေၾကာင္း Blue Moon Fund မွ တာ၀န္ရွိသူမ်ားထံသုိ႔ ေပးပုိ႔မည့္စာတြင္ ထည့္သြင္း ေရးသားထားသည္။
၂၀၀၂ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အထိ Close Forest ဟုေခၚဆိုသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ တစ္၀န္းရွိ ပိန္းပိတ္ေနသည့္ သစ္ေတာေကာင္းမ်ားကို ေလ့လာခဲ့ရာ ၁၀ ႏွစ္အတြင္း သစ္ေတာဆံုး႐ံႈးမႈမွာ ဟက္တာေပါင္း ၂ ဒသမ၂ ဘီလ်ံေက်ာ္ ရွိသည္ဟု စိမ္းလန္းအမိေျမ၏ ဥကၠ႒ ဦး၀င္းမ်ဳိးသူက ေျပာၾကားသည္။ ထိုသို႔ ျပဳန္းတီးရာတြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ စစ္ကိုင္းတိုင္း ေဒသႀကီး အစရွိသည့္ ေဒသမ်ားမွာ သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈ အမ်ားဆံုး ျဖစ္ေနသည္။
၂၀၀၂ ခုႏွစ္တြင္ ေလ့လာခ်က္အရ သစ္ေတာ ဟက္တာေပါင္း ၁၈၆၂၉၃၀၉ ဒသမ ၂၅ ရွိၿပီး ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ သစ္ေတာ ဟက္တာေပါင္းမွာ ၁၆၃၄၉၃၀၈ ဒသမ ၁၆ သာက်န္ရွိေတာ့ၿပီး သစ္ေတာ ဆံုး႐ံႈးမႈ ပမာဏမွာ ၂၂၈၀၀၀၁ ဒသမ ၀၀၉ အထိ ျဖစ္ေပၚေနၿပီး စုစုေပါင္း သစ္ေတာဆံုး႐ံႈးမႈမွာ ၁၂ ဒသမ ၂ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ရွိေနသည္ဟု ဦး၀င္းမ်ဳိးသူက ေျပာၾကားသည္။
တရားမ၀င္ႏွင့္ တရား၀င္ သစ္ခုတ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္တြင္ ၂၅၆၀၅၉၁၂ ဒသမ ၅၁ ဟက္တာမွ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ ၂၅၇၁၁၃၁၈ ဒသမ ၅၂ သာက်န္ရွိေတာ့ၿပီး ၁၁ ႏွစ္အတြင္း ၁၀၅၄၀၆ ဒသမ ၀၁ ဟက္တာ ေလ်ာ့နည္းသြားကာ ေရာ္ဘာ၊ ဆီအုန္းစသည့္ သစ္ေတာမ်ား အစားထိုး စိုက္ပ်ဳိးရန္ ခုတ္ယူမႈေၾကာင့္ ဟတ္တာေပါင္း ၅၇၀၉၄၅ ဒသမ ၇၅ ဟတ္တာ ဆံုး႐ံႈးခဲ့ေၾကာင္း ဦး၀င္းမ်ဳိးသူက ဆိုသည္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ အေနႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ သစ္မ်ားခိုးထုတ္ေနသျဖင့္ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္မွ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြင္း သစ္အလံုးလိုက္ ခိုးထုတ္မႈမွ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂ဒသမ ၇ ဘီလ်ံဖိုးခန္႔ အက်ဳိးအျမတ္ ရရွိခဲ့ကာ တမလန္းသစ္မ်ား ခိုးထုတ္၍ လက္လီႏွင့္ သစ္အေခ်ာထည္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲႏုိင္မႈေၾကာင့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ တစ္ခုတည္းမွာပင္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄ ဒသမ ၆ ဘီလ်ံဖိုးခန္႔အထိ အက်ဳိးအျမတ္ ရရွိႏိုင္ေၾကာင္း EIA မွ တြက္ခ်က္ထားသည္။ ထို႔ျပင္ ျမန္မာ့သစ္မ်ား ခိုးထုတ္၍ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အတြင္းရွိ သစ္မ်ားအား ထိန္းသိမ္းႏိုင္ခဲ့မႈေၾကာင့္ စက္တင္ဘာ ၇ ရက္က ထုတ္ျပန္သည့္ FAO ၏ ကမၻာ့သစ္ေတာ ျပန္လည္ဖံုးလႊမ္းမႈ ျမင့္တက္သည့္ ႏုိင္ငံမ်ားစာရင္းတြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ထိပ္ဆံုးမွ ရပ္တည္ႏုိင္ခဲ့ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ကမၻာ့သစ္ေတာ အမ်ားဆံုး ျပဳန္းတီးေနသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားစာရင္းတြင္ ကမၻာ့သစ္ေတာ ျပဳန္းတီးမႈ အဆိုးဆံုး ႏိုင္ငံအျဖစ္ ရပ္တည္ေနေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံႏွင့္ သစ္တရား၀င္ ေရာင္းခ်မႈအတြက္ နားလည္မႈ စာခြၽန္လႊာ ေရးထုိးရန္ တ႐ုတ္-ျမန္မာ ႏွစ္ႏုိင္ငံ အစိုးရမ်ားအၾကား ႀကိဳးပမ္းမႈမွာ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ပါ၀င္ခြင့္ ရွိမေနသည့္အျပင္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား၌ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဟူ၍ အစိုးရအဖြဲ႕၀င္မ်ားသာ ပါ၀င္ေနသည္မွာ အခ်ိန္မတိုင္ေသးေၾကာင္းႏွင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ လုပ္ေဆာင္ရန္ ေတာင္းဆုိမႈ အေနျဖင့္ အဆုိပါ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈကုိ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ေနသည့္ အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္သည့္ Global Environmental Institute ၏ Blue Moon Fund သုိ႔ စာေရးသားေပးပုိ႔ ေတာင္းဆုိသြားမည့္ လႈပ္ရွားမႈအတြက္ ပါ၀င္ေတာင္းဆိုမည့္ အဖြဲ႔အစည္းေပါင္း ၁၄၀ ခန္႔ ရွိလာၿပီျဖစ္ေၾကာင္း အဆုိပါ Campaign ကုိ ပါ၀င္လႈပ္ရွားသူမ်ားထံမွ ဇန္န၀ါရီ ၁၀ ရက္တြင္ သိရသည္။
Blue Moon Fund တာ၀န္ရွိသူမ်ားသုိ႔ ဇန္န၀ါရီ ၁၀ ရက္တြင္ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ စုိးရိမ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ စာေရးသားေပးပုိ႔ရန္ ေမွ်ာ္မွန္းထားသည့္ အစီအစဥ္အတြက္ ဇန္န၀ါရီ ၁၀ ရက္ နံနက္အထိ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္း ၁၃၆ ဖြဲ႕က ေထာက္ခံလက္မွတ္ ေရးထုိးထားၿပီးျဖစ္ကာ ဇန္န၀ါရီ ၁၀ ရက္ ည ၁၂ နာရီအထိ ေစာင့္ဆိုင္းသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကြန္ရက္မွ ေဒၚခြန္ဂ်ာက ေျပာၾကားသည္။
“အခုလုပ္ေနတာက ႏွစ္ဖက္အစုိးရပဲ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈ မရွိဘူးလုိ႔ ျမင္တယ္။ အားလုံးကလည္း ဒီလုိမ်ဳိး လုပ္တယ္ဆုိရင္ ျပႆနာေတြ ျဖစ္လာႏုိင္တယ္ ဆုိၿပီးေတာ့ အကုန္လုံး ပါ၀င္ခြင့္အတြက္ လုပ္ေပးပါလုိ႔ ေတာင္းဆုိလာတဲ့အတြက္ လုပ္ေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ Blue Moon Fund ကေတာ့ ႏွစ္ဖက္အစုိးရ အဖြဲ႕ေတြ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ပံ့ပုိးေပးတဲ့ အဖြဲ႕ေပါ့။ တရား၀င္ ျဖစ္လာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အခုလုိမ်ဳိး အဖြဲ႕အစည္းေတြ ပုိၿပီးေတာ့ ပါ၀င္မႈ ရလာမယ္ဆုိရင္ သူတုိ႔နဲ႔ ညႇိႏႈိင္းၿပီးေတာ့ ဘယ္လုိအကာအကြယ္ ေပးႏုိင္မလဲ။ ဘယ္လုိ ေတာင္းဆုိမလဲ ဆုိတာကုိ အားလုံးေျပာဆုိ ေဆြးေႏြးလုိ႔ရမယ္။ တကယ္လုိ႔ ဒီႏွစ္ဦး ႏွစ္ဖက္ကပဲ ေဆြးေႏြးၿပီးၿပီးသြားမယ္ဆုိရင္ ဘာမွမသိလုိက္ဘဲနဲ႔ ၿပီးသြားမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အားလုံးက ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိေအာင္ လုပ္ေပးပါလုိ႔ ေျပာတဲ့သေဘာပါ” ဟု အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုမွ မထက္ထက္က ဆိုသည္။
ယခုအခ်ိန္တြင္ သစ္ခြဲစိတ္၊ သစ္ေခ်ာထည္ လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ စုိက္ခင္းလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ ျမန္မာ-တ႐ုတ္ ႏွစ္ဦးသေဘာတူ နားလည္မႈ စာခြၽန္လႊာ ျပင္ဆင္ထားၿပီး ျဖစ္ေနသည္။
“ဒီကိစၥက ေဆြးေႏြးခဲ့တာ ၾကာေပါ့။ ၾကာေပမယ့္ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္းေတြက လံုး၀ပါ၀င္ခြင့္ မရွိဘူး။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲေတြကို တက္ေရာက္သူက အျပင္က ႏိုင္ငံျခားသားေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ ျမန္မာဆိုလို႔ အစိုးရဘက္ကပဲ ပါတယ္။ အဲဒီလို တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ဆိုးလာတာ ျမန္မာဘက္က သစ္ကိုေရာင္းခ်မယ္။ သစ္ကို ေရာင္းခ်တဲ့အခါမွာ အေခ်ာထည္ မဟုတ္ဘဲ သစ္လံုးကို အလံုးျပတ္ သယ္မယ္ဆိုတာမ်ဳိး ျဖစ္လာတယ္။ အဲဒီလိုလုပ္ၿပီးရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ သစ္ျပန္စိုက္ေပးရမယ္။ အဲဒီလို သစ္စိုက္ရမယ္ဆိုေတာ့ သစ္စိုက္ခင္းပါ ျဖစ္လာမယ့္ သေဘာေပါ့” ဟု ေဒၚခြန္ဂ်ာက ဆုိသည္။
ျမန္မာဘက္မွ သစ္အလုံးလုိက္ တင္ပုိ႔မႈကုိ ပိတ္ပင္ထားသျဖင့္ တ႐ုတ္ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားအေနႏွင့္ သစ္အလုံးလုိက္ မဟုတ္ဘဲ သစ္ခြဲသား၊ သစ္ေခ်ာထည္ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္သာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံႏုိင္မည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း တရားဥပေဒ စုိးမုိးမႈ အပုိင္းအရ ၾကည့္မည္ဆုိလွ်င္ ေျမယာႏွင့္ ဓေလ့ထုံးတမ္းဆုိင္ရာ ရပုိင္ခြင့္မ်ား၊ အစုိးရႏွင့္ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႕မ်ားၾကား အုပ္ခ်ဳပ္မႈပုိင္းဆုိင္ရာ ပဋိပကၡမ်ားကုိ ထည့္သြင္း စဥ္းစားထားျခင္း မရွိေၾကာင္း၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ တ႐ုတ္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ား အေနျဖင့္ ေျမယာသိမ္းဆည္းျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ျပႆနာမ်ား ေပၚေပါက္ခဲ့ဖူးသျဖင့္ ယခုကဲ့သုိ႔ သစ္အေခ်ာထည္စက္႐ုံ လုပ္ငန္းမ်ား အထူးသျဖင့္ စုိက္ခင္းမ်ား တည္ေထာင္ျခင္းျဖင့္ အလားတူ ေျမယာျပႆနာ မ်ားအျပင္ ပုိမုိဆုိးရြားေသာ ျပႆနာမ်ား ေပၚေပါက္လာမည္ကုိလည္း ပူပန္စုိးရိမ္မႈမ်ားစြာ ျဖစ္မိေၾကာင္း Blue Moon Fund မွ တာ၀န္ရွိသူမ်ားထံသုိ႔ ေပးပုိ႔မည့္စာတြင္ ထည့္သြင္း ေရးသားထားသည္။
၂၀၀၂ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အထိ Close Forest ဟုေခၚဆိုသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ တစ္၀န္းရွိ ပိန္းပိတ္ေနသည့္ သစ္ေတာေကာင္းမ်ားကို ေလ့လာခဲ့ရာ ၁၀ ႏွစ္အတြင္း သစ္ေတာဆံုး႐ံႈးမႈမွာ ဟက္တာေပါင္း ၂ ဒသမ၂ ဘီလ်ံေက်ာ္ ရွိသည္ဟု စိမ္းလန္းအမိေျမ၏ ဥကၠ႒ ဦး၀င္းမ်ဳိးသူက ေျပာၾကားသည္။ ထိုသို႔ ျပဳန္းတီးရာတြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ စစ္ကိုင္းတိုင္း ေဒသႀကီး အစရွိသည့္ ေဒသမ်ားမွာ သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈ အမ်ားဆံုး ျဖစ္ေနသည္။
၂၀၀၂ ခုႏွစ္တြင္ ေလ့လာခ်က္အရ သစ္ေတာ ဟက္တာေပါင္း ၁၈၆၂၉၃၀၉ ဒသမ ၂၅ ရွိၿပီး ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ သစ္ေတာ ဟက္တာေပါင္းမွာ ၁၆၃၄၉၃၀၈ ဒသမ ၁၆ သာက်န္ရွိေတာ့ၿပီး သစ္ေတာ ဆံုး႐ံႈးမႈ ပမာဏမွာ ၂၂၈၀၀၀၁ ဒသမ ၀၀၉ အထိ ျဖစ္ေပၚေနၿပီး စုစုေပါင္း သစ္ေတာဆံုး႐ံႈးမႈမွာ ၁၂ ဒသမ ၂ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ရွိေနသည္ဟု ဦး၀င္းမ်ဳိးသူက ေျပာၾကားသည္။
တရားမ၀င္ႏွင့္ တရား၀င္ သစ္ခုတ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္တြင္ ၂၅၆၀၅၉၁၂ ဒသမ ၅၁ ဟက္တာမွ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ ၂၅၇၁၁၃၁၈ ဒသမ ၅၂ သာက်န္ရွိေတာ့ၿပီး ၁၁ ႏွစ္အတြင္း ၁၀၅၄၀၆ ဒသမ ၀၁ ဟက္တာ ေလ်ာ့နည္းသြားကာ ေရာ္ဘာ၊ ဆီအုန္းစသည့္ သစ္ေတာမ်ား အစားထိုး စိုက္ပ်ဳိးရန္ ခုတ္ယူမႈေၾကာင့္ ဟတ္တာေပါင္း ၅၇၀၉၄၅ ဒသမ ၇၅ ဟတ္တာ ဆံုး႐ံႈးခဲ့ေၾကာင္း ဦး၀င္းမ်ဳိးသူက ဆိုသည္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ အေနႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ သစ္မ်ားခိုးထုတ္ေနသျဖင့္ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္မွ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြင္း သစ္အလံုးလိုက္ ခိုးထုတ္မႈမွ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂ဒသမ ၇ ဘီလ်ံဖိုးခန္႔ အက်ဳိးအျမတ္ ရရွိခဲ့ကာ တမလန္းသစ္မ်ား ခိုးထုတ္၍ လက္လီႏွင့္ သစ္အေခ်ာထည္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲႏုိင္မႈေၾကာင့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ တစ္ခုတည္းမွာပင္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄ ဒသမ ၆ ဘီလ်ံဖိုးခန္႔အထိ အက်ဳိးအျမတ္ ရရွိႏိုင္ေၾကာင္း EIA မွ တြက္ခ်က္ထားသည္။ ထို႔ျပင္ ျမန္မာ့သစ္မ်ား ခိုးထုတ္၍ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အတြင္းရွိ သစ္မ်ားအား ထိန္းသိမ္းႏိုင္ခဲ့မႈေၾကာင့္ စက္တင္ဘာ ၇ ရက္က ထုတ္ျပန္သည့္ FAO ၏ ကမၻာ့သစ္ေတာ ျပန္လည္ဖံုးလႊမ္းမႈ ျမင့္တက္သည့္ ႏုိင္ငံမ်ားစာရင္းတြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ထိပ္ဆံုးမွ ရပ္တည္ႏုိင္ခဲ့ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ကမၻာ့သစ္ေတာ အမ်ားဆံုး ျပဳန္းတီးေနသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားစာရင္းတြင္ ကမၻာ့သစ္ေတာ ျပဳန္းတီးမႈ အဆိုးဆံုး ႏိုင္ငံအျဖစ္ ရပ္တည္ေနေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
Writer:
ၿဖိဳးေ၀
No comments:
Post a Comment