အင္းေတာ္ႀကီးကုိ ဒုကၡေပးသူမ်ား

အင္းေတာ္ႀကီးကုိ ဒုကၡေပးသူမ်ား

||   သတင္းေဆာင္းပါး    ||

ေခ်ာင္းထဲစီးေနတာ ေရေတြမွ ဟုတ္ရဲ႕လားလို႔ သံသယ ျဖစ္မိတယ္။ စီးဆင္းေနတာ
ေတြက အင္မတန္ ေနာက္က်ိၿပီး ေျမနီေရာင္ ထေနတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ မိုးညွင္း
ၿမိဳ႕နယ္၊ မိုင္းေနာင္ရြာေဘးက ေဟာဒီေခ်ာင္းဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္ႏွစ္က လူတစ္ရပ္
စာထက္မနည္း ေရစူးရိွတယ္ ဆိုေပမယ့္ အခုေတာ့ ေခ်ာင္းထဲ ဆင္းၾကည့္ရင္
ေျခမ်က္စိပဲ ျမဳပ္ေတာ့တဲ့ အေနအထားကို ေရာက္လာပါၿပီ။ ေရႊတူးေဖာ္မႈ အႀကီး
အက်ယ္ လုပ္ကိုင္လို႔ အေျခအေန ပ်က္သြားတဲ့ ဒီေခ်ာင္းက ကခ်င္ျပည္နယ္၊
မိုးညွင္းၿမိဳ႕နယ္အတြင္း တည္ရိွတဲ့ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အက်ယ္ဆံုး ေရကန္ အင္းေတာ္ႀကီး
ရဲ႕ ေရအရင္းအျမစ္ တစ္ခုပါ။

အလ်ား ၁၄ မိုင္၊ အနံ ၇ မိုင္ က်ယ္ဝန္းတ့ဲအတြက္  ၾကည့္လုိက္ရင္ ပင္လယ္ႀကီးလို
ျဖစ္ေနတဲ့ အင္းေတာ္ႀကီးကန္နဲ႔ အဲဒီဝန္းက်င္မွာ လူေတြ အပါအဝင္ သတၱဝါမ်ဳိးစိတ္
ရာေပါင္းမ်ားစြာ ခိုလႈံက်က္စားတယ္ ဆိုတာကေတာ့ အံ့အားသင့္စရာ အခ်က္ပါပဲ။

အင္းေတာ္ႀကီး ေတာ႐ုိင္းတိရစၧာန္ ေဘးမဲ့ေတာဟာ အၿမဲစိမ္းေတာ ေရတိမ္ေဂဟ
စနစ္ျဖစ္ၿပီး ငါးမ်ိဳးစိတ္ အေရအတြက္က ၆၄၊ ေဆာင္းခိုငွက္ေတြ အပါအဝင္ ငွက္
အမ်ိဳးေပါင္း ၄၄၈၊ ကုန္းေနေရေန သတၱဝါ ၃၄ မ်ဳိး က်က္စားတယ္လို႔ ဇီဝမ်ဳိးစုံမ်ဳိးကြဲ
ႏွင့္ သဘာဝထိန္းသိမ္းေရးအသင္း (Banca) ရဲ႕ လြန္ခဲ့တ့ဲ ေလးႏွစ္က ေတြ႔ရိွခ်က္မ်ား
က ဆုိပါတယ္။ တြားသြားသတၱဝါ အမ်ဳိးေပါင္း ၄၁၊ လိပ္ျပာမ်ိဳးစိတ္ေပါင္း ၅ဝ
တို႔လည္း ရိွပါတယ္။

အမ်ဳိးအစား မ်ားျပားလွတဲ့ သတၱဝါမ်ဳိးစံု အမီွျပဳရာ အင္းေတာ္ႀကီးကို ပ်က္စီးရာ
ပ်က္စီးေၾကာင္း ျပဳေနတ့ဲအရာ ႏွစ္ခုကုိ အဲဒီေဒသေရာက္စဥ္ သတိျပဳမိခဲ့ပါတယ္။
အဲဒါကေတာ့ ပတ္ဝန္းက်င္ ပ်က္စီးျခင္းနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတို႔ပါပဲ။

* ပတ္ဝန္းက်င္ ပ်က္ယြင္းျခင္း *

ကြ်န္ေတာ္ မိုင္းေနာင္ရြာေဘးက ေခ်ာင္းတစ္ေလွ်ာက္ကို လမ္းေလွ်ာက္ၾကည့္တဲ့အခါ
ေျမတူးစက္ေတြနဲ႔ ေခ်ာင္းေျမေတြကို တူးဆြ၊ ေရႊက်င္ေနတာေတြ ေတြ႔ရၿပီး ဒီဇယ္
အင္ဂ်င္ စက္သံကလည္း ဆူညံေနပါတယ္။

အင္းေတာ္ႀကီးကန္တစ္ခြင္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ သားငွက္ ထိန္းသိမ္းေရး
လုပ္ေနတဲ့ Fauna & Flora International  အဖဲြ႔က ေဒသခံတာဝန္ခံ တစ္ေယာက္
ျဖစ္တဲ့ ကိုရန္ေခါင္းက အင္းေတာ္ႀကီးထဲ စီးဝင္တဲ့ ဒီေခ်ာင္းအေၾကာင္း
ေျပာျပပါတယ္။

“ကြ်န္ေတာ္တို႔ ငယ္ငယ္တုန္းက ဒီေခ်ာင္းေရဟာ ၾကည္စိမ္းေနတယ္၊ အခုေတာ့
ေခ်ာင္းေရဟာ ေသြးေရာင္လိုျဖစ္ေနၿပီ။ ေခ်ာင္းအထက္ဘက္မွာဆိုရင္ တကယ့္
ရြာႀကီးလိုကို ေရႊတူးေနၾကတာ။ ဒီေရႊတြင္းတူးတာေၾကာင့္ပဲ အင္းေတာ္ႀကီးကန္ဟာ
ပ်က္စီးမယ့္ အေရးကို စိုးရိမ္ေနရၿပီ” လို႔  သူကဆုိပါတယ္။

အင္းေတာ္ႀကီးကန္  ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ဖုိ႔ရာမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုဘက္အားလံုးက
လိုလိုခ်င္ခ်င္နဲ႔ တည္ေဆာက္ဖုိ႔ လိုအပ္သလို ကန္အနီးမွာ ေရႊတြင္းလုပ္ငန္းလိုမ်ဳိး
ပတ္ဝန္းက်င္ပ်က္စီးေစမယ့္ စီမံကိန္းမ်ိဳးကို မေပၚေပါက္မွ ျဖစ္မွာပါ။ အင္းေတာ္ႀကီး
ကန္ ပတ္ဝန္းက်င္ေတြက သစ္ေတာေတြ မျပဳန္းတီးရေအာင္ ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းဖို႔
လည္း လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီသစ္ေတာေတြသာ မရွိေတာ့ရင္ အင္းေလးကန္ကဲ့သို႔ 
ေရေလ်ာ့နည္း ခန္းေျခာက္မႈ ျပသ၁နာေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။

အင္းေတာ္ႀကီးကန္ရဲ႕ ေရထဲကို ဒီေရႊမိုင္းတြင္းေတြက ထြက္တဲ့ အႏၱရာယ္ႀကီး
စြန္႔ပစ္ပစၥည္းေတြ ဘယ္ေလာက္မ်ား စိမ့္ဝင္ေနသလဲဆိုတာကို လက္ေတြ႔စမ္းသပ္ၿပီး
သက္ဆိုင္ရာကို တင္ျပတဲ့ အဖဲြ႔အစည္းေတြရွိတာကို မၾကားမိေသးပါဘူး။ ေဒသခံ
ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး အဖဲြ႔ေတြမွာလည္း လုပ္ကိုင္ႏိုင္တဲ့ အင္အားက
အကန္႔အသတ္ေတြ မ်ားစြာရွိေနတာကို ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ လူ႔ပေယာဂေၾကာင့္
ေရထုပ်က္စီးမႈဟာ ဒီေဒသကုိ မီွခုိေနတဲ့ လူအပါအဝင္ သတၱဝါေတြအတြက္  
အႏၱရာယ္ ေသခ်ာေပါက္ ရိွပါလိမ့္မယ္။

* ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး *

အဲဒီေရႊတြင္းေတြနဲ႔ အင္းေတာ္ႀကီးကန္က အစိုးရစစ္တပ္တို႔နဲ႔က မိုင္ ၂ဝ ဝန္းက်င္
သာ အကြာအေဝးရွိေပမယ့္ ေရႊတြင္းေတြဆီကိုသြားတဲ့ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္မွာေတာ့
လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖဲြ႔ေတြက စစ္ေဆးစိစစ္ၿပီးမွ သြားလာခြင့္ျပဳတယ္လုိ႔ မိုင္းေနာင္ရြာ
ေဒသခံေတြက ေျပာၾကတယ္။ အဲဒီလက္နက္ကိုင္ အဖဲြ႔ေတြက သူ႔နည္းသူ႔ဟန္နဲ႔
တန္ခိုးထက္သူေတြ ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသခံေတြက ေျပာၾကပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့
တစ္ႏွစ္ေလာက္တုန္းက အင္းေတာ္ႀကီးကန္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္း တာဝန္ရွိသူတခ်ိဳ႕
အဲဒီမိုင္းေနာ္ေခ်ာင္း အထက္ဘက္က ေရႊလုပ္ကြက္ေတြကို သြားတဲ့အခါ လမ္းမွာ
လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြရဲ႕ တားျမစ္ျခင္းကို ခံခဲ့ရဖူးတယ္လို႔လည္း အင္းေတာ္ႀကီး
ေဘးမဲ့ကန္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးျဖစ္သူ ဦးေဌးဝင္းက ကြ်န္ေတာ္နဲ႔ ေတြ႕စဥ္က
ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။

ႏိုင္ငံမွာ ေရတိမ္ေဒသ အမ်ားအျပားရိွေပမယ့္ ႏိုင္ငံတကာ အသိအမွတ္ျပဳ
ေရတိမ္ေဒသကေတာ့ တစ္ခုပဲ ရိွပါေသးတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ပဲခူးတိုင္းေဒသႀကီး
ထဲက မုိးယြန္းႀကီးအင္း ေတာ႐ိုင္းတိရစၧာန္ ေဘးမဲ့ေတာပါပဲ။ မုိးယြင္းႀကီးကုိ
ရမ္ဆာေရတိမ္ေဒသအျဖစ္ လြန္ခဲ့တ့ဲ ဆယ္ႏွစ္က သတ္မွတ္ခဲ့တာပါ။ အင္းေတာ္ႀကီး
လည္း ေရေပ်ာ္ငွက္ေနရင္း ေဒသအျဖစ္ အေရးပါတဲ့ ေရတိမ္ေဒသလို႔ သတ္မွတ္ခံရ
ရင္ ႏိုင္ငံတကာက အေလးထား၊ ထိန္းသိမ္းေရး လုပ္ငန္းေတြ ထိထိေရာက္ေရာက္
လုပ္ႏိုင္မွာပါ။ အဲဒီလို သတ္မွတ္ခံရဖို႔ ႀကိဳးစားေပမယ့္ အဆင္မေျပေသးဘူးလို႔ 
အင္းေတာ္ႀကီး ေဘးမဲ့ကန္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးျဖစ္သူ ဦးေဌးဝင္းက ေျပာပါတယ္။

“ေရႊတြင္းေတြေၾကာင့္နဲ႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္တို႔မွာ
တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေအာင္ လုပ္ဖုိ႔ အရမ္းကို အခက္ေတြ႔ၾကရတယ္။ ဒီေရႊတြင္း
ရွိတဲ့ေၾကာင့္ပဲ ကမာၻ႔အေမြအႏွစ္ အင္းအျဖစ္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ တင္ျပခဲ့တာကို ကမာၻ႔
အဖဲြ႔အစည္းေတြက လက္မခံခဲ့ၾကတာ” လို႔ သူကဆိုပါတယ္။

အင္းေတာ္ႀကီးနဲ႔ သိပ္မေဝးတဲ့ ေတာင္ေၾကာ တစ္ေလွ်ာက္ကေတာ့ ကခ်င္
လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ KIA  တပ္ဖြဲ႔ေတြ လႈပ္ရွားတဲ့ နယ္ေျမေတြပါ။ 
အင္းေတာ္ႀကီးကန္ဝန္းက်င္ တပ္မေတာ္ စခန္းေတြရိွၿပီး အဓိက အသြားအလာ
လမ္းေတြကို ည ၆ နာရီေက်ာ္တာနဲ႔ ျဖတ္သန္းခြင့္ ပိတ္လိုက္တာကို ေတြ႔ရပါတယ္။
တပ္မေတာ္နဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ ေနရာအႏွံ႔မွာ လႈပ္ရွားတဲ့ KIA ၾကား အဆက္မျပတ္
တိုက္ခိုက္ေနၾကမႈဟာ ေဒသခံေတြအေပၚ သက္ေရာက္မႈ အားႀကီးလွပါတယ္။
အင္းေတာ္ႀကီးကန္တစ္ခြင္က ေက်းရြာေတြမွာ ေနထိုင္ေနတဲ့ ကခ်င္တိုင္းရင္းသား
အမ်ားအျပားက တပ္မေတာ္ကုိ ႏွစ္သက္ျခင္းမရိွ ေၾကာက္ရြံ႕ၾကပါတယ္။

“ကြ်န္ေတာ္တို႔ အင္ေတာ္ႀကီးကန္ တစ္ခြင္မွာက ကခ်င္လူမ်ိဳးေတြ နည္းတယ္။
ရွမ္းနီ(တိုင္းလိုင္ ) လူမ်ိဳးေတြ မ်ားတယ္။ စစ္တပ္က ကြ်န္ေတာ္တို႔ ကခ်င္ေတြကို
KIA က လူေတြလို႔ပဲ ထင္ၾကတာမ်ိဳး ခံစားရတယ္။ KIA နဲ႔ တစ္ခုခုျဖစ္တာနဲ႔
ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို မ်က္စိေဒါက္ေထာက္ၾကည့္၊ တစ္ခါတေလ ေခၚစစ္တာမ်ိဳး
လုပ္တယ္" လို႔ အင္းေတာ္ႀကီးကန္ ေဘးပတ္လည္ရွိ ရြာတြင္ ေနထုိင္ေနတဲ့
ကခ်င္တုိင္းရင္းသား တစ္ဦးက ရင္ဖြင့္ခဲ့ပါတယ္။ လက္နက္ကုိင္ထားသူေတြ
ေခၚယူစစ္ေဆးတာ ခံရသူရဲ႕ ကံၾကမၼာက အမ်ဳိးမ်ဳိး ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ အိမ္ကို
ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္နဲ႔ ျပန္ေရာက္တာကအစ ၊ ရုပ္အေလာင္းေတာင္ အိမ္ျပန္
မေရာက္တာမ်ဳိး အထိ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။

“ကြ်န္ေတာ္တို႔က ဒီမွာေနရတာ တိုက္ပြဲမျဖစ္ပါေစနဲ႔လုိ႔ မၿမဲဆုေတာင္းေနရတယ္” လို႔
အဲဒီကခ်င္အမ်ဳိးသားက ဆက္ေျပာျပပါတယ္။ အင္းေတာ္ႀကီးကန္ကို အမွီျပဳၿပီးေတာ့
ေတာင္ယာလုပ္ငန္း၊ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္း အနည္းငယ္သာ လုပ္ကိုင္ၾကၿပီး အမ်ားစုက
ေရႊမိုင္းတြင္းနဲ႔ ဖားကန္႔ ေက်ာက္စိမ္းေမွာ္တို႔မွာ သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္ေနၾကတာကို
ေတြ႕ရပါတယ္။ ေက်ာက္တြင္း၊ ေရႊတြင္းေဒသမွာ ပိုၿပီးေပါမ်ားတ့ဲ အရာကေတာ့
မူးယစ္ေဆးဝါး မ်ဳိးစံုပါပဲ။ “ေခ်ာင္းအထက္ ဘက္မွာဆိုရင္ တကယ့္ရြာႀကီးလိုကို
ေရႊတူးေနၾကတာ။ အဲဒီေနရာမွာဆိုရင္ မူးယစ္ေဆးကအစ အကုန္လံုးရတယ္။
ဥပေဒဆိုတာ ဘာမွန္းကိုမသိတဲ့ ေနရာျဖစ္ေနၿပီ” လို႔  Fauna & Flora
International အဖဲြ႔က ကိုရန္ေခါင္းက ဆုိပါတယ္။

ေဆးစဲြသူေတြ ဆႏၵျပည့္ဖို႔ လုိအပ္တာကေတာ့ ေငြေၾကးပါပဲ။ ဒီလိုနဲ႔ ေငြရလြယ္တဲ့
သတၳဳတူးေဖာ္ေရး၊ ေက်ာက္တြင္း၊ သစ္လုပ္ငန္းေတြဟာ မူးယစ္ေဆးဝါးကိစၥနဲ႔
မျဖစ္မေန ဆက္စပ္ေနပါေတာ့တယ္။

ဒီေဒသရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ သဘာဝ သယံဇာတေတြ စနစ္တက် ထုတ္လုပ္မႈ မရွိတာ၊
ျပည္တြင္းစစ္ပြဲေတြေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားေတြ အၾကား ေသြးကြဲေစတာ၊ ေဒသခံတို႔
ေရြးခ်ယ္စရာ အခြင့္အလမ္းမရွိ၊ ျမန္မာျပည္က တျခားေဒသေတြလိုပဲ ဒီမွာလည္း
ေဒသခံအမ်ားအျပား မူးယစ္ေဆးႏြံထဲ ကံြ်ဝင္ေနတာေတြကို စဥ္းစားရင္း ေတာက္ပ
ေနတဲ့ အင္းေတာ္ႀကီး ကန္ေရျပင္ေပၚမွာ သက္ျပင္းအႀကိမ္ႀကိမ္ ခ်ခဲ့မိပါတယ္။

ထက္ေခါင္လင္း/Myanmar Now
The Ladies News Journal