ကိုးရက္၊ ကိုးလ ၊ နံနက္ကိုးနာရီ ၊ ေခါင္းေဆာင္ကိုးဦးနဲ႔ မေအာင္ျမင္ေသးတဲ့ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာအပစ္ရပ္လက္မွတ္ထိုးေရး ****************************************

ကိုးရက္၊ ကိုးလ ၊ နံနက္ကိုးနာရီ ၊ ေခါင္းေဆာင္ကိုးဦးနဲ႔ မေအာင္ျမင္ေသးတဲ့ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာအပစ္ရပ္လက္မွတ္ထိုးေရး
***********************************************************
စိုင္းထြန္းေအာင္လြင္

သမၼတနဲ႔တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ကိုးဦးတို႔ရဲ႕ စက္တင္ဘာ ၉ရက္နံနက္ ၉နာရီမွာစခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးေဆြးေႏြးပြဲကေတာ့ ၿပီးသြားပါၿပီ။ ခုလိုဓာတ္႐ိုက္ဓာတ္ဆင္သေဘာတရားနဲ႔ ေန႔ေကာင္းရက္ျမတ္ေရြးၿပီးက်င္းပခဲ့ေသာ္လည္း လက္မွတ္ ေရးထိုးတဲ့အဆင့္ကေရာက္မလာခဲ့ပါဘူး။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္ စဥ္ဆက္သြားႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးဖို႔ေနေနသာသာ အစိုးရ သက္တမ္းကုန္ခါနီးအထိ အပစ္ရပ္ေရးအေၾကာင္းပဲ ဆက္ ေဆြးေႏြးရဦးမယ့္သေဘာရိွပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေတြရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္ စဥ္မွာ အားလံုးပါဝင္ခြင့္ဆိုတဲ့မူနဲ႔ သမၼတရဲ႕ အားလံုးပါဝင္ ခြင့္ဆိုတဲ့မူကကြာဟေနခဲ့တာေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ လည္း အစိုးရဘက္ကလက္မွတ္ေရးထိုးဖို႔အဖြဲ႕ ၁၅ဖြဲ႕သတ္ မွတ္ထားေပမယ့္ အခုထိလိပ္ခဲတည္းလည္း အေျခအေနမွာ ရိွေနဆဲျဖစ္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။ လက္မွတ္ေရးထိုးခြင့္မရိွ ေသးတဲ့အဖြဲ႕ေျခာက္ဖြဲ႕ထဲက တအာင္း(ပေလာင္)၊ ေအ ေအရခိုင့္တပ္မေတာ္၊ ကိုးကန္႔ MNDAA၊ LDU လားဟူ၊ WNO 'ဝ'အေသး ('ဝ'တပ္ဖြဲ႕UWSAမဟုတ္)၊ ANC ရခိုင္ အမ်ဳိးသားေကာင္စီတို႔ကို အဆင့္ဆင့္အလိုက္အပစ္ရပ္ လက္မွတ္မထိုးဘဲ ပါဝင္ခြင့္ေပးမယ္လို႔ သမၼတကဆိုလာပါ တယ္။ ဒါေပမဲ႔လည္း အားလံုးတန္းတူေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ တအာင္း(ပေလာင္)TNLA/PSLF အေနနဲ႔ တစ္ဖြဲ႕ခ်င္းစီ အလိုက္အစိုးရနဲ႔ေဆြးေႏြးၿပီး အပစ္ရပ္လက္မွတ္ထိုးႏိုင္ငံ ေရးေဆြးေႏြးပြဲသြားဆိုတဲ့ပံုစံနဲ႔သြားရမွာျဖစ္ၿပီး ေအေအ ရခိုင္ကိုေတာ့ အျခားရခိုင္အဖြဲ႕ျဖစ္တဲ့ ရခိုင္အမ်ဳိးသားေကာင္ စီ ANC နဲ႔ေပါင္းရင္ေပါင္း ဒါမွမဟုတ္ သူ႔ရဲ႕ဌာနခ်ဳပ္က လိုင္ဇာမွာရိွတဲ့အတြက္ ေကအိုင္ေအကခ်င္လြတ္ေျမာက္ ေရးအဖြဲ႕ေအာက္ကဝင္ၿပီး ေဆြးေႏြးဆိုတဲ့ပံုစံနဲ႔ပါ။

တပ္ဖြဲ႕ အလံသာရိွၿပီး စစ္တပ္အင္အားစစ္အဂၤါစဥ္မရိွတဲ့အဖြဲ႕ သံုးဖြဲ႕ ျဖစ္တဲ့ ANC၊ WNO နဲ႔ LDU လားဟူအဖြဲ႕ေတြကို အပစ္ရပ္လက္မွတ္ထိုးရာမွာပါဝင္စရာမလိုဘဲ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲေပးတက္မယ္။ က်န္တဲ့ကိုးကန္႔အဖြဲ႕ကိုေတာ့ သမၼတ႐ံုးကေနတိုက္႐ိုက္ေဆြးေႏြးၿပီး အေျခအေနအေပၚ မူတည္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးသင့္မသင့္ဆံုးျဖတ္ေပးသြား မယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ဒါကလည္း သမၼတဘက္ကေန ၿငိမ္း ခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွာ အားလံုးပါဝင္ခြင့္အတြက္ ခ်ဥ္းကပ္ေပး တဲ့သေဘာပါ။ သမၼတဘက္ကေတာ့အဆင္ေျပရင္ လာမယ့္ ေအာက္တိုဘာလပထမပတ္အတြင္း လက္မွတ္ေရးထိုးခ်င္ တယ္လို႔ဆိုလာပါတယ္။ နီးစပ္သူေတြရဲ႕ အဆိုအရေတာ့ ကိုးကန္႔အဖြဲ႕ကို လက္နက္ခ်မွႏိုင္ငံေရးေပးေဆြးေႏြးမယ္ ဆိုတဲ့မူဝါဒမ်ဳိးအစိုးရနဲ႔တပ္မေတာ္ဘက္မွာရိွေနခဲ့တယ္ လို႔ဆိုၾကပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္လည္း စက္တင္ဘာ ၉ရက္ ေဆြးေႏြးပြဲက အေျဖမထြက္ခဲ့တာပါ။ ေကအင္န္ယူ ကရင္ အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ုံး၊ ေကအိုင္အိုကခ်င္လြတ္ေျမာက္ ေရးအဖြဲ႕၊ ကရင္နီအမ်ဳိးသားတိုးတက္ေရးပါတီ ဳKNPP ၊ ရွမ္းျပည္တိုးတက္ေရးပါတီ SSA/SSPP ၊ မြန္ျပည္သစ္ပါ တီ စတဲ့အဖြဲ႕ငါးဖြဲ႕က ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္ေတြအပါအဝင္ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ကိုးဦးတက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ ေဆြး ေႏြးပြဲမွာေကအင္န္ယူ ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ုံးတစ္ ဖြဲ႕ကပဲ လက္မွတ္ထိုးမယ္လို႔အေျဖေပးႏိုင္ခဲ့တာပါ။ တိုင္း ရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ေပါင္းစုျဖစ္တဲ့ညီၫြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားဖက္ဒရယ္ေကာင္စီရဲ႕ဥကၠ႒နဲ႔ ေကအိုင္အိုဒုတိယဥကၠ႒ျဖစ္တဲ့ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးအင္ဘန္လ ကေတာ့ ေကအိုင္အိုအေနနဲ႔ အဆင္သင့္မျဖစ္ေသးဘူး လို႔ ေနျပည္ေတာ္ကအျပန္ ရန္ကုန္အေရာက္မွာတင္ေျပာ ခဲ့ပါတယ္။

'သမၼတကသတ္မွတ္တဲ့ ေအာက္တုိဘာလပထမပတ္ အတြင္း အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ေရးထုိးဖုိ႔ကမ္း လွမ္းခ်က္ဟာ KIO အဖြဲ႕အတြက္မျဖစ္ႏုိင္ေသးေၾကာင္း၊ သမၼတရဲ႕ ကမ္းလွမ္းခ်က္ကုိဝမ္းသာေၾကာင္းနဲ႔ လက္မခံ တာမဟုတ္ဘဲ လက္မွတ္ေရးထုိးဖုိ႔ အဆင္သင့္မျဖစ္ေသး တာသာျဖစ္တယ္ဆုိတာ ကခ်င္တုိင္းရင္းသားေတြကုိ သိ ထားေစလုိေၾကာင္း' ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးအင္ဘန္လက စမ္းေခ်ာင္း ၿမိဳ႕နယ္က ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္ဘုရားရိွခိုးေက်ာင္းမွာ ျပဳလုပ္တဲ့ ကခ်င္လူထုေတြနဲ႔ေတြ႕ဆံုပြဲမွာ ေျပာပါတယ္။ ခ်ဳပ္ေျပာရရင္ေတာ့ အားလံုးပါဝင္မွ အပစ္ရပ္လက္မွတ္ထိုး မယ္လို႔ဆိုထားတဲ့ ေကအိုင္အိုကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ ဖြဲ႕အေနနဲ႔ ကိုးကန္႔အဖြဲ႕အပါအဝင္ အဖြဲ႕တခ်ဳိ႕အတြက္ အာမခံခ်က္မရိွေသးတာေၾကာင့္ ဒီလိုျငင္းဆိုတာ ျဖစ္ႏိုင္ တယ္လို႔ ေလ့လာသူေတြကဆိုၾကပါတယ္။

ေနျပည္ေတာ္မွာ သမၼတနဲ႔လာေတြ႕တဲ့ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေတြထဲက ေက အင္န္ယူတစ္ဖြဲ႕တည္းသာလက္မွတ္ထိုးဖို႔ ေသခ်ာေစခဲ့ တယ္လို႔ဆိုရမွာျဖစ္ၿပီး တကယ္လုိ႔လက္မွတ္ထိုးျဖစ္ခဲ႔ရင္ ခုနစ္ဖြဲ႕ေတာင္ ျပည့္ပါ့မလားဆိုတာကလည္း ေမးခြန္းထုတ္ စရာျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ 'ဝ'နဲ႔မိုင္းလားလိုအဖြဲ႕ေတြကလည္း လက္မွတ္ထိုးျဖစ္မွာမဟုတ္ဘူးလို႔ နဂိုကတည္းက ေၾကညာ ထားတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေလ့လာသူေတြကေတာ့ အစိုးရနဲ႔တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြအၾကား ေဆြး ေႏြးေနတာၾကာေနၿပီျဖစ္ေပမယ့္ အခုလိုျဖစ္ေနရတာဟာ ယံုၾကည္မႈေသေသခ်ာခ်ာမေဆာက္ႏိုင္ေသးတာေၾကာင့္ နဲ႔ အပစ္ရပ္ျဖစ္စဥ္အတြက္ ခ်ဥ္းကပ္ရာမွာ မူဝါဒတခ်ဳိ႕ မွားယြင္းေနတာေၾကာင့္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးမွာ လက္မွတ္ ထိုးဖို႔ အသင့္မျဖစ္ေသးဘဲ က်န္ေနတဲ့အဖြဲ႕ေတာ္ေတာ္မ်ား မ်ားဟာ အရင္အစိုးရလက္ထက္တုန္းက အပစ္အခတ္ ရပ္စဲဖူးတဲ့အဖြဲ႕ေတြမ်ားပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔ သူတို႔အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးခြင့္မရခဲ့သလိုအမ်ဳိးသားညီလာခံနဲ႔ နယ္ျခားေစာင့္တပ္အျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းေရဆိုတဲ့ကိစၥမ်ဳိး ေတြနဲ႔သာ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အဲဒီအဖြဲ႕ေတြအေနနဲ႔ ခိုင္မာတဲ့အာမခံခ်က္ေတြရဖို႔ေတာင္း ေနတာျဖစ္ၿပီး သာမန္အပစ္ရပ္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံေရးျပႆ နာရွာဖို႔ အနာဂတ္ျပည္ေထာင္စုအတြက္ပံုေဖာ္ဖို႔ႀကိဳးစား ေနတာလို႔ ျမန္မာ့အေရးေလ့လာသူ ဆီြဒင္သတင္းစာဆရာ ဘာေတးလ္လစ္တနာက သံုးသပ္ပါတယ္။

''တိုင္းရင္းသားေတြက ႏိုင္ငံရဲ႕အနာဂတ္အတြက္ ပံု ေဖာ္ေဆြးေႏြးခ်င္ၾကတာ။ လက္မွတ္မထိုးခ်င္ၾကတာမဟုတ္ ဘူး။ သူတို႔ေနထိုင္တဲ့ တိုင္းျပည္ရဲ႕အနာဂတ္အတြက္ ေဆြး ေႏြးခ်င္ၾကတာ။ ဥပမာအားျဖင့္ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု ျဖစ္သင့္သလားဆိုတာေတြကို အဓိကထားတာပါ''လို႔သံုး သပ္ေျပာဆိုပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္မွာ တို႔တာဝန္အေရး သံုးပါးကိုေရွး႐ႈ၍ အမ်ဳိးသားတန္းတူအခြင့္အေရးအျပည့္ အဝရိွေသာ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကိုအေျခခံသည့္ ျပည္ေထာင္စု ကို ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲရလဒ္ႏွင့္အညီတည္ေဆာက္ရန္ ဆိုတာသေဘာတူခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ သေဘာကေတာ့ အပစ္ရပ္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးမူေဘာင္ဆြဲ အဲဒီေနာက္က်င္းပတဲ့ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ေဆြးေႏြးဆိုတဲ့သေဘာပါ။ ဒါေပမဲ႔တိုင္း ရင္းသားေတြအေနနဲ႔ သူတို႔လိုခ်င္တဲ့အေျခခံဥပေဒျပင္ ဆင္ခြင့္အတြက္ အတားအဆီးေတြဆက္ျဖစ္လာမယ့္ အ ရိပ္အေယာင္ေတြေတြ႕ေနရတဲ့အတြက္လည္း မယံုၾကည္မႈ ေတြဆက္ျဖစ္ေနရတာလို႔ဆိုၾကပါတယ္။

လတ္တေလာ စက္တင္ဘာ၃ရက္က ႏိုင္ငံပိုင္သတင္း စာေတြမွာ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ အေျခခံဥပေဒကာကြယ္ ေရးမူၾကမ္းလို ကိစၥေတြက တိုင္းရင္းသားေတြအတြက္ ပူ ပန္မႈကို ျမင့္တက္ေစပါတယ္။

''အႏိၲမရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ စစ္မွန္တဲ့ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုရခ်င္တယ္။ အခုကလဲ အေျခခံဥပေဒအတြက္ ကို ကာကြယ္ဖို႔ ဥပေဒထြက္ဖို႔ ျပင္ေနတာေတြရိွတယ္၊ အဲ ဒီလိုထြက္လာရင္ တိုင္းရင္းသားေတြ ေမွ်ာ္လင့္ေနတဲ့ ဖက္ ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုေတာ္ေတာ္ေဝးသြားမယ္ထင္တယ္''လို႔ တိုင္းရင္းသားအေရးေဆာင္ရြက္ေနသူ ထင္ရွားေသာ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ားဒီမိုက ေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွဦးခြန္ထြန္းဦးက ေျပာပါတယ္။ ေလ့လာ သူအခ်ဳိ႕ကေတာ့ က်င္းပၿပီးစီးခဲ့တဲ့လႊတ္ေတာ္အတြင္း အ ေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးေဆြးေႏြးမႈေတြမွာ တိုင္းရင္းသား ေတြနဲ႔ ျပည္နယ္ေတြရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ပုဒ္မေတြ ျပင္ဆင္ႏိုင္မႈမရိွတာေၾကာင့္လည္း တိုင္းရင္းသားလက္နက္ ကိုင္ေတြနဲ႔ အစိုးရတို႔အၾကားယံုၾကည္မႈက ထင္သေလာက္ တိုးတက္မႈမရခဲ့တာလို႔ဆိုၾကပါတယ္။

တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈဆိုတာက အေျခခံဥပေဒကိုျပင္ၿပီး စုစည္းညီ ၫြတ္မႈရိွမယ့္ႏိုင္ငံမ်ဳိး၊ တန္းတူအခြင့္အေရးရိွမယ့္ ႏိုင္ငံမ်ဳိး ကို တည္ေဆာက္လိုၾကတဲ့အတြက္ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ဆို ၾကပါတယ္။ လူနည္းစုတိုင္းရင္းသားေတြအေနနဲ႔ ခရစ္ ယာန္လို အျခားဘာသာေတြကို ကိုးကြယ္ေနခ်ိန္မွာ အမ်ဳိး သားေရးနဲ႔သက္ဆိုင္တဲ့ဥပေဒေတြ ျပ႒ာန္းေနတာကလည္း တိုင္းရင္းသားအခ်ဳိ႕အတြက္ အထင္အျမင္လြဲမွားတဲ့ သံသ ယမ်ားျဖစ္လာႏိုင္ေစတယ္လို႔ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာသူ ဦးေက်ာ္ဝင္းက ဆိုပါတယ္။

လႊတ္ေတာ္မွာ ေဆြးေႏြးကတည္းက တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္အခ်ဳိ႕ရဲ႕ေဆြးေႏြးမႈေတြမွာ အဲဒီစိုးရိမ္မႈေတြ ကိုေတြ႕ရတယ္။ အခုလိုတိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီၫြတ္ ေရးအတြက္အထူးလိုအပ္ေနခ်ိန္နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ ေဆာက္ေနခ်ိန္မွာ အဲဒီလို သံသယေတြရိွေစတာမေကာင္း ပါဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ ေတြအၾကားခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၿပီး ေခတ္သစ္ျမန္မာႏိုင္ငံကိုျဖစ္ေပၚ ေစခဲ့တဲ့ ပင္လံုကတိကဝတ္မွာလည္း ဘာသာေရးကို အ ေျခမခံတဲ့ ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ရန္ဆိုတဲ့အခ်က္ ပါခဲ့သလို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကိုယ္တိုင္တင္သြင္းခဲ့တဲ့ ၁၉၄၇ခုႏွစ္အေျခခံဥပေဒမူၾကမ္းမွာလည္း ဘာသာေရး ကိုအေျခမခံတဲ့ႏိုင္ငံဆိုတဲ့ကိစၥကပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။ ျပည္ တြင္းစစ္ေခတ္ဦးပိုင္းကာလက အခ်ဳိ႕တိုင္းရင္းသားလက္ နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ လက္နက္ကိုင္ခဲ့တဲ့ အယူအ ဆကႏိုင္ငံေတာ္ဘာသာကို ဗုဒၶဘာသာအျဖစ္ ျပ႒ာန္းတာ နဲ႔ပတ္သက္ခဲ့တယ္လို႔လည္း တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ အခ်ဳိ႕ကေျပာၾကပါတယ္။

လတ္တေလာအပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ ထဲမွာလည္း ႏိုင္ငံေရးကိစၥအလို႔ငွာ ဘာသာသာသနာကို အလြဲသံုးစားမျပဳရန္ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ဘာသာေရးေရာယွက္ ျခင္းမရွိသည့္ႏိုင္ငံေတာ္ကိုထူေထာင္ရန္ဆိုသည့္ အခ်က္ ပါဝင္ေနပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းႏွစ္ေတြအတြင္း တပ္မေတာ္ နဲ႔ တိုက္ပြဲအျဖစ္ဆံုး လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ကေတာ့ ေကအိုင္ အိုျဖစ္ၿပီး သူ႔ေနာက္မွာ ကိုးကန္႔၊ တအာင္းပေလာင္၊ ရွမ္း ျပည္တိုးတက္ေရးပါတီ SSA/SSPP တို႔က အစဥ္လိုက္ ရပ္တည္ေနပါတယ္။ အခုလက္ရိွအခ်ိန္အထိ ျပန္ၿခံဳငံုသံုး သပ္ရမယ္ဆိုရင္ အပစ္ရပ္လက္မွတ္ေရးထိုးဖို႔ၾကန္႔ၾကာ ေနတဲ့ အဖြဲ႕ေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္းကအဖြဲ႕ေတြ ျဖစ္ၿပီး တ႐ုတ္နယ္စပ္ကအဖြဲ႕ေတြအမ်ားစုျဖစ္ေနပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံက အပစ္ရပ္ေရးနဲ႔တိုင္းရင္း သားလက္နက္ကိုင္အေရးေတြမွာ ပထဝီႏိုင္ငံေရးအရအား ၿပိဳင္မႈေတြျမင္ေတြ႕ေနရတယ္လို႔ဆိုၾကပါတယ္။ ဥပမာ အားျဖင့္ အစိုးရနဲ႔ ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာကို အီးယူ၊ ေနာ္ေဝ၊ အေမရိကန္နဲ႔ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြက ေထာက္ ခံမႈ၊ ေထာက္ပံ႔မႈေတြေပးေနၿပီး ယံုၾကည္မႈအျပည့္ရိွေန တာကိုဆိုလိုတာပါ။ ဘာေတးလ္လစ္တနာကေတာ့ အ ေနာက္ႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႔ ႐ႈပ္ေထြးလွတဲ့ တိုင္းရင္းသားအ ေရးေတြကို ေသခ်ာနားမလည္ဘဲ ဝင္ေရာက္ပါဝင္ေနတာ ျဖစ္တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။

''ႏိုင္ငံျခားသံတမန္အသိုင္းအဝိုင္းကလဲ ဒီသေဘာ တူညီခ်က္ကို လက္မွတ္ထိုးဖို႔တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းေတြအေပၚ ဖိအားေတြအမ်ားႀကီးေပးေန တယ္။ အဲဒါကလံုးဝကိုရွက္စရာေကာင္းတယ္လို႔ ကြၽန္ ေတာ္ထင္ပါတယ္။ ပထမဆံုးအေနနဲ႔ေျပာရင္ ဒီလုပ္ငန္း စဥ္မွာ သူတို႔ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ျခင္းမျပဳသင့္ပါဘူး။ သူ တို႔အလုပ္မဟုတ္ပါဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ လက္ေတြ႕အေျခ အေနနဲ႔ ႐ႈပ္ေထြးမႈကို သူတို႔နားလည္တယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ ကေတာ့မထင္ပါဘူး''လို႔ ေျပာပါတယ္။

ဆက္လက္ၿပီး အေမရိကန္နဲ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံေတြ ကလည္း ပါဝင္ေနတာက ပိုစိုးရိမ္စရာေကာင္းတယ္လို႔ လည္း ဆိုပါတယ္။

''ကမၻာ့အသိုင္းအဝိုင္းတစ္ခုလံုးက ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းမွာပါဝင္ေနတာ ဒါက ပထမဆံုးအ ႀကိမ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကိစၥတစ္ခုလံုးမွာ စိတ္ဝင္စားမႈအရွိ ဆံုးက တ႐ုတ္ႏိုင္ငံပါ။ အမွန္တကယ္ေတာ့သူတို႔ကတျခား ႏိုင္ငံေတြထက္ ပိုေကာက္က်စ္ပါတယ္။ သူတို႔ဘာလိုခ်င္ သလိုဆိုတာ သူတို႔သိတယ္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ကြဲျပား ျခားနားတဲ့ကစားပြဲအေျမာက္အျမားကို ကစားေနပါတယ္''လို႔ ဘာေတးလစ္တနာက ဆိုပါတယ္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ကိုးကန္႔အဖြဲ႕ကို ပါဝင္လက္မွတ္ ထိုးခြင့္အတြက္ တြန္းအားေပးေနတဲ့ ကိစၥမ်ဳိးေတြလည္း ရိွေနၿပီး ကိုးကန္႔စစ္ပြဲေၾကာင့္ သူ႔ႏိုုင္ငံထဲမွာလည္း ေသာင္း နဲ႔ခ်ီတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြလက္ခံထားရပါတယ္။ ကိုးကန္႔အ ေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ အစိုးရတပ္မေတာ္ ဘက္ကေရာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြဘက္ကပါ မူဝါဒမွားယြင္း တဲ့အတြက္ အပစ္ရပ္ေရးျဖစ္စဥ္က ခုလိုျဖစ္ေနရတာလို႔ ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာ့အေရးေလ့လာသူ ယူနန္တကၠသိုလ္ ကပါေမာကၡလီခ်န္ယန္း(Li Chenyang) တည္းျဖတ္တဲ့ စာအုပ္တစ္အုပ္မွာ အခု'ဝ'ေဒသ၊ နယ္စပ္ေဒသက တိုင္း ရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြကို တစ္စံုတစ္ရာတည္ၿငိမ္လို႔၊ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ မလုပ္ႏိုင္ခင္အထိ၊ ေဒသဆိုင္ရာေခါင္း ေဆာင္မ်ားအျဖစ္ တ႐ုတ္ဘက္ကသေဘာထားဆက္ဆံ တယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားတာဖတ္ဖူးပါတယ္။ တ႐ုတ္ဘက္က ေတာ့ သူတို႔ဆီကတဲ့ဟုန္တိုင္းတို႔၊ ယူနန္ျပည္နယ္တို႔၊ ဆစ္ ေဆာင္ပနားျပည္နယ္တို႔ကလို ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအ ဆင့္မ်ဳိးေပးတာလို၊ ျမန္မာျပည္က တိုင္းရင္းသားေတြလည္း တစ္စံုတစ္ရာကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေပးသင့္တယ္လို႔ ျမင္ ၾကပါတယ္။

စာေရးသူ ပန္ဆန္းညီလာခံကို သြားေရာက္ သတင္းရယူစဥ္ကလည္း ေလ့လာသူအျဖစ္လာခဲ့တဲ့ ယူ နန္အစိုးရရဲ႕ အႀကံေပးတစ္ဦးကလည္း တိုင္းရင္းသားအ ေရး အဓိကထားေရးတဲ့စာေရးသူကို သူတို႔ဆီကဆစ္ ေဆာင္ပဏၰားတို႔လို ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေပးရင္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံၿငိမ္းခ်မ္းေရးရႏိုင္လားဆိုၿပီးေတာ့ ေမးျမန္းခဲ့ဖူးပါ တယ္။ လတ္တေလာ စက္တင္ဘာ ၄ရက္က ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ UWSA တပ္ဖြဲ႕ရဲ႕ထုတ္ျပန္ခ်က္ထဲမွာ အပစ္ရပ္ျဖစ္စဥ္ မွာ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြက ပါဝင္ပတ္သက္ေနတာေၾကာင့္ ယူနန္အစိုးရက ျမန္မာႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္းပဋိပကၡနဲ႔ မပတ္ သက္ဖို႔ 'ဝ'ကို သတိေပးထားတဲ့အတြက္ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္မွာ ပါဝင္လိုက္ရင္ အေနာက္နဲ႔ဆက္ဆံသလိုျဖစ္မွာစိုးရိမ္တယ္ လို႔လည္းပါရိွပါတယ္။ အင္အားအႀကီးဆံုးလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ျဖစ္တဲ့'ဝ'အေနနဲ႔လည္း သူ႔ရဲ႕မဟာမိတ္ေဟာင္းေတြ ျဖစ္တဲ့ ကိုးကန္႔အပါအဝင္ တျခားအဖြဲ႕ေတြကို ဘာေၾကာင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးမွာ ထည့္သြင္းလက္မခံတာလဲဆိုၿပီး ေမးခြန္းထုတ္ထားပါတယ္။

ေကအိုင္အိုအေနနဲ႔လည္း ကိုး ကန္႔လိုအဖြဲ႕ကိုဆြဲေခၚေနတာဟာ UNFC တပ္ေပါင္းစုမွာ ဥကၠ႒အျဖစ္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕အားလံုးကို ဦးေဆာင္ ေနတာေရာ တစ္ဖက္ကလည္း စစ္ေရးအရတဘက္သတ္မခံ ရေအာင္လို႔ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ေလ့လာသူေတြက ဆိုၾကပါ တယ္။ ကိုးကန္႔မွာ တိုက္ပြဲျဖစ္ေတာ့ ကခ်င္ေဒသမွာက ထိုးစစ္သက္သာတယ္ေလ။ ဒါေပမဲ႔ ကိုးကန္႔အေရးနဲ႔ပတ္ သက္လို႔ အစိုးရတပ္မေတာ္ဘက္ကေရာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြဘက္ကပါ ခ်ဥ္းကပ္မႈအရမွားတဲ့အ ခ်က္ေတြေတာ့ရိွေနခဲ့တယ္လို႔ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးေလ့လာ သူဦးသန္းစိုးႏိုင္က ဆိုပါတယ္။

ေလ့လာသူေတြကေတာ့ အပစ္ရပ္ေရးျဖစ္စဥ္မွာ ႐ႈပ္ ေထြးမႈေတြ မ်ားစြာရိွလာခ်ိန္မွာ တကယ္ၿငိမ္းခ်မ္းလိုစိတ္ တိုင္းရင္းသားအခြင့္အေရးေပးလိုစိတ္နဲ႔ေဆာင္ရြက္သင့္ တယ္လို႔ မွတ္ခ်က္ျပဳၾကပါတယ္။

''ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပည္တြင္းစစ္ကၾကာေနၿပီ။ တစ္ ျပည္ေထာင္စနစ္က အလုပ္မျဖစ္ခဲ့တာထင္ရွားေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တျခားတစ္ခုကို ႀကိဳးစားၾကည့္ရပါေတာ့မယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပႆနာေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔အတြက္ တိုင္း ရင္းသားလူမ်ိဳးစုေတြအားလံုးအခြင့္အေရးရရွိၿပီးေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ ဘာသာစကားကိုေလးစားမႈရွိတဲ့ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္မႈမ်ိဳးအျပင္ ကြၽန္ေတာ္ တျခားနည္း လမ္းမျမင္ပါဘူး။ အဲဒါက ဖက္ဒရယ္စနစ္မ်ိဳးမွာပဲ ျဖစ္ပါ လိမ့္မယ္''လို႔ဘာေတးလစ္တနာကေျပာပါတယ္။

တခ်ဳိ႕ကလည္း ႏိုင္ငံတကာၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္နဲ႔ မတူဘဲ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေပါင္းမ်ားစြာျဖစ္ေနၿပီး ထု ထည္ႀကီးမားတဲ့ အပစ္ရပ္ေရးျဖစ္စဥ္ကို တက္သုတ္႐ိုက္အ ေကာင္အထည္ေဖာ္ရတာဟာစိန္ေခၚမူရိွတယ္လို႔ဆိုၾက တဲ့အတြက္ ရပ္မေနဘဲဆက္သြားေနရင္ေတာင္မဆိုးဘူး လို႔ဆိုၾကပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာလည္း အစိုးရကေတာ့ သူ႔အစိုးရလက္ထက္မွာပဲ အၿပီးလက္မွတ္ထိုးခ်င္ေနပါ တယ္။

အလြန္႐ႈပ္ေထြးတဲ့ ျဖစ္စဥ္ပါ။ ကြၽန္ေတာ့္အျမင္က ေတာ့ ဆက္လုပ္လို႔ရပါတယ္။ အပစ္ရပ္ေရးအတြက္ေရာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ကိုပါ ဆိုလိုတာပါ။ ဒါေပမဲ့ ႏွစ္နဲ႔ခ်ီ အခ်ိန္ယူဆက္လုပ္ရပါဦးမယ္။ အေရးႀကီးဆံုးက ဆက္ လုပ္ခ်င္တဲ့စိတ္ရိွဖို႔လိုတာပါ။ အေရးႀကီးဆံုးကျဖစ္စဥ္က ဆက္ေနဖို႔လိုတာပါလို႔ မၾကာေသးခင္က မွ ျမန္မာႏိုင္ငံကို လာေရာက္ေလ့လာခဲ့ၿပီး စစ္တပ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စာတမ္းျပဳစုေနတဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္ စုတကၠဆက္တကၠသိုလ္မွ ပါေမာကၡ ဇိုလ္တန္ဘရန္နီက မွတ္ခ်က္ျပဳေျပာဆိုပါတယ္။

#YangonTimesJournal
https://plus.google.com/b/102764999437068870042/
http://www.yangonmedia.com/

သတင္းမ်ားကိုဆုံးေအာင္ဖတ္တ့ဲ အတြက္ေက်းဇူးပါ