ေရြးေကာက္ပြဲ သတင္းယူခြင့္ ျပင္ဆင္ခ်က္ ထုတ္ျပန္

ေရြးေကာက္ပြဲ သတင္းယူခြင့္ ျပင္ဆင္ခ်က္ ထုတ္ျပန္ ========================================= ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲေန႔မွာ သတင္းရယူႏိုင္ဖို႔ ျပည္တြင္းမီဒီယာေတြအေနနဲ႔ ၿမိဳ႕နယ္ အဆင့္ကေန ခ႐ိုင္အဆင့္ေကာ္မရွင္ေတြမွာ ေလွ်ာက္ထားၾကဖို႔ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က အစားထိုးျပင္ဆင္ခ်က္ ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲေန႔မွာ သတင္းရယူတဲ့ အခါ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕တည္ဆဲဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒနဲ႔စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းေတြကို တိက်စြာလိုက္နာ ေဆာင္ရြက္ပါမယ္ဆိုတဲ့ ဝန္ခံခ်က္ေပးပို႔ရမယ္လို႔လည္း စာနယ္ဇင္းေကာင္စီကေနတဆင့္ မီဒီယာေတြကို အေၾကာင္းၾကားစာ ပို႔လိုက္တာပါ။ ဒီလို ေရြးေကာက္ပြဲ သတင္းရယူခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္အေပၚ သတင္းမီဒီယာသမား ေတြဘက္က ဘယ္လိုတုန္႔ျပန္ၾကသလဲဆိုတာ မဆုမြန္က စုစည္းတင္ျပေပးထားပါတယ္။ ၾသဂုတ္လဆန္းတုန္းက ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းၾကားစာပါ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြဟာ ဒီမိုကေရစီစံႏႈန္းနဲ႔မညီတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ ရွိေနတယ္ဆိုၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံစာနယ္ဇင္းေကာင္စီ ဘက္က ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကို သြားေရာက္ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီးတဲ့ေနာက္ အခုလို ျပင္ဆင္ခ်က္ တရားဝင္ထုတ္ျပန္လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံစာနယ္ဇင္းေကာင္စီ အဖြဲ႔ဝင္လည္းျဖစ္ ျမန္မာဂ်ာနယ္လစ္ကြန္ရက္ တာဝန္ရွိသူလည္းျဖစ္တဲ့ ကိုျမင့္ေက်ာ္က ၿမိဳ႕နယ္ အဆင့္အစား ခ႐ိုင္အဆင့္အထိ သတင္းရယူခြင့္ရဖို႔ ညိႇႏိႈင္းေဆြးေႏြးလို႔ရခဲ့တဲ့ သေဘာတူညီ ခ်က္ေတြကို အခုလိုရွင္းျပပါတယ္။ “ေရြးေကာက္ပြဲေန႔မွာ မဲ႐ံုတို႔ ဘာတို႔မွာ သတင္းလာယူတဲ့အခါမွာ မဲ႐ံုထဲဝင္ခြင့္ကေတာ့ မရွိဘူး၊ သို႔ေပမယ့္လို႔ မဲ႐ံုပရဝုဏ္ကိုသြားဖို႔ အဲဒီနားမွာ သတင္းယူဖို႔၊ ေနာက္ မဲ႐ံုဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္ေျပာဆိုတဲ့အခါမွာ သတင္းသမားျဖစ္ေၾကာင္း အေထာက္အထား သက္ေသခံကဒ္ျပား ေပါ့ေနာ္။ အဲဒီဟာပါ။” ေရြးေကာက္ပြဲေန႔မွာ သတင္းရယူၾကမယ့္ ျပည္တြင္းသတင္းမီဒီယာေတြ အေနနဲ႔ သတင္းမီဒီယာ အဖြဲ႔အစည္းတခုကို တစ္ၿမိဳ႕နယ္ (၃) ဦးထက္မပိုတဲ့ အေရအတြက္နဲ႔ သက္ဆုိင္ရာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ တိုင္းေဒသႀကီး-ခ႐ိုင္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ေတြဆီမွာ သက္ေသခံ ကဒ္ကို ႏိုဝင္ဘာလ ၅ ရက္ေန႔ ေနာက္ဆံုးထား ေလွ်ာက္ထားၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့သလိုေလွ်ာက္ထားရာမွာ မိမိကိုယ္စားျပဳ ျပည္တြင္းမီဒီယာအဖြဲ႔အစည္းက သတ္မွတ္ၿမိဳ႕နယ္ ထဲမွာ ေရြးေကာက္ပြဲသတင္းရယူႏုိင္ဖို႔ တာဝန္ေပးေစလႊတ္ေၾကာင္း အေထာက္အထားစာနဲ႔ ပုဂၢလိက သတင္းသမားေတြအေနနဲ႔ မိမိနဲ႔ဆက္သြယ္ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ သတင္းမီဒီယာ အဖြဲ႔စည္းရဲ႕ေထာက္ခံခ်က္နဲ႔ ေလွ်ာက္ထားရမယ္ဆုိတာလည္း အစားထုိးျပင္ဆင္ခ်က္ထဲ ထည့္သြင္းထားပါတယ္။ အခုလို ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္က ေလွ်ာက္ထားမႈေတြကို ခ႐ိုင္အဆင့္သတ္မွတ္ လိုက္တဲ့အေပၚ မႏၱေလးၿမိဳ႕က သတင္းေထာက္ ဦးမင္းထက္ၿငိမ္းခ်မ္းက ေရြးေကာက္ပြဲေန႔မွာ သတင္းသမားေတြကို နယ္ေျမ သတ္မွတ္မႈမရွိဘဲ ႏုိင္ငံတဝွမ္း မည္သည့္ေနရာမဆို လြတ္လပ္စြာ သတင္းရယူခြင့္ေပးသင့္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ “Free and Fair ျဖစ္တဲ့၊ လြတ္လပ္တဲ့ေရြးေကာက္ပဲြႀကီး ျဖစ္ဖို႔ဆိုလို႔ရွိရင္ စတုတၳမ႑ိဳင္ကလည္း အမ်ားႀကီး အေရးပါပါတယ္။ သို႔ေသာ္ မီဒီယာေတြျဖစ္တဲ့အတြက္ သက္ဆုိင္ရာ မဲ႐ံုတို႔၊ မဲ႐ံုကိုေစာင့္ေရွာက္တဲ့ တာဝန္ရွိတဲ့သူတို႔ကို အေၾကာင္းၾကားၿပီးမွ ဝင္ၾက၊ ထြက္ၾက။ သူ႔သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေနရာေတြကတင္ပဲ သတင္းယူၾက ျပဳၾကရမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ကိုယ့္ေဒသတြင္းကို ၿခံဳငံုႏိုင္တဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြရယူဖို႔ဆိုရင္ တေနရာတည္းမွာ သူတို႔ကန္႔သတ္ထားတဲ့ သံုးၿမိဳ႕နယ္တို႔၊ ခ႐ိုင္ေလာက္နဲ႔တင္ မလံုေလာက္ဘဲနဲ႔ ငါးႏွစ္တာအတြင္း မွာမွ ဒါထူးျခားတဲ့ေပါ့ဗ်ာ- ဗမာႏုိင္ငံရဲ႕သမိုင္းအေျပာင္းအလဲ ကိုျဖစ္တဲ့ - ႏိုဝင္ဘာ ၈ ရက္ေန႔တစ္ရက္။ မနက္ (၆) နာရီကေန ညေန ၄ နာရီေတာင္မကပါဘူး။ ၄ နာရီကေတာ့ မဲ႐ံုေတြပိတ္တာ။ ဟုိဘက္မွာ မဲဆက္ေရတာေတြ ရွိမယ္။ ညသန္းေကာင္အထိ။ က်ေနာ္တို႔ ၂၀၁၂ တုန္းကဆိုရင္ မဲစာရင္းေတြ၊ သတင္းေတြအားလံုးကို ညသန္းေကာင္အထိ သတင္းေတြ ယူၾက ျပဳၾကတာပဲ။ အဲဒီအေပၚမွာလည္း အားနက္ခ်က္ရွိတယ္ ထင္တဲ့ေနရာ၊ ကိုယ္အားသာမယ္ ထင္တဲ့ေနရာေတြ ေပါင္းစံုေလ့လာမွာပဲေလ။ ဆင္ေျခဖံုးေတြ ေရာက္ရင္ေရာက္မယ္။ downtown ေတြ ေရာက္ရင္ေရာက္မယ္။ နယ္ေက်းရြာတစ္ကိုလည္း သြားၾကည့္ခ်င္ၾကည့္မွာပဲ။ ဆိုေတာ့ ဒီဟာေတြကေတာ့ က်ေနာ္ထင္တယ္ေလ။ ထူးျခားတဲ့ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြအေပၚမွာ အေႏွာင့္အယွက္ မျဖစ္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေလာက္တဲ့ အေနအထားလည္း မရွိပါဘူး။ ဒီအတြက္ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီကန္႔သတ္ခ်က္ေတြက လိုအပ္တာထက္ ပိုေနတယ္ လို႔ပဲက်ေနာ္တို႔ျမင္တယ္။” ေရြးေကာက္ပြဲ သတင္းရယူၾကမယ့္ သတင္းသမားေတြအေနနဲ႔လည္း ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြကို သိရွိထားသင့္တယ္လို႔ သတင္းမီဒီယာတာဝန္ရွိသူ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ကိုျမင့္ေက်ာ္က အၾကံျပဳပါတယ္။ “ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာ ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒေတာ့ နားလည္ေအာင္ သိရွိထားဖို႔လိုတယ္ ေပါ့ေနာ္။ အဲဒါကေတာ့ အေရးႀကီးတယ္ေပါ့။ ဥပမာ ဆိုပါေတာ့ မဲ႐ံုပရဝုဏ္အတြင္းမွာ မဲဆႏၵရွင္အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေစတဲ့ လြတ္လပ္မႈကိုထိခုိက္ေစတယ္၊ လြတ္လပ္စြာမဲေပးမႈကို ထိခုိက္ေစတဲ့ အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္မႈမ်ဳိး အဲဒါမ်ဳိး မလုပ္ေဆာင္မိိဖို႔ အေရးႀကီးတယ္ေပါ့ေနာ္။” အခုလက္ရွိမွာေတာ့ မၾကာခင္က်င္းပေတာ့မယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ သတင္းရယူမယ့္ ျပည္တြင္းသတင္းမီဒီယာေတြ လုိက္နာရမယ့္ တည္ဆဲဥပေဒေတြ၊ စည္းမ်ဥ္း သတင္းမီဒီယာ က်င့္ဝတ္နဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲလမ္းညႊန္စာအုပ္ စတာေတြကို သတင္းသမားေတြ သိရွိႏုိင္ဖို႔ သက္ဆုိင္ရာ သတင္းမီဒီယာဌာနေတြ အဖြဲ႔အစည္း သင္တန္းေက်ာင္းေတြနဲ႔ စာနယ္ဇင္း ေကာင္စီတို႔ ပူးေပါင္းျပင္ဆင္မႈေတြ ေဆာင္ရြက္ေနၾကပါတယ္။ By BBC Burmese