ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ၂၀၁၄ သည္ အေရးပါေသာႏွစ္ျဖစ္ၿပီး စိုးရိမ္မကင္းသည့္ ျပႆနာရပ္မ်ားအေပၚ ေျဖရွင္းရာတြင္ တုိးတက္မႈရိွေရး အေရးႀကီးေၾကာင္း ၿဗိတိန္တိုက္တြန္း ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာတြင္ က်င္းပရန္ စီစဥ္ထားသည္ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီ လုပ္ေဆာင္ရမည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအတြက္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္သည္ အေရးပါေသာ ႏွစ္တစ္ႏွစ္ျဖစ္ၿပီး စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ေနသည့္ ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းၿပီး တိုးတက္မႈရရွိေရး လုပ္ေဆာင္ရန္ အသက္တမွ် အေရးႀကီးေၾကာင္း ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံျခားေရးႏွင့္ ဓနသဟာယ႐ံုး၏ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး အစီရင္ခံစာအရ သိရသည္။ ဧၿပီလ ဒုတိယအပတ္အတြင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ အဆိုပါ အစီရင္ခံစာ၌ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္ေနရသည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားအား ၂၀၁၄ ခုႏွွစ္အတြက္ လုပ္ေဆာင္ရမည့္ အဓိကကိစၥရပ္မ်ားအျဖစ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ေနာက္တစ္ႀကိမ္က်င္းပျခင္း၊ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးအတြက္ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးမႈမ်ား၊ ျမန္မာႏုိင္ငံက အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏုိင္ငံမ်ားအသင္း (အာဆီယံ) ဥကၠ႒ျဖစ္လာျခင္းစသည့္ အခ်က္မ်ားအား ေဖာ္ျပထားသည္။ အထက္ပါ အခ်က္မ်ားအျပင္ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ပထမဆံုး သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူျခင္း၊ ဆႏၵျပသူ အမ်ားအျပားအား ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ်ရန္ အသံုးျပဳလ်က္ရွိေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာစုေ၀းခြင့္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္းလွည့္လည္ခြင့္ ဥပေဒအား ျပန္လည္သံုးသပ္ထားသည့္ ဥပေဒမူၾကမ္းအား လႊတ္ေတာ္တြင္ ျပန္လည္သံုးသပ္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား လုပ္ကိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ အထက္ပါ အခ်က္မ်ားအျပင္ စာနယ္ဇင္းအား ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည့္ အျငင္းပြားဖြယ္ ဥပေဒမ်ားကိုလည္း ေဆြးေႏြးၾကမည္ျဖစ္ၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္မွ အေျခအေနမွာလည္း အထိမခံျဖစ္ေနကာ အုပ္စုကြဲအသိုင္းအ၀ိုင္း အခ်င္းခ်င္းအၾကား အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားႏိုင္သည့္ အႏၲရာယ္မွာလည္း ႀကီးႀကီးမားမား ရွိေနႏုိင္ေသးေၾကာင္း အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံျခားေရးႏွင့္ ဓနသဟာယ႐ံုးအေနျဖင့္ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈ ဘ႑ာေငြမ်ား ဆက္လက္ေထာက္ပံ့ သြားမည္ျဖစ္ၿပီး လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာ အကူအညီမ်ား ရရွိႏိုင္မႈ တိုးတက္ေကာင္းမြန္ ေစေရးအတြက္ လုပ္ေဆာင္မည္ျဖစ္ကာ အထူးသျဖင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ပိုမိုလုပ္ေဆာင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွ အေျခအေနအတြက္ ေရရွည္တည္တံ့ေသာ အေျဖကိုရွာေဖြရန္ ျမန္မာအစိုးရအား တိုက္တြန္းေၾကာင္း အစီရင္ခံစာတြင္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပခဲ့သည္။ သီးျခားစိုးရိမ္ရသည့္ ျဖစ္ရပ္တစ္ခုအျဖစ္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စုေ၀းခြင့္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္းလွည့္လည္ခြင့္ ဥပေဒ၏ ပုဒ္မ ၁၈ ႏွင့္တကြ ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္းမ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီမႈမရွိေသာ အျခားဥပေဒျပ႒ာန္း ခ်က္မ်ားပင္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြင္း အဆိုပါ ပုဒ္မအရ တရားစြဲဆိုခံရသူ အမ်ားအျပားမွာ အျပစ္ရွိသည္ဟု ၀န္ခံပါက ဒဏ္ေငြအနည္းငယ္ ေပးေဆာင္ရန္ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံရၿပီး အျပစ္မရွိဟု ေလွ်ာက္လဲသူမ်ားမွာ သိသိသာသာ ပိုမိုျပင္းထန္ေသာ ျပစ္ဒဏ္မ်ား ခ်မွတ္ခံခဲ့ရေၾကာင္း အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ အဆိုပါ အခ်က္မ်ားအျပင္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတဦးသိန္းစိန္က ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းတြင္ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားအတြင္း ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား အားလံုးကို လႊတ္ေပးမည္ဟု ကတိျပဳခဲ့ေသာ္လည္း လက္ရွိအခ်ိန္အထိ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားတြင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၃၀ က်န္ရွိေနေသးေၾကာင္းႏွင့္ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားအတြင္း ႏိွပ္စက္ညႇဥ္းပန္းသည္ဟု စြပ္စြဲခ်က္မ်ား ထြက္ေပၚေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ (တပ္မေတာ္မွ ကိုယ္စားလွယ္ႏွင့္ လက္ဆဲြႏႈတ္ဆက္ေနေသာ ေကအိုင္ေအ ဒုတိယစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြမ္ေမာ္တို႔ကို ဧၿပီ ၅ ရက္က ျပဳလုပ္သည့္ အစိုးရႏွင့္တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕မ်ား၏ ေဆြးေႏြးပဲြတြင္ ေတြ႕ရစဥ္ (ဓာတ္ပံု-ေအာင္ေဇာ္ထြန္း))