ေျပာင္းလဲခဲ့ျပီးျဖစ္ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေရွ႕သို႔ ဆက္ေလွ်ာက္ေနဦးမည္ (မွဴးေဇာ္) အေျပာင္းအလဲႏွင့္ တံခါးသစ္ဖြင့္

Changing “Myanmar” Moving “Forward” ေျပာင္းလဲခဲ့ျပီးျဖစ္ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေရွ႕သို႔ ဆက္ေလွ်ာက္ေနဦးမည္ (မွဴးေဇာ္) အေျပာင္းအလဲႏွင့္ တံခါးသစ္ဖြင့္ ----------------------------------------------------------------------- ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား က်င္းပမည္ ဆိုစဥ္က ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပအေတာ္မ်ားမ်ားက တပ္မ ေတာ္အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္သည့္ အေျခအေနမွ အမည္ေျပာင္း၍ အုပ္ခ်ဳပ္ရုံသာရွိမည္၊ ဘာမွ ေျပာင္းလဲမည္ မဟုတ္ ဟု ၾကဳိတင္ေမွ်ာ္ေတြးထားခဲ့ၾကသည္။ Old Wine in New Bottle ပုလင္းသစ္ထဲက ၀ိုင္အေဟာင္း သေဘာမ်ဳိး ေျပာဆိုၾကသည္။ ဆီကိုပုလင္းအသစ္ထဲ ဘယ္လိုပင္ ေျပာင္းထည့္ထည့္ မူလလက္ေဟာင္း ဆီသာ ျဖစ္သည္ ဟူေသာ သေဘာမ်ဳိး ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ - - ။ “ျမန္မာႏုိင္ငံတစ္ကယ္ေျပာင္းေနျပီ”၊ “ျမန္မာအစိုးရ တစ္ကယ္ ေျပာင္းသြားျပီ” ဟူေသာ အာေမဋိက္ မ်ားႏွင့္အတူ ျမန္မာ့ေႏြဦး ဟူ၍ပင္ ကင္ပြန္းတပ္လာခဲ့ၾကသည္။ ေနာက္ဆုံး အစဥ္တစိုက္ ဖိအားေပး ပိတ္ဆို႔ ခဲ့ေသာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ သမၼတ အိုဘားမားသည္ပင္လွ်င္ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ ႏွစ္ၾကိမ္တိုင္ လာေရာက္ခဲ့ျပီး ျမန္မာ့ အေျပာင္းအလဲကို အသိအမွတ္ျပဳခဲ့၊ ေထာက္ခံခဲ့သည္ ဟု ဆိုက မွားမည္ မထင္ေပ။ “အုပ္ခ်ဳပ္သူ မေျပာင္း၊ မူမေျပာင္း” ဟူ၍ ပုံေသမွတ္ယူထားသူမ်ားပင္လွ်င္ အံ့ၾသတၾကီး ျဖစ္ရသည္အထိ ျမန္မာ့အေျပာင္း အလဲမွာ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ ေဒသတြင္း မီဒီယာမ်ား၏ ေခါင္းၾကီးသတင္းမ်ား၊ မ်က္ႏွာဖုံးသတင္းမ်ား ျဖစ္ခဲ့ရ သည္။ ဒီမိုကေရစီတန္ဖိုး Democratic Value ကို ေရွ႔တန္းတင္ၾကေသာ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ား၏ အကဲျဖတ္ခ်က္ မွာ လူထုအတြက္ အမွန္တစ္ကယ္ အက်ဳိးျပဳသလား Who can really deliver for the people ဟူ၍သာ ျဖစ္သည္။ ဘယ္ေလာက္အထိေအာင္ ခရီးေပါက္ခဲ့ျပီလဲ ဟူေသာ ေမးခြန္းအတြက္မူကား ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ တက္ မလာခင္က အခ်ိန္မ်ားႏွင့္ ျပန္လည္ႏႈိင္းယွဥ္ျခင္းအားျဖင့္ ေျဖဆိုႏိုင္ၾကပါလိမ့္မည္။ လွ်ပ္စစ္မီးမမွန္၍ ဆႏၵျပမႈ မ်ား လမ္းမမ်ားထက္ ျပည့္လွ်ံခဲ့သည့္အေျခအေနမွ ယခုေသာ္ တျဖည္းျဖည္းခ်င္းႏွင့္ လွ်ပ္စစ္မီး သိသိသာသာ ရရွိလာခဲ့ျပီ ျဖစ္သည္။ လွ်ပ္စစ္မီးေၾကာင့္ ဆႏၵျပမႈမ်ားလည္း အေတာ္အသင့္ ေလ်ာ့ပါးသြားျပီ ျဖစ္သည္။ ေက်းလက္ေတာရြာမ်ားႏွင့္ ေဒသတြင္းလမ္းမ်ား၊ တံတားမ်ား သိသိသာသာ တိုးတက္ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့သည္။ စာသင္ေက်ာင္းမ်ား၊ ေဆးရုံ/ေဆးခန္းမ်ား မ်က္ျမင္ထင္ရွား တိုးတက္ျဖစ္ေပၚလာခဲ့သည္။ စိုက္ပ်ဳိးစရိတ္ေခ်း ေငြ မေလာက္မင ျဖစ္ေနခဲ့ေသာ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား တစ္ဧက တစ္သိန္းအထိ တိုးျမွင့္ရရွိလာခဲ့သည္။ လယ္ယာသြင္းအားစု (ဓါတ္ေျမၾသဇာ၊ ပိုးသတ္ေဆး၊ မ်ဳိး၊ လယ္ယာသုံးစက္ကိရိယာ)မ်ား တင္သြင္းျခင္း အတြက္ အခြန္ ကင္းလြတ္ခြင့္ေပးခဲ့သည္။ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေလွ်ာ့ခ်ေရးႏွင့္ ေက်းလက္ဖြံ႕ျဖဳိးေရးကို အမ်ဳိးသား အဆင့္ ဦးစားေပးတာ၀န္တစ္ရပ္အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ယခင္က ခ်မ္းသာၾကြယ္၀သူမ်ားအတြက္ ဇိမ္ခံ ပစၥည္းသဖြယ္ ျဖစ္ခဲ့ေသာ မိုဘိုင္းဖုန္းမ်ား ေထာင့္ငါး ရာက်ပ္ျဖင့္ လူတိုင္း ဖုန္းကိုင္ေနၾကျပီ။ မိုဘိုင္းဆက္သြယ္ေရးသည္ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ လူမႈစီးပြားဘ၀ ကို အၾကီးအက်ယ္ ေျပာင္းလဲႏိုင္ခဲ့သည္။ အဆိုပါ သက္ေရာက္မႈမွာ လက္ေတြ႔တြင္ ၾကီးမားလွေသာ အက်ဳိး တရားမ်ား ရရွိေစခဲ့သည္။ အခြင့္ထူးခံတို႔၏လက္၀ယ္တြင္ ဆုပ္ကိုင္ထားခဲ့ေသာ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္တင္သြင္းခြင့္ ကို အမ်ားျပည္သူလက္၀ယ္သို႔ အပ္ႏွင္းခဲ့သည္။ ေက်းလက္ေတာရြာမ်ားအထိ ပစ္ကပ္ကားေလးမ်ား တ၀ီ၀ီ ေျပးလႊားေနၾကျပီ ျဖစ္သည္။ ေႏြရာသီအားလပ္ရက္ကဲ့သို႔ ကာလမ်ားတြင္ အျမန္လမ္းမၾကီးေပၚ၊ လမ္းမမ်ား ေပၚ၊ ခရီးသြားေနရာေဒသမ်ားအားလုံးတြင္ အဆိုပါ ပစ္ကပ္ကားေလးမ်ားျဖင့္ မိသားစုအလိုက္ ခရီးလွည့္လည္ သြားလာေနၾကျပီ ျဖစ္သည္။ မိုဘိုင္းဖုန္းေတာ္လွန္ေရးျဖင့္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း၏ ပြင့္လင္းမႈကို ေဆာင္ၾကဥ္းႏုိင္ခဲ့သည့္နည္းတူ သတင္း မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ကို စံခ်ိန္တင္ ဖြင့္လွစ္ေပးခဲ့သည္။ စံခ်ိန္တင္ ဟု ဆိုရသည္မွာ အေၾကာင္း ရွိသည္။ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ျပန္ၾကည့္လွ်င္ ႏိုင္ငံအခ်ဳိ႕တြင္ မတို႔ရ၊ မထိရ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ား ရွိသည္။ လုံး၀ မေ၀ဖန္ရေသာ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား ရွိသည္။ မျဖစ္မေန လိုက္နာရမည့္ အမိန္႔မ်ား ရွိသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေတာ့ သမၼတကိုလည္း ေ၀ဖန္ႏုိင္သည္။ သံဃာေတာ္မ်ားကိုလည္း ေ၀ဖန္ႏိုင္သည္။ တပ္မေတာ္ကိုလည္း ေ၀ ဖန္ႏိုင္သည္။ တံခါးဖြင့္လွစ္စ ႏိုင္ငံတစ္ႏုိင္ငံတြင္ ဤသို႔ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားေဖာ္ျပခြင့္ ေပးခဲ့သည္မွာ အံ့ၾသ စရာ ဟု ႏုိင္ငံတကာေလ့လာသူမ်ားက ဆိုၾကသည္။ သက္ဆိုင္ရာ က်င့္၀တ္အားနည္းမႈ၊ ပုဂၢဳိလ္ေရးထိခိုက္မႈ၊ ႏုိင္ငံေတာ္လုံျခဳံေရးကိစၥရပ္မ်ားကို ထိခိုက္မႈ စသည္တို႔မွာ အသြင္ကူးေျပာင္းစ ၾကဳံေတြ႕ရစျမဲ ျဖစ္ေသာ အခက္အခဲမ်ားဟု ပညာရွင္မ်ားက ရႈျမင္ၾကသည္။ သမၼတအိမ္ေတာ္ ေရာက္သည္ႏွင့္ ဦးသိန္းစိန္သည္ ျပည္သူမ်ား၏ မူလအခြင့္အေရးျဖစ္ေသာ ျငိမ္း ခ်မ္းစြာ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခြင့္အတြက္ ဥပေဒျပဌာန္းႏုိင္ေရး ၾကဳိးပမ္းေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ခြင့္ျပဳခ်က္ မရဘဲ ဆႏၵျပျခင္းေၾကာင့္ အေရးယူမႈမ်ားသည္ ဥပေဒျပႆနာသာ ျဖစ္ျပီး ယင္းဥပေဒကို ျပင္ဆင္ႏိုင္ရန္ ၾကဳိးပမ္းဖို႔ သာ ရွိသည္။ ေျပာရလွ်င္ ျမန္မာ့လူ႕အဖြဲ႕ အစည္းသည္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္တြင္ မ်ားစြာ လြတ္လပ္ ပြင့္လင္းလာခဲ့ျပီ ျဖစ္သည္။ လူထုဆႏၵ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္အထိ လူထုသည္ အုပ္ခ်ဳပ္ခံ အျဖစ္ တည္ရွိခဲ့ပါ၏။ Government For the People လူထုဆႏၵကို အေလးထားသည့္အစိုးရ ဟူသည္မွာ ရုပ္ရွင္ဇာတ္ကားမ်ား၊ စာအုပ္စာေပမ်ားတြင္သာ ေတြ႕ခဲ့ၾကရသည္။ ျမစ္ဆုံဆည္တည္ေဆာက္ေရးစီမံကိန္းအေပၚ လူထုသေဘာထားမ်ား အုံၾကြေပၚထြက္လာခဲ့ သည္။ မီဒီယာမ်ားက ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကသည္။ လမ္းမမ်ားေပၚထြက္၍ ဆႏၵျပၾကသည္။ ျမစ္ဆုံဆည္စီမံကိန္း ရပ္ဆိုင္းေပးဖို႕ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ ဘယ္လို ေျဖရွင္းမလဲ အားလုံးက ေစာင့္ၾကည့္ခဲ့ၾက သည္။ ျမစ္ဆုံဆည္စီမံကိန္းကို ျပန္လည္ေလ့လာသုံးသပ္မွာလား၊ ဆက္လုပ္မွာလား ခန္႔မွန္းခဲ့ၾကသည္။ ဆည္ စီမံကိန္းကို ရပ္ဆိုင္းေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့ခ်ိန္က အေတာ္မ်ားမ်ား မယုံၾကည္ႏုိင္ ျဖစ္ခဲ့ၾကရသည္။ လူထုဆႏၵကို အေလးထားသည္ ဟူေသာ အျမင္မ်ားလည္း ေပၚထြက္လာခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံ့တာ၀န္ကို နယ္ပယ္အသီးသီးတြင္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၾကေသာ အျငိမ္းစားမ်ား ပင္စင္လစာ မေလာက္ မငျဖင့္ ေနေနခဲ့ၾကရသည္။ အခ်ဳိ႕လည္း ပင္စင္ထုတ္ရမွာႏွင့္ လမ္းစရိတ္ မကာမိေသာေၾကာင့္ မထုတ္ဘဲ ပစ္ထားၾကသည္မ်ားလည္း ရွိသည္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္လက္ထက္ ေခတ္ႏွင့္ေလ်ာ္ညီေသာ ပင္စင္ႏႈန္းထား ကို တိုးျမွင့္ေပးလိုက္ေတာ့ ပင္စင္စားမ်ား ၀မ္းသာၾကရသည္။ အနည္းဆုံးေတာ့ ပင္စင္ေငြကေလးျဖင့္ လွဴရတန္းရ၊ စာအုပ္ဖိုးရ ဆိုသလို ျဖစ္ခဲ့ၾကရသည္။ လူထုဆႏၵကို အေလးထားေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား ေတြ႔ျမင္လာရသည့္အျပင္ “ျပည္သူလူထုဗဟိုျပဳ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ” ကို လႈိင္းမ်ားျဖင့္ တြန္းတင္ခဲ့သည္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္သည္ လူထုဆႏၵႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းသည္ ဟု ယူဆႏိုင္ေသာ္လည္း ျပတ္ ျပတ္သားသား ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ား ခ်မွတ္ရာတြင္ ေနာက္မတြန္႔သူ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး ျဖစ္သည္။ ရိုဟင္ဂ်ာ ျမန္မာမွာ မရွိ No Rohinja in Myanmar ဟူ၍ ကမာၻကို ေလသံမာမာျဖင့္ ေျပာခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ ျပည္တြင္း၌ ေျပာသလို ျပည္ပႏုိင္ငံမ်ားသို႕ ေရာက္ရွိသည့္အခါတြင္လည္း ဤရပ္တည္ခ်က္ကို ခိုင္ခိုင္မာမာ ဆုပ္ကိုင္ထား သည္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသမား၊ သေဘာထားေပ်ာ့ေပ်ာင္းသူ စသည့္ တံဆိပ္ကပ္ျခင္းမ်ားကို ထိခိုက္ေစႏိုင္ သည္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အျပဴသေဘာ ေထာက္ခံမႈမ်ား အားနည္းသြားႏိုင္သည္၊ ႏုိင္ငံတကာဖိအားေပးမႈမ်ား ျပင္းထန္လာႏိုင္သည္၊ စသည္တို႔ကို ဦးသိန္းစိန္ မသိ မရွိခဲ့ပါ။ အမ်ဳိးသားလုံျခဳံေရးႏွင့္ အမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြား အတြက္ ပုဂၢဳိလ္ေရးထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားမႈ၊ ႏုိင္ငံတကာေထာက္ခံမႈတို႕ကို စေတးခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ့စီးပြားေရးသည္ ေစ်းကြက္မပီမသ အေျခအေနသို႕ ေရာက္ရွိခဲ့ရာမွ ေစ်းကြက္ယႏၱရားမ်ား အား ေကာင္းလာေစရန္ ဦးသိန္းစိန္ ၾကဳိးပမ္းခဲ့သည္။ တစ္ေဒၚလာ ေျခာက္က်ပ္ ဟူေသာ ကိန္းေသ ေငြလဲႏႈန္းကို IMF, World Bank စသည္တို႔၏ အၾကံဥာဏ္မ်ား ရယူ၍ ေစ်းကြက္အတိုင္း စီမံခန္႕ခြဲေသာ ေငြလဲႏႈန္းကို ေျပာင္းလဲခဲ့သည္။ စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈႏွင့္ ပုဂၢလိက က႑ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို အေလးေပးေဆာင္ ရြက္ခဲ့သည္။ ေငြလဲႏႈန္း ေျပာင္းလဲသြားျခင္းေၾကာင့္ စီးပြားေရး ကေမာက္ကမ ျဖစ္ေလမည္လား ဟူေသာ စိုးရိမ္မႈမ်ားကို တည္ျငိမ္ေအာင္ ထိန္းႏိုင္ခဲ့သည္။ တစ္ဖန္ ျပည္သူမ်ား အခ်ိန္တိုတိုအတြင္း အလုပ္အကိုင္ရ မည့္၊ ၀င္ေငြရရွိေစမည့္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏံွမႈမ်ားကို ဦးစားေပး၍ လက္ခံခဲ့သည္။ ျမန္မာ့စီးပြားေရးနယ္ပယ္တြင္ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးျဖစ္ေနခဲ့ေသာ မလိုအပ္ေသာအပိုကုန္က်စရိတ္မ်ား Transactional Cost မ်ား ေလွ်ာ့ခ်ေပးခဲ့သည္။ လူတစ္စုလက္၀ယ္မွ စီးပြားေရးကို လူအမ်ားလက္၀ယ္သို႔ ေရာက္ရွိေစရန္ ၾကဳိးပမ္းခဲ့သည္။ လူမႈစီးပြားျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမဟာဗ်ဴဟာမူေဘာင္ကို ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ အၾကိတ္အနယ္ေဆြးေႏြးကာ ေျပာင္းလဲခဲ့သည္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို ႏုိင္ငံတကာသို႔ ခ်ျပ ရွင္းလင္း၍ ေၾကြးျမီေဟာင္းမ်ား ကင္းေ၀းေစရန္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔ျခင္း ခံရခ်ိန္တြင္ ဖြံ႕ျဖဳိးဆဲႏုိင္ငံမ်ား ရသင့္ရထိုက္သည့္ အခြင့္အေရးမ်ား လက္လႊတ္ခဲ့ရသည္။ ေၾကြးျမီေဟာင္းမ်ား ကင္းေ၀းမွ ေၾကြးျမီအသစ္မ်ား လမ္းပြင့္လာမည္ကို ဦးသိန္းစိန္အေနျဖင့္ ၾကဳိတင္ေမွ်ာ္ေတြးထားခဲ့သည္။ ဤသို႔ ျဖင့္ ဦးသိန္းစိန္ ေခတ္ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ႏွစ္စဥ္ တိုးတက္မႈႏႈန္း (အနည္းဆုံး) ငါးရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ အထက္ ရရွိေစ ရန္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ၂၀၀၈ ကမာၻလုံးဆိုင္ရာဘ႑ာေရးအက်ပ္အတည္းအလြန္ ကမာၻတစ္၀ွမ္း အက်ပ္ ရိုက္ေနၾကခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ စီးပြားေရး ပုံမွန္တိုးတက္ေနေစရန္ ၾကဳိးပမ္းႏိုင္ခဲ့သည္။ ဆိုရလွ်င္ ျမန္မာျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားမတိုင္မီကာလမ်ားက အေျခအေနႏွင့္ လက္ရွိအေျခအေနတို႔ကို ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္လွ်င္ ျမန္မာျပည္သူမ်ားအတြက္ အေတာ္ကေလး ေျပာင္းလဲလာခဲ့ျပီ ဟု၍ သိရွိႏိုင္သည္။ ဦးသိန္းစိန္၏ ၾကဳိးပမ္းအားထုတ္မႈမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို အေျခခံေသာ အေျပာင္း အလဲမ်ားကို ဖန္တီးျခင္း ျဖစ္သည္။ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ပိသုကာ လူတိုင္းသိၾကသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ကမာၻ႕သက္တမ္းအရွည္ဆုံး စစ္ပြဲမ်ား ျဖစ္ေနခဲ့သည္။ ႏုိင္ငံ တကာက ပညာရွင္တိုင္းကလည္း ေျပာၾကသည္။ To become One Myanmar, to escape LDC country အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ဖို႔၊ ႏိုင္ငံဖြံ႕ျဖဳိးတိုးတက္ဖို႕ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးသည္ အေရးၾကီးဆုံး ျဖစ္သည္။ ေခတ္အဆက္ဆက္ ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္မ်ား ၾကဳိးပမ္းခဲ့ၾကသည္။ ေစ့စပ္ခဲ့ၾကသည္။ ညွိႏႈိင္းခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ခ်ဳိးငွက္မ်ား ေတးမသီႏိုင္ခဲ့ရွာ။ ဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္တြင္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးကို ပုံစံအသစ္ျဖင့္ သံလြင္ခက္ ကမ္းခဲ့သည္။ ေနျပည္ေတာ္ လယ္ေတာအိမ္ရာသည္ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ မၾကာခဏ ေတြ႕ဆုံေနရာေလး တစ္ေနရာ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ လူထုသို႕ သတင္းထုတ္သည္လည္း ရွိ၊ သတင္းမထုတ္သည္လည္း ရွိသည္။ ၾကိမ္ ဖန္မ်ားစြာ ေတြ႕ဆုံခဲ့ၾကသည္။ ၾကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ယုံၾကည္မႈတည္ေဆာက္ခဲ့ၾကသည္။ လူပုဂၢဳိလ္ကို အေျခခံ၍ ေစ့စပ္ညွိႏႈိင္းမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ္လည္း ေရရွည္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မည့္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကို ခ်မွတ္ခဲ့သည္။ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ေခတ္အဆက္ဆက္ ေျပာၾကားခဲ့သည္ ႏုိင္ငံေရးျပႆနာမ်ားကို ႏိုင္ငံေရးစားပြဲ ၀ိုင္းတြင္ ေျဖရွင္းႏိုင္ေရးကို လမ္းေဖာက္ခဲ့သည္။ ကုိယ့္တိုင္းရင္းသားအခ်င္းခ်င္း လက္နက္မကိုင္၊ စားပြဲထိုင္၍ ေျဖရွင္းၾကမည္ ဟု ေမွ်ာ္မွန္းထားသူ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးခရီးကား ခက္ခဲလွပါ၏။ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ တစ္ဖြဲ႕တည္းကိုပင္လွ်င္ ခက္ခက္ခဲခဲ ညွိႏႈိင္းရေသာ ထုံးစံရွိေလရာ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေပါင္း တစ္ဒါဇင္ ေက်ာ္ႏွင့္ ညွိႏႈိင္းရသည္မွာ စိတ္ရွည္ရသည္။ သည္းခံရသည္။ သေဘာထားၾကီးရသည္။ အမွန္တစ္ကယ္ ရိုးသားရသည္။ အတိုက္အခိုိက္၊ အဖ်က္အဆီးမ်ားကလည္း မ်ဳိးစုံ ရွိသည္။ လက္မွတ္မထိုးရန္ ကဖ်က္ ကယက္ လုပ္သူမ်ားမွာလည္း တခ်ဳိ႕ ေပၚေပၚတင္တင္၊ တခ်ဳိ႕ တိတ္တဆိတ္။ ႏိုင္ငံ၏ ပထ၀ီႏိုင္ငံေရး အေန အထားအရ အခက္အခဲမ်ားစြာ ရွိပါ၏။ သို႕ေသာ္ သမၼတဦးသိန္းစိန္သည္ တိုင္းျပည္ကို ျငိမ္းခ်မ္းေစလို၍၊ တိုင္းျပည္ကို ဖြံ႕ျဖဳိးေစလို၍ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို က်ားကုတ္က်ားခဲ ၾကဳိးပမ္းေနျခင္း ျဖစ္သည္။ ေနာက္ျပန္မလွည့္၊ ေရွ႕သို႔သာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡသည္ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ၾကီးထြားလာခဲ့ေသာ ပဋိပကၡျဖစ္သည္။ ပထ၀ီႏိုင္ငံေရးႏွင့္ လူ၀င္မႈၾကီးၾကပ္ေရး ျပႆနာမ်ား ငုတ္လွ်ဳိးေနခဲ့ရာမွ အခ်ိန္ကိုက္ျပန္လည္ေပၚေပါက္လာသည္ႏွင့္လည္း တိုက္ဆိုင္သြားခဲ့ရာ ပဋိပကၡမီးေတာက္ ၾကီးမားခဲ့ပါ၏။ ဒီမိုကေရစီတံခါးအဖြင့္တြင္ ႏြံနစ္ေစခဲ့ေသာ အဆိုပါ ပဋိပကၡမွ ျပန္လည္ရုန္းထႏုိင္ရန္ အခ်ိန္ေပးျပီး အားထုတ္ခဲ့ရပါ၏။ တတိယကမာၻ႕ႏိုင္ငံကေလးတြင္ ယဥ္ေက်း မႈခ်င္း တိုးတက္မိသည္ကား တိုင္းျပည္၏ ကံၾကမၼာပင္။ သို႕ေသာ္ သမၼတဦးသိန္းစိန္သည္ ႏုိင္ငံကို လမ္း ေၾကာင္းမွန္ေပၚသို႔ ျပန္လည္ ဆြဲတင္ႏုိင္ခဲ့ပါ၏။ ေျမသိမ္းယာသိမ္း သပြတ္အူသည္ ဦးသိန္းစိန္လက္ထက္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္း မဟုတ္၊ Problems Maker မဟုတ္ပါ။ ေခတ္ အဆက္ဆက္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ သပြတ္အူကို ရွင္းရလင္းရပါ၏။ Problems Solver သာ ျဖစ္ပါ၏။ သို႔ေသာ္ ယခုအစိုးရလက္ထက္မွ သိမ္းၾကဆည္းၾက ျဖစ္ၾကသေယာင္ ေရးသားေဖာ္ျပၾကသည္ မ်ားလည္း ရွိၾကပါ၏။ ေျမယာျပႆနာသည္ နယ္ခ်ဲ႕မ်ားႏွင့္ ခ်စ္တီးမ်ားလက္၀ယ္မွ ျပန္လည္ရယူရန္အတြက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ကိုယ္တိုင္ ေျမယာမ်ား ႏုိင္ငံပိုင္ျပဳလုပ္ေရးကို ေဆာင္ရြက္ခဲ့ရပါ၏။ တစ္ဖန္ ဆိုရွယ္လစ္ စနစ္ တြင္ ေျမယာအားလုံး ႏိုင္ငံပိုင္ ျဖစ္ခဲ့ရပါ၏။ တပ္မေတာ္အစိုးရလက္ထက္တြင္လည္း ေျမယာအားလုံး ႏိုင္ငံပိုင္ ျဖစ္ခဲ့ရပါ၏။ ေျမပိုင္ယာပိုင္ လယ္သမားမ်ား ထိုပိုင္ဆိုင္မႈကို အရင္းတည္၍ အရင္းအႏွီးေခ်းေငြမ်ား ရယူႏုိင္ရန္အတြက္ ေျမယာဥပေဒကို သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ျပင္ဆင္ေပးခဲ့သည္။ ယခုအခါ ျမဳိ႕နယ္အခ်ဳိ႕တြင္ ေျမယာပိုင္ဆိုင္မႈျဖင့္ တစ္ဧက ေလးသိန္းအထိ (အစိုးရမွ တစ္ဧက တစ္သိန္းႏႈန္းျဖင့္ ေငြထုတ္ေခ်းသည္) ေငြမ်ား ေခ်းယူႏိုင္ၾကျပီ ျဖစ္သည္။ ေျမယာျပႆနာမ်ားေၾကာင့္ ဦးသိန္းစိန္ ေနာက္ျပန္လွည့္ျပီ ဟု ေရးၾက သားၾကသည္မ်ားလည္း ရွိခဲ့ပါ၏။ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းစႏုိင္ငံမ်ား၏ အေတြ႕အၾကဳံအရ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ျခင္းသည္ အမ်ားဆုံးေတြ႕ရွိရတတ္ေသာ ျဖစ္စဥ္မ်ား ျဖစ္သည္။ ဤသည္ကို ဒီမိုကေရစေနာက္ျပန္လႈိင္း Democratic Back Wave ဟု သုံးႏႈန္းေလ့ရွိၾကသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကိုလည္း ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္မည္ကို ထိုသို႕ စိုးရိမ္ ၾကသည္မွာ ယုတၱိက်ေသာ ယူဆခ်က္ ျဖစ္သည္ ဟု ဆိုႏိုင္သည္။ “ေနာက္ေၾကာင္း ျပန္မလွည့္ဘူး၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရွ႕ကို ဆက္သြားမယ္” We are not turning back, we are moving forward ဟု သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ရန္ကုန္ျမဳိ႕သို႔ ဒုတိယအၾကိမ္ လာေရာက္ခဲ့ေသာ သမၼတ အိုဘားမားကို ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ဦးသိန္းစိန္၏ ရွင္းလင္းခ်က္မွာ ျပည္သူလူထု ပင္ ျဖစ္သည္။ ျပည္သူ လူထုက ေနာက္ေၾကာင္း ျပန္မလွည့္ေစလိုဘူး ဆိုလွ်င္ ေနာက္ျပန္လွည့္စရာ အေၾကာင္းမရွိဟု သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ခံယူထားသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ျမန္မာ့ေႏြဦး ဟု ကမာၻက အမည္ေပးတင္စားခံခဲ့ရသည္အထိ အေျပာင္းအလဲမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ပါ၏။ ဆက္လက္၍လည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လမ္းေၾကာင္းေပၚတြင္ ရွိေနပါ၏။ ဤေနရာတြင္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈ ဟူေသာ လမ္းေၾကာင္းကို သတိခ်ပ္ေစလိုပါသည္။ အျမစ္မွတြန္းလွန္ ဖယ္ရွားေသာ ေတာ္လွန္ ေရးလမ္းေၾကာင္း မဟုတ္ပါ။ ျပဳျပင္မြမ္းမံ၍ အေျပာင္းအလဲမ်ားကို ဖန္တီးရျခင္း ျဖစ္၍ အခ်ိန္ယူရပါ၏။ စိတ္ရွည္သည္းခံရပါ၏။ ဒီေန႔ ဒီမိုကေရစီ၊ မနက္ျဖန္ တစ္ျပည္လုံးခ်မ္းသာမည္ ဟူေသာ အယူအဆသည္ကား စိတ္ကူးယဥ္ ဆန္လြန္းလွသည္။ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရး၊ ဒီမိုကေရစီကူးေျပာင္းေရး၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ ေဆာက္ေရးတို႔မွာ လက္ေတြ႕က်ရန္ အထူးလိုအပ္ပါ၏။ ပိုလန္ႏိုင္ငံ၏ အေတြ႕အၾကဳံအရ ဒီမိုကေရစီအတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ လက္ခ်္ ၀ါလက္ဆားသည္ Solidarity လူထုလႈပ္ရွားမႈမ်ားျဖင့္ လူထုေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ေတာ္လွန္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ပထမဦးဆုံးေသာ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ လူထု ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္မႈျဖင့္ ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္လာခဲ့ေသာ္လည္း တစ္ႏွစ္၊ ႏွစ္ႏွစ္အတြင္းမွာပင္ ရာထူးမွ ဖယ္ရွားျခင္း ခံခဲ့ရေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံကို ေကာင္းစြာ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ေသာ အရည္ အခ်င္း မရွိသည့္အတြက္ ထိုသို႔ ဖယ္ရွားခံခဲ့ရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံေရာက္ ဖရန္ဆစ္ဖူကူယားမားက ေျပာၾကားသြားခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံမ်ား၏ ဒီမိုကေရစီ ခရီးတြင္ မီးခလုတ္ကို ဖြင့္လိုက္၊ ပိတ္လိုက္လုပ္သလိုမ်ဳိး အေျပာင္းအလဲကို ခ်က္ခ်င္း ရယူ၍ မရႏိုင္ပါ။ ျမန္မာ့ လူ႕ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းသည္ မီးခလုတ္တစ္ခု မဟုတ္ပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ ျမန္မာ့လူ႕အဖြဲ႕အစည္းသည္ အေျပာင္းအလဲမ်ားကို စတင္ခဲ့ျပီး ျဖစ္သည္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးႏွင့္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးလမ္းေၾကာင္းေပၚတြင္ ဆက္၍ေလွ်ာက္လွမ္းေနဆဲ ျဖစ္သည္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္သည္ ေနာက္ျပန္လွည့္ေတာ့မွာလား ဟူေသာ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားအၾကားတြင္ ေရွ႕သို႔ ေလွ်ာက္လွမ္းခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ ေနာက္ျပန္ လန္က်မလား ဟူေသာ ပူပန္မႈမ်ားအၾကားတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို အထိ အခိုက္မရွိ ေရွ႕သို႕ ေရြ႕ေစခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေရွ႕သို႕ ဆက္လက္ ေရြ႔ေနေအာင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အေနျဖင့္ ေရွ႕သို႔ ဆက္၍ ေလွ်ာက္လွမ္းေနဦးမည္ Changing “Myanmar” Moving “Forward” သာ ျဖစ္ေပသည္။ [Democracy Today Daily, 3 Sept 2015]