အသည္းေရာင္အသား၀ါ ဘီေရာဂါ ကုလို႕ရပါၿပီ =============================

အသည္းေရာင္အသား၀ါ ဘီေရာဂါ ကုလို႕ရပါၿပီ ============================= အပိုင္း (၄) ပါေမာကၡ ခင္ေမာင္၀င္း (အသည္း) (ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္က ဘီပိုးမဝင္ေအာင္ ကာကြယ္နည္း ႏွစ္နည္းရိွတဲ့ အထဲက ဘီပိုးကူးစက္မႈနည္းစနစ္ေတြကို ေရွာင္ၿပီး ပိုးမကူးေအာင္ နည္းေတြ ကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။ အခုအပတ္မွာေတာ့ ဘီပိုးကာကြယ္ေဆး စနစ္တက် ေဆးထိုး ကာကြယ္ေဆးနည္းေတြကို ေျပာျပပါမယ္။) ဘီပိုးကာကြယ္ေဆး စနစ္တက်ထုိးနည္း အသည္းေရာင္အသားဝါ ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးေပၚတာဟာ အႏွစ္ ၂ဝ ေက်ာ္သြားပါၿပီ။ ကမၻာေပၚမွာ ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးထိုးၿပီးတဲ့သူဟာ သန္းေပါင္းမ်ားစြာရိွေနပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္မလို႔ ကာကြယ္ေဆးအေၾကာင္း တိတိက်က်ေလးသိဖို႔ လိုအပ္ပါလိမ့္မယ္။ ကမၻာေပၚမွာ အသည္းေရာင္အသားဝါ ဘီေရာဂါကာကြယ္ေဆးကို အဓိကအားျဖင့္ ႏွစ္မ်ိဳး ႏွစ္စားရိွပါတယ္။ (က) ေသြးရည္ၾကည္ကထုတ္တဲ့ ကာကြယ္ေဆး (ခ) ရိစ္(တ္) တေစးက ထုတ္တဲ့ကာကြယ္ေဆး (က) ေသြးရည္ၾကည္ကထုတ္တဲ့ ကာကြယ္ေဆး ေသြးရည္ကထုတ္တဲ့ ကာကြယ္ေဆးဆိုတာကေတာ့ ဘီပိုးရိွတဲ့ သူေတြရဲ႕ ေသြးေတြကေန ကာကြယ္ေဆးကို ထုတ္တာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေဆးသုေတသနဦးစီးဌာနက ဒီလိုေသြးရည္ၾကည္က ထုတ္တဲ့ကာကြယ္ေဆး ကို ထုတ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက ကုလသမဂၢဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအစီအစဥ္နဲ႔ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕က တစ္ဆင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံေဆးသုေတသနဌာနတို႔ ပူးေပါင္းၿပီး ေဆာင္ရြက္ခဲ့ တဲ့ ကာကြယ္ေဆးပါ။ အဲဒီတုန္းက ဘယ္လို ကာကြယ္ေဆးထုတ္ခဲ့လဲဆို ေတာ့ ဘီပိုးရွိလို႔ စြန္႔ပစ္ထားတဲ့ ေသြးပုလင္းေတြကို ရန္ကုန္မွာရွိတဲ့ ေဆး႐ုံ တကာက လိုက္ေကာက္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့မွ အဲဒီလို ေကာက္လာတဲ့ ေသြး ပုလင္း ေလးဆယ္ေလာက္မွာ စီပိုး၊ HIV ပိုး ရွိ မရွိ တုတ္ေခ်ာင္း (Stick) နဲ႕ စစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့မွ တျခား ပိုးေတြ မရွိတဲ့ ဘီပိုးရွိတဲ့ ေသြးေတြကေန ေသြးရည္ၾကည္ထုတ္ၿပီး ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးကို ထုတ္ပါတယ္။ အဲဒီလို ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးေတြကို မသံုးသင့္ေတာ့ဘူးဆိုၿပီး ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ကတည္းက အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ေသြးကထုတ္တဲ့ ဘီပိုးကာကြယ္ေဆး ထုတ္လုပ္မႈကို ပိတ္ပင္ထားပါတယ္။ ဘာလို႔တုန္းဆိုေတာ့ ထုတ္လုပ္မႈ တစ္ေနရာရာမွာ နည္းစနစ္တစ္ခုခု ခြၽတ္ေခ်ာ္သြားရင္ ဘီပိုးအျပင္ စီပိုး၊HIV ပိုးေတြပါ ဝင္သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေသြးကထုတ္တဲ့ ဘီိပိုးကာကြယ္ေဆးကို တစ္ကမၻာလံုးက လက္မခံေတာ့တာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ ဆက္လက္ထုတ္ေနပါေသးတယ္။ (ခ) ရိစ္(တ္) တေစးက ထုတ္တဲ့ကာကြယ္ေဆး ဒီဘီပိုးကာကြယ္ေဆးကေတာ့ ရိစ္(တ္) လို႔ေခၚတဲ့ တေစးကိုသံုးၿပီး ထုတ္တဲ့ကာကြယ္ေဆးဆိုေတာ့ ေရွ႕မွာေျပာခဲ့တဲ့ ေသြးရည္ၾကည္ကို သံုးၿပီး ထုတ္တဲ့ကာကြယ္ေဆးေတြလို စီပိုး၊HIV ပိုးေတြ ဝင္မွာကို စိုးရိမ္စရာ မရွိပါဘူး။ တကယ္ကို စိတ္ခ်ရတဲ့ကာကြယ္ေဆးပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ ကိုရီးယားအစိုးရရဲ႕ အေထာက္အပံ့နဲ႔ တည္ ေဆာက္ထားတဲ့ အဲဒီလို ရိစ္(တ္) ကထုတ္တဲ့ ကာကြယ္ေဆး စက္႐ုံ တစ္႐ုံ စက္မႈဝန္ႀကီးဌာနမွာရိွၿပီး ရိစ္(တ္) ကထုတ္တဲ့ ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးေတြကို ထုတ္ေနပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာရိွတဲ့ ရိစ္(တ္) ကထုတ္တဲ့ ကာကြယ္ေဆးေတြကို ေျပာ ရမယ္ဆိုရင္ (၁) စက္မႈဝန္ႀကီးဌာနကထုတ္တဲ့LEVOVAX ဘီကာကြယ္ေဆး (၂)Gloxo Smith Kline ကုမၸဏီကထုတ္တဲ့ ENGERIXB ကာကြယ္ေဆး (၃) ျပင္သစ္ႏိုင္ငံSNOFI Co. . က ထုတ္တဲ့EUVAX ကာကြယ္ေဆး တို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလို ရိစ္(တ္)ကထုတ္တဲ့ ကာကြယ္ေဆးေတြထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ စက္မႈဝန္ႀကီးဌာနက ထုတ္တဲ့LEVOVAX B ကာကြယ္ေဆးဟာ စိတ္လဲ ခ်ရတယ္။ ေစ်းလဲသက္သာတယ္။ ကာကြယ္ေဆးတစ္လံုးကို ျမန္မာေငြက်ပ္ ၄ဝဝဝ ပတ္ဝန္းက်င္ေလာက္ပဲရိွပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားကထုတ္တဲ့ ဘီပုိးကာကြယ္ ေဆးေတြကေတာ့ ျမန္မာေငြက်ပ္ ၁ဝဝဝဝ အထက္မွာ ရိွပါတယ္။ ဘယ္ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးကို ထုိးရမလဲ အခုေျပာခဲ့တဲ့ ေသြးရည္ၾကည္ကထုတ္တဲ့ ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးနဲ႕ ရိစ္(တ္) ကထုတ္တဲ့ ကာကြယ္ေဆး ႏွစ္ခုကို ယွဥ္ၿပီးေျပာရမယ္ဆိုရင္ ေသြးရည္ၾကည္က ထုတ္တဲ့ကာကြယ္ေဆးကို လံုးဝ မသံုးသင့္ပါဘူး။ လံုးဝ မသံုးၾကပါနဲ႔။ ဘီပိုးကာကြယ္ေဆး ထိုးမယ္ဆိုရင္ စက္မႈဝန္ႀကီးဌာနကထုတ္တဲ့ ဘီပိုး ကာကြယ္ေဆးကိုပဲ ယံုယုံၾကည္ၾကည္နဲ႔ ထိုးၾကပါ။ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕WHO ကလည္း အသိအမွတ္ျပဳၿပီးသားပါ။ ေစ်းကလည္း အမ်ားႀကီး သက္သာပါတယ္။ ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးကို ဘယ္လိုထိုးရမွာလဲ - ဘယ္နားထိုးမွာလဲ - ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးကို လူႀကီးမွာဆိုရင္ လက္ေမာင္းမွာ ထိုးပါ။ ကေလးမွာဆိုရင္ ေပါင္ေရွ႕ေဘးနားေလးမွာ ထိုးပါ။ - ဘယ္ေလာက္အားကို ထိုးမွာလဲ - ကေလး ၁ဝ ခါ ထိုးပါ။ - လူႀကီး ၂ဝ ခါ ထိုးပါ။ - ဘယ္ေလာက္ျခားၿပီး ထိုးမွာလဲ - အလြယ္ဆံုးနည္းကေတာ့ တစ္လတစ္လံုး သုံးလ ဆက္တိုက္ ထိုးပါ။ - အေျခအေန အခ်ိန္အခါေပးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ပထမ တစ္လံုးထုိး၊ ႏွစ္လၾကာရင္ တစ္လံုးထုိး၊ ေျခာက္လၾကာရင္ တစ္လံုးထိုးပါ။ - ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးထိုးရင္ ဘီပိုး Positive ျဖစ္ႏိုင္လား - ကြၽန္ေတာ့္မိတ္ေဆြ တပ္မေတာ္အရာရိွႀကီးတစ္ဦးဟာ သင္တန္းတစ္ခုတက္စရာရိွလို႔ ကြၽန္ေတာ့္ကို လာျပရင္းနဲ႔ ဘီပိုးကို စစ္လိုက္ေတာ့ ဘီပိုးမရိွပါဘူး။ သူက ဘီပိုးမရိွလိုိ႔ ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးလည္း ထိုးမထားလို႔ ကြၽန္ေတာ္က သူ႔ကို ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးထိုးပါလို႔ ေျပာလိုက္ပါတယ္။ - အဲဒီလိုေျပာေတာ့ တပ္မေတာ္အရာရိွက ဘယ္လိုျပန္ေျပာလဲ ဆိုရင္ 'ဆရာ ကြၽန္ေတာ္က ေနာက္အပတ္မွာ သင္တန္းသြား တက္မွာ။ ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးမထိုးရဲဘူး။ ဘီပိုး ကာကြယ္ ေဆးထိုးထားရင္ B+ ျဖစ္တတ္တယ္လို႔ ေျပာတယ္ဆရာ။ ကြၽန္ေတာ္ ဘီပိုးကာကြယ္ေဆး မထိုးပါရေစနဲ႔' လို႔ ေျပာပါ တယ္။ - အဲဒီလိုေျပာရင္ အရင္တုန္းက ကြၽန္ေတာ္က ဘယ္လိုေျပာ ေလ့ရိွလဲဆိုေတာ့ 'ခင္ဗ်ားႏွယ္ဗ်ာ၊ ဘယ္လိုမွ မျဖစ္ႏိုင္တာ၊ ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးထိုးတာ ဘီပိုးမဝင္ႏိုင္ေအာင္ ထိုးတာ ေပါ့။ ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးထိုးတာနဲ ႔ ဘီပိုး positive ျဖစ္ႏိုင္မလဲ'လို႔ ေျပာေလ့ရိွပါတယ္။ - ေနာက္အေတြ႕အႀကံဳရလာေတာ့မွာ ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးထဲမွာHBsAg ေတြပါတာဆိုေတာ့ ဘီပိုးကာကြယ္ေဆး ထိုးလိုက္ ရင္ ေသြးထဲမွာ တစ္လေလာက္HBsAg ေတြ ရိွေနမယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးထိုးထားတဲ့ သူေတြကို ဘီပိုးရိွမရိွ စစ္လိုက္မယ္ဆိုရင္ တစ္လေလာက္အတြင္းမွာHBsAg positive ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေမရိ ကန္ႏိုင္ငံမွာရိွတဲ့ ေသြးလွဴဘဏ္ေတြက ဘီပိုးကာကြယ္ေဆး ထိုးၿပီး တစ္လအတြင္းရိွတဲ့သူေတြ ေသြးလွဴမယ္ဆိုရင္ လက္မခံပါဘူး။ - ျပန္ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးထိုးတဲ့သူေတြဟာ တစ္လအတြင္းမွာHBsAg positive ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ အရပ္ထဲမွာအေခၚနဲ႔ ေျပာရမယ္ဆိုရင္B plus (B+) ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဘီပိုးဝင္သြားတာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ HBsAg positive ျဖစ္ေနတာပါ။ - ဒါေၾကာင့္ အေရးႀကီးတဲ့အလုပ္အကိုင္ေတြကို ေလွ်ာက္ထား တယ္၊ အေရးႀကီးသင္တန္းေတြကို တက္မယ္ဆိုရင္ ဘီပိုး ကာကြယ္ေဆး မထိုးၾကပါနဲ႔။ ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးထိုးၿပီး ေအာင္မေအာင္ျပန္စစ္ဖို႕ - ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးထိုးၿပီးရင္ ေအာင္မေအာင္လို႔ေခၚတဲ့ ကိုယ္ခံ အား(Antibody ) ေပၚမေပၚ ျပန္စစ္ဖို႔ လိုမလိုဆိုတာ မၾကာ ခဏ ေမးေလ့ရိွပါတယ္။ - တစ္ႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ ေမးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဘီပိုးကာကြယ္ ေဆး သံုးလံုးထိုးၿပီးရင္ ေအာင္မေအာင္ ဗညအငဘသိပ ျပန္စစ္ဖို႔ မလိုပါဘူးလို႔ဘဲ ေျပာရပါမယ္။ - ဒါေပမယ့္လို႔ တစ္ဦးခ်င္းအေနနဲ႔ လာေမးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဘီပိုးကာကြယ္ေဆး ေနာက္ဆံုးအလံုး ထိုးၿပီး တစ္လအၾကာမွာ ေအာင္မေအာင္ Antibody ျပန္စစ္သင့္ပါတယ္။ - Antibody ဟာ ၁ဝဝဝ ေအာက္ဆိုရင္ တစ္လံုးျပန္ထိုးသင့္ပါတယ္။ - ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးထိုးၿပီး ငါးႏွစ္ၾကာရင္ ဘီပိုးကာကြယ္ေဆး တစ္လံုးျပန္ထိုးရမယ္ဆိုတာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ - တကယ္ေတာ့ Antibody ကို ျပန္စစ္သင့္ပါတယ္။ Antibody က ၁ဝဝဝ ေက်ာ္ေနရင္ ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးထိုးၿပီး ငါးႏွစ္မက လို႔ ဘယ္ေလာက္ပဲၾကာၾကာ ျပန္ထိုးစရာမလိုပါဘူး။ အႏွစ္ခ်ဳပ္ - ဘီပိုးကာကြယ္ေဆးထိုးမယ္ဆိုရင္ ေသြးရည္ၾကည္က ထုတ္တဲ့ ကာကြယ္ေဆးကို လံုးဝမထိုးပါနဲ႔။ - ရိစ္(တ္)လို႔ ေခၚတဲ့ တေစးကထုတ္တဲ့ ကာကြယ္ေဆးကိုပဲ ထိုးပါ။ - ရိစ္(တ္)ကထြက္တဲ့ ဘယ္ကာကြယ္ေဆးကို ထုိးရမွာလဲလို႔ ေမးရင္ စက္မႈဝန္ႀကီးဌာနက ထုတ္တဲ့ကာကြယ္ေဆးကို ဦးစားေပးထိုးပါ။ - GSK ကုမၸဏီနဲ႔ Sanofico ကုမၸဏီေတြက ထုတ္တဲ့ ရိစ္(တ္) ကာကြယ္ေဆးေတြကိုလည္း ထိုးလို႔ရပါတယ္။ ေစ်း ေတာ့ ႀကီးတာေပါ့။ - အေရးႀကီးတဲ့သင္တန္းေတြတက္မယ္၊ အလုပ္ေတြ ေလွ်ာက္ မယ္ဆိုရင္ တစ္လအတြင္း ဘီပိုးကာကြယ္ေဆး မထိုးပါနဲ႔။ (ေနာက္အပတ္မွာေတာ့ ဘီပိုးအေၾကာင္း သိေကာင္းစရာမ်ားကို ဆက္လက္ေရးျပသြားပါမယ္။)