"မြတ္ဆလင္ကုုလား Aungmin Khantသုုိ႔ ျပန္ၾကားစာ" ********************************************* မြတ္စလင္ေတြကိုမွ ေရြးၿပီးေစာ္ကားသြားတယ္။ၿပီးေတာ့ ရူးေနလို႔ပါတဲ့။ အဲဒီေခြးသေတာင္းစားကို ရူးလား မရူးလား ေသခ်ာေအာင္း ခ်ီးေကြ်း ၾကည့္ပါ့လား? အခုေခတ္မွာ သကၤန္းဆိုတာ အရူးလည္း ဝတ္တယ္။အႏူလည္း ဝတ္တယ္။သြက္ခ်ာပါဒ ဆြဲေနတဲ့ေကာင္လည္း ဝတ္တယ္။ပါးစပ္မွာ အရက္နံ႔ ရတဲ့ေကာင္လည္းဝတ္တယ္။ ကြန္ဒံုးဝယ္ေနတဲ့ သူလည္း သကၤန္းနဲ႔ပဲ။ဒကာမ ေတြနဲ႔ လက္ခ်င္းတြဲၿပီး လမ္းသလားေနတာလည္း သကၤန္းနဲ႔ပဲ...သကၤန္းရွိရင္ ထင္ရာဆိုင္းလို႔ရၿပီ။ (ဒါက Aungmin Khant) ၏ စာသားပါ။ ေအာက္က ျပထားတဲ့ ဓာတ္ပုုံကုုိၾကည့္ျပီး အေသဖ်က္တဲ့သေဘာပါ။ ဘုုန္းၾကီးလား၊ လူလားဆုုိတာကုုိေတာင္ မခြဲျခားတတ္တဲ့သူ၊ သကၤန္းလား နီညိဳေရာင္ပိတ္စကုုိ ပတ္ထားတာလားေတာင္ မခြဲျခားနုုိင္တဲ့ေကာင္၊ မင္းေတာ္ေတာ္ အဆင့္နိမ့္ေသးတယ္။ မင္းရဲ႔ စိတ္ဓာတ္ ေတာ္ေတာ္ေအာက္တန္းက်ေသးတယ္။ ဘယ္ဘုုန္းၾကီးမွ အဲဒီလုုိဆံပင္မ်ဳိးမထားဘူး။ ျမန္မာတစ္ျပည္လုုံးရွိတဲ့ သံဃာေတြဦးေခါင္းကုုိလုုိက္ၾကည့္လုုိက္၊ အသေရဖ်က္ခ်င္ရင္ ေသေသခ်ာခ်ာေလ့လာပါ။ အခုုကေအာက္တန္းက်စိတ္ဓာတ္မွန္းသိသာတယ္။ မင္းတုုိ႔ ဘုုရားက အဲဒီလုုိသင္ထားတာလား၊ မင္းတုုိ႔ဖတ္ေနတဲ့ က်မ္းစာက အဲဒီလုုိ ေအာက္တန္းက်လုုပ္ရပ္ကုုိ လုုပ္ဖုုိ႔ ညႊန္ျပထားလား၊ ဘယ္ဘုုန္းၾကီး ဘယ္ကုုိရင္မွ လမ္းထြက္ရင္ အဲလုုိ မဝတ္ဘူး။ တစ္နုုိင္ငံလုုံးရွိ သံဃာေတြကုုိ လုုိက္ၾကည့္လုုိက္။ ျပီးေတာ့ သကၤန္းဆုုိတာ ဝတ္ခ်င္တုုိင္းဝတ္လုုိ႔ရမယ္မထင္နဲ႔ဦး။ ရူးေနသူကုုိ သကၤန္းဝတ္ခြင့္မျပဳဘူး။ နားလည္လား။ မင္းတုုိ႔ သာသနာလုုိ စည္းပ်က္ကမ္းပ်က္သာသနာ မဟုုတ္ဘူး။ စည္းနဲ႔ကမ္းနဲ႔ ေနတဲ့ သာသနာပါ။ သကၤန္းဆုုိတာ မင္းတုုိ႔လုုိေကာင္မ်ဳိးကုုိ ရွင္းျပရင္ တန္ရာက်မည္ မထင္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဗုုဒၶဘာသာဝင္မ်ားအတြက္ သကၤန္းအတုုိင္းအတာကုုိ အဓိပၺါယ္နဲ႔တကြ ေဖာ္ျပေပးလုုိက္ပါတယ္။ သကၤန္းအဓိပၺါယ္" ************** စီ၀ရဟုေခၚေသာ သကၤန္းသည္ ရဟန္းသာမေဏတို႕ ၀တ္ရံုသံုးေဆာင္ရေသာ အ၀တ္အထည္ ျဖစ္ပါသည္။ ကိေလသာစင္ေသာ ရဟႏၱာအရွင္ျမတ္တို႕၏ အလံတံခြန္ ( အရဟတၱဓဇ ) ဟုလည္း ေခၚဆိုသည္။ သစ္ေခါက္ျပဳတ္ရည္ျဖင့္ ဆုိးရေသာေၾကာင့္ ဖန္ရည္ဆုိးေသာအ၀တ္ ( ကာသာ၀ ) ဟုလည္း ေခၚသည္။ လူအနာဂါမ္ပုဂၢိဳလ္သည္ပင္ သကၤန္း၀တ္ဆင္ထားေသာ ပုထုဇဥ္ ရွင္သာမေဏကို အရိုအေသျပဳရ၏။ လမ္းခရီး၌ စြန္႕ပစ္ထားေသာ မစင္လိမ္းက်ံေနသည့္ သကၤန္းကိုပင္ လူနတ္ျဗဟၼာသတၱ၀ါတုိ႕ လက္အုပ္ခ်ီမိုး ရွိခိုးထုိက္၏။ သကၤန္း၌ မျမင္ရေသာ ဂုဏ္သတိၱထူးမ်ား တည္ရွိေနသည္။ လူ႕ဘ၀ျဖင့္ ရဟႏၱာျဖစ္သူသည္ ယုတ္ညံ့ေသာ လူ႕အသြင္ျဖင့္မေနႏုိင္။ ရဟႏၱာျဖစ္ေသာေန႔မွာပင္ သကၤန္း၀တ္ရံု၍ ရဟန္းျပဳမွ အသက္ရွည္ၾကာစြာ ေနႏုိင္၏။ ရဟန္းမျပဳခဲ့လွ်င္ ထုိေန႕မွာပင္ ပရိနိဗၺာန္ျပဳရ၏။ သကၤန္းသည္ သာသနာကြယ္ျခင္း၊ မကြယ္ျခင္း၏ အမွတ္အသားတစ္ခုလည္းျဖစ္သည္။ သကၤန္းတစ္ထြာ တစ္ညႈိ၀တ္ရံုထားလွ်င္ပင္ ရွိခုိးခံထုိက္၍ သာသနာတည္ေနေသးသူဟု ဆုိရ၏။ ထုိသာသနာကို (လိဂၤသာသနာ ) အသြင္သာသနာဟုေခၚသည္။ ပိဋကတ္ေတာ္လာ ျမတ္သကၤန္းအေၾကာင္း ************************************ စီဝရ - သကၤန္း၊ ရဟန္းသာမေဏတို႔ ဝတ္႐ုံသုံးေဆာင္သည့္ အဝတ္အထည္။ ကိေလသာစင္ေသာ ရဟႏၲာအရွင္ျမတ္တို႔၏ အလံတံခြန္(အရဟတၱဓဇ)ဟုလည္း ေခၚဆိုသည္။ သစ္ေခါက္ျပဳတ္ရည္ျဖင့္ ဆိုးရေသာေၾကာင့္ ဖန္ရည္ဆိုးေသာအဝတ္ (ကာသာဝ)ဟုလည္း ေခၚသည္။ လူအနာဂါမ္ပုဂၢိဳလ္သည္ပင္ သကၤန္းဝတ္ဆင္ထားေသာ ပုထုဇဥ္ ရွင္သာမေဏကို အ႐ိုအေသ ျပဳရ၏။ လမ္းခရီး၌ စြန္႔ပစ္ထားေသာ မစင္လိမ္းက်ံေနသည့္ သကၤန္းကိုပင္ လူ၊ နတ္၊ ျဗဟၼာသတၱဝါတို႔ လက္အုပ္ခ်ီမိုး ရွိခိုးထုိက္၏။ သကၤန္း၌ မျမင္ရေသာ ဂုဏ္သတၱိထူးမ်ား တည္ရွိေနသည္။ လြန္ေလၿပီးကုန္ေသာ ဘုရားရွင္တို႔သည္လည္းေကာင္း၊ ပြင့္ဆဲ ပစၥဳပၸန္ဘုရား တို႔သည္လည္းေကာင္း၊ ပြင့္လတၱံ႔ အနာဂတ္ဘုရားတို႔သည္လည္းေကာင္း ထိုဘုရားရွင္တို႔သည္ သကၤန္းဟူေသာ တံခြန္ေအာင္လံျဖင့္ ကိေလသာပင္ရင္း ညစ္ေၾကးတြင္းမွ သန္႔ရွင္းကင္းစင္ၾကကုန္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ နိဗၺာန္ပန္းဆြတ္ ဝဋ္မွကြၽတ္၍ ေဘးလြတ္စတမ္း ဤဖန္ရည္စြန္း သကၤန္းတို႔ကို အျမတ္တႏိုး ယုံၾကည္စြာအားကိုး၍ ရွိခိုးအပ္ကုန္၏။ လူဘဝျဖင့္ ရဟႏၲာျဖစ္သူသည္ ယုတ္ည့ံေသာ လူ႔အသြင္ျဖင့္ မေနႏိုင္။ ရဟႏၲာျဖစ္ေသာေန႔မွာပင္ သကၤန္းဝတ္႐ုံ၌ ရဟန္းျပဳမွ အသက္ရွည္ၾကာစြာ ေနႏိုင္၏။ ရဟန္းမျပဳခဲ့လွ်င္ ထိုေန႔မွာပင္ ပရိနိဗၺာန္ ျပဳရ၏။ သကၤန္းသည္ သာသနာကြယ္ျခင္း၊ မကြယ္ျခင္း၏ အမွတ္အသားတစ္ခုလည္း ျဖစ္သည္။ သကၤန္းတစ္ထြာ၊ တစ္ညိဳ ဝတ္႐ုံထားလွ်င္ပင္ ရွိခိုးခံထိုက္၍ သာသနာ တည္ေနေသးသူဟု ဆိုရ၏။ ထိုသာသနာကို (လိဂၤသာသနာ)အသြင္သာသနာဟု ေခၚသည္။ ဝတ္႐ုံသူသည္လည္း အဝတ္ႏွင့္စပ္၍ စြဲလန္းမႈမျဖစ္။ အျခားသူမ်ားလည္း လိုခ်င္မႈမရွိေအာင္ အဝတ္အထည္အေကာင္းကိုပင္ လယ္ကြက္မ်ားကဲ့သုိ႔ျဖစ္ေအာင္ ခ်ဳပ္စပ္၍ အေရာင္တစ္မ်ဳိးတည္း ဆိုးထားသည္။ သကၤန္းခ်ဳပ္ရန္ အဝတ္အထည္အေကာင္းမရရွိလွ်င္ အမႈိက္ပုံ၊ သူေသေကာင္ စသည္တို႔မွ ေကာက္ယူဖြပ္ေလွ်ာ္၍ ခ်ဳပ္စပ္ ဝတ္႐ုံရသည္။ သကၤန္းသည္ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ သုံးထည္ရွိသည္- (၁) သံဃာဋိ-ဒုကုဋ္ (ႏွစ္ထပ္သကၤန္းႀကီး)၊ (၂) ဥတၱရာသဂၤ-ကိုယ္႐ုံဧကသီ၊ (၃) အႏၲရဝါသက-ကိုယ္ဝတ္သင္းပိုင္။ အျခားလဲလွယ္စရာ အပိုမထား၊ မ်က္ႏွာသုတ္ပုဝါ၊ ေစာင္ စသည္မရွိ။ ဤသကၤန္းသုံးထည္မွ်ျဖင့္ေနေသာအက်င့္ကို 'ေတစီဝရိက ဓုတဂၤ-တိစီဝရိက္ဓုတင္' ဟုေခၚသည္။ သကၤန္းတို႔၏ အတိုင္းအထြာမ်ား *************************** သကၤန္းတို႔၏ အလ်ား၊ အနံပမာဏတို႔ကို တိုင္းထြာမႈျပရာ၌ လက္သစ္အထြာ၊ အေတာင္ဟူေသာ အသုံးအႏႈန္းျဖင့္သာ သုံးစြဲၾကပါသည္။ သင္းပိုင္၊ ဧကသီ၊ ဒုကုဋ္ ဟူေသာ တိစိဝရိတ္၏ အလ်ားအနံ ပမာဏကို ပါရာဇိကဏအ႒ကထာ၌- 'တိစီဝရိတ္အႀကီးဆုံးပမာဏသည္ ဘုရားရွင္၏ သကၤန္းေတာ္ေအာက္ ငယ္ရမည္။ ဘုရားရွင္၏ အေပၚ႐ုံဧကသီမွာ လက္သမား အတိုင္းအထြာျဖင့္ အလ်ား တစ္ဆယ့္သုံးေတာင္ တစ္ထြာ ရွိၿပီး၊ အနံမွာ ကိုးေတာင္ရွိသည္။ အငယ္ဆုံးပမာဏကား ဧကသီႏွင့္ ဒုကုဋ္၌ အလ်ား(၄)ေတာင္၊ ေတာင္ဆုပ္၊ အနံ(၂)ေတာင္ ေတာင္ဆုပ္ရွိရပါမည္။ သင္းပိုင္၌ အလ်ား(၄)ေတာင္၊ ေတာင္ဆုပ္၊ အနံ(၂)ေတာင္ ရွိရပါမည္။' ဟု ဆိုထားပါသည္။ ယခုေခတ္သကၤန္းမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဒုကုဋ္၊ ဧကသီ အလ်ားမွာ ငါးေတာင္တစ္ထြာ ( ၉၉ လက္မ )၊ အနံ ေလးေတာင္တစ္ထြာ ( ၈၁ လက္မ ) ရွိပါသည္။ သင္းပိုင္မွာ အလ်ား ငါးေတာင္တစ္ထြာ ( ၉၉ လက္မ)၊ အနံ ႏွစ္ေတာင့္တစ္ထြာ ( ၄၅ လက္မ ) ပုံမွန္ စံႏႈန္းထားရွိပါသည္။ ႏိုင္ငံေဒသအလိုက္ သံဃာေတာ္၏ အရပ္အျမင့္၊ ခႏၶာကိုယ္ အခ်ဳိးအစားအလိုက္ ဘုရားရွင္၏ သကၤန္းေတာ္ေအာက္ သင့္ေလ်ာ္မည့္ အရြယ္အစားအား ခ်ဳပ္လုပ္ဝတ္႐ုံႏိုင္ပါသည္။ ဒါက သကၤန္းအဓိပၺါယ္ႏွင့္ သကၤန္း၏ အတုုိင္းအတာျဖစ္ပါတယ္။ ေအာက္ကပုုံက သကၤန္းလား ဘာလား မင္းမဆုုံးျဖတ္နုုိင္ဘူး။ ဘုုန္းၾကီးလား လူလားလည္း မင္းမဆုုံးျဖတ္နုုိင္ဘူး။ ေအာက္တန္းက်တဲ့ လုုပ္ရပ္ကုုိ လုုပ္တာ လူမဟုုတ္ဘူးဆုုိတာ မင္းသိေစဖုုိ႔ အေၾကာင္းျပန္ျခင္းပါ။ အရွင္ဝိမလဝံသ(နာလႏၵာတကၠသုုိလ္)